Mizo Lal Chi (royal blood)

October 15th, 2007 2:36 am | more than words | benjamin | 268 views
tracker

Mizovin Lal Chi (Royal Blood) Kan Nei Em?
- Dr. Rosiem Pudaite

Hmanni deuh tawh khan Aizawl, kan Mizoram khawpui ber ka rawn chuang chhuak ve nawlh mai a, ka rawn zinna chhan ber chu ka research hna (thilbul chhuina) inzawmin, kan Mizo politics bul intan dan hi ka theih ang anga chik leh ngun zawka chhui ka duh vangin ka lo kal a ni. Ka lo thlen ni
tlaiah Tribal Research Office…

Read on: Lelte.net

May be related

Recent entries

10 Responses to “Mizo Lal Chi (royal blood)”

  1. 1
    H.Vangchhia Says:

    A dik chiah a ni…Mizo ah hian Lal chi/hnam an awm chuang in ka hrelo. Lusei tamna lam ah Sailo etc an lal a, Lai (Pawi) lam ah Fanai, Chinzah etc chutiang zel chuan. Tin, in do thin an nih avang pawh kha aniang, an chi/hnam nilo kha chu koh duhdah na kha an in nei tawn theih bawk a.

  2. 2
    Band Says:

    Lalchi tih nge dik ang Lal Chhungkhua..royal blood.. Mizo chuan lal tih ang tak tak hi kan nei lemlo anih hmel..roreltu leh khawnbawl kan neih LAL kan tih hi LAL (King) nilovin Ruler (Roreltu) anni zawk mah awm e…. han sawi dawn chuan sawifih a har phian mai aaaaaaaa

  3. 3
    H.Vangchhia Says:

    Mizo in a kan rorel tu neih te kha LAL tiin kan address….roreltu tiin kan sawi ngailo. Chief an ni emaw King an ni emaw Mizo tawng chuan kan rorel tu te kha LAL an ni tawp.

  4. 4
    LiveNletLive Says:

    “Lal chi” tih hi define chian a ngai khawp ang. Tu ram leh hnam chiah hian nge “lal chi” chu lo nei le aw… Japanese, Bhutanese leh hnam dang dang history kan en chuan rorel laiin ro an rel reng lova a chaka te kha “dynasty” dang an rawn din chho leh a “lal chi” thar an rawn siam leh a ni ber ang chu. Ni e lal te chu paihthlak an ni thin ngei alawm. Bawrhsap in Sailo lal te a paihthlak avanga lal chi tak an ni lo tih conclusion pawh thil felhlel deuh a ni. Sailo chu ka ni miah lova mah se Sailo lal te, Fanai lal te, Chinzah lal te hian Mizo history ah hmun an luah lian em a han hnualsuat tum mai chu a dik ber lo. A ziaktu hian Chuango, Chuauhang te a lal nei thei anga a ziak hi a felhlel hle bawk. Anni hi Pachuau sub-clan an ni a. Pachuau chu Lusei dik tak an ni a. Chuvang chuan a ziak dan hi Lusei, Paite, Hmar tih ang zawngin “biased” lo deuhvin ti hram hram se a va duhawm ve.

    Zirna atana paper buatsaih tak hi alawm “biased” duh hlei hlei chu. Chibing chawisan duhna rilru pu paha tih hi a tam em em mai a. Tin, thil fel tawh sa chawhbuaina hmanraw tha tak a ni.

  5. 5
    benjamin Says:

    Pu Buanga chuan ti hian a ti

    lal, (p. 283) [ lal, ] n a chief, a chieftain or chieftainess, a sovereign, a monarch, a king or queen, an emperor or empress, a rajah or ranee. adj. great, exalted, royal. v. to be great or exalted; to reign or rule; to be chief, etc (as above under noun).

    https://dsal.uchicago.edu/cgi-b.....le=lorrain

    Kan Mizo Lal te kha cha King ni loving Chief an hnih hmel.

  6. 6
    Zorun Says:

    Hetiang hi chu a ziaktu ngaihdan ve mai a ni tih hriat a tha. Mizo History ziahna zawng zawngah Lal chi tih chiang takin kan hmu vek a. Duhlian tawng hmang leh an sangawn zawn puiten thlang an tlak hma atang khan Zahmuaka fate zawng zawng kha lal an ni hman vek tawh a. Thlang an tlak hnuah pawh ral laka an lo him nan, Selehsih Sangsarih an tih thin Selesihah khian an awmkhawm vek a. Sailova thlah lal 7 ngawtin an awp tih kan hria a, an ni lo hi lal dang sawi a awm ngai lo.

    Hmanlai zawng chuan man leh mual an sawi reng rengin lal chi man chuti zat, Pachuau man chuti zat. Hnam chawm man chuti zat, an ti thin.

    British ho an rawn luh pawh khan lal dang sawi thawm a awm meuh lo. Mahse, british sipai tlawn thiam leh an rawngbawltute khan an dil ber chu tlang neih ve a, lal nih kha a ni. Chuvangin mi thenkhatte chuan lal thenkhat chu an hek a, a rawng deuh te pawh an awm ve ngei bawk ang. Lal hrem thu te pawh kan hriat thin kha. Mizo history-a hmun pawimawh tak chelhtu te zinga mi Vanpuilala te nupa te lalna te kha Ralte khua daih a ni. Ralte dialect hmang ni lo, lusei tawng hmangten an khua an tlawh reng rengin, hei chu lal tawngin a tawng an ti thin a. Mahse, rorelna tawng ber chu tlangau pawhin a lo hman a ngai ta thuai a, a hnuah an khaw pumin an thiam ta mai a ni tih kan hmu a.

    Thil kaltawh, thin thi dapa Zofate kan lo mutpui tawh hnu hi kaithawh chi a ni lo va, lal kan awm tawh lo va, a tling leh a fel apiang chu Zofate hruaitu an ni zel tawh dawn a. History chu history ni mai se, hnutiang chhawnin hma lam hun lo kal zel turah engtinge lungrual taka pheikhai kan vawr ho theih ang, tih hi ngaihtuah tlang ta zawk ila, kan hlawkpui zawk ngei ang.

  7. 7
    H.Vangchhia Says:

    Zorun: Mizo chanchin ziak kan hmuh tam ber hi Lusei lam chanchin ziah uarna a ni tlangpui tih hriat a tha lo maw. Mizo chanchin kimchang hi tuman an ziak ka la hrelo tlat mai.
    Lal chi man, hnamchawm man tih pawh kha Lusei tawngkam liau liau a ni ngai e. Mizo upa hla ah tihian kan thlah tute unau an phuah chhan a awm a ni. Hetiangin,
    “Chhim ah Chungthang
    Hmar ah Saivate,
    In man tam e, Sial sawm in ngen e,” an ti a ni.

    Ka sawi tawh ang khan, Lusei kha lal hnam an ni bik kher lo. Lai(Pawi) ral hlau a thlang tla mai an nih kha..Lai (Pawi) ho kha an thu ziak ah chuan Lusei lal aiin an in organised tha mah fo. Kha vang pawh kha a ni pakhat ang, Lusei ho in an hlauh em em. Naga lah ral leng ( enemy on the prowl)an ti thul lol.

    Tun haw lo se ka sawi duh zawk chu, Mizo chanchin sawi in Lusei hi a ni ber lo. Kan phuahchawp historian ten Lusei lal an thlurbing thin vang hian hnamdang lal kan hre tlem mai mai a ni. Lusei ho in Lal ropui an tih fo Reng Lal kha kan hria ang chu, kan thlahtu te an nih kha. Mizoram a Reng Lal hnuhnung chu Tanhril Lal Tanhrila kha a ni. A nun a rawng em avangin a unauten Tripura lam atangin an rawn tudai ta a nih kha.

  8. 8
    Zorun Says:

    Ni e, chutih kawngah chuan a dik khawp mai. Zohnahthlak pum huapzo History bu ka la hriat awmchhun chu Dr.Vumson ziak kha a ni. “Zo History” a ti nghe nghe a. A huamzau khawp mai a. University lamah pawh research beih nan ber an hmang ni awm a ni. A dawt lehah chuan B.Lalthangliana ziak Mizo History, India, Burma leh Bangladesh tih khan a huam zau leh hle a. A bu pawh a chhah viau a. Tin, research group an insiam a, China,Thailand,Burma, Manipur, Chitagong Hills track te fang kuala budget neia an siam a ni bawk a, belhchian a dawl viauin ka hria.

  9. 9
    H.Vangchhia Says:

    An chhui zau tawklo e kalo la ti mah mah asin…Historian tak tak in ziak se, hnam zawng zawng chiang taka huap in ka ti ngawt mai. Thangthar zel te hian rumor nilo in dik thei ang ber a hriat theih ngei chhiar se ka ti a ni.

  10. 10
    LiveNletLive Says:

    Zorun leh H Vangchhia in titi a ngaihnawm e. Ni e history hi thil controversial thei deuh mai a ni a. Mizo te phei chu ziaka dah dim diam a awm mang loh avangin a controversial thei lehzual. Amaherawhchu, thu dik sa khawilai university a “doctorate” hmuh nana dik lo taka pawhfan tum hi chu a tenawm ka ti thin. A bik takin khawthlang (west) lam university a zir pha chin te khian an uar. A university hian chhui fiah vak lo hian an lo pawmpui ve leh mai zel si a. Chu chu tu te emawin an thuziakah an rawn quote leh a. Chumi thesis “University of North Carolina” emaw “Princeton University” etc etc a a doctorate lakna ah chuan chuti chuan a ti an han ti kauh a. Dik ta berah kan ngai thin a. Mizo lal (chief) chungchang phei hi chu Zorun tih ang deuhin dam taka kan pawm tlan a ni a. Tuemaw han sawi (stir) danglam mai mai chi a ni lo.

    Kan history ah hian “authority” han tih tur hi kan nei mang lova. Pu B. Lalthangliana te hi kan pawmtlan deuh chu a ni mai a. Chuvang tak pawh chu a niang awlsam taka “Dr” nih nan an hman chawk… Kei pawh hian miin min ngaihsan ve deuh nan “correspondent” talin ka subject “specialized” na ni der lo mah se la ti ve ila a tha ang… hehe

Leave a Reply

You must be logged in to post a comment.