Hnam Thuthlung

May 11th, 2011 5:00 am by Cmawia

Kei misual hian ka hmuh ve dante ka sawi ve dawn a ni. Mithiam ka nih loh avangin belhchian pawh a dawl lo mai thei; mahse a thupui laimu erawh chu ka chhuang ve hle a ni. Ka vawi khat post ve-na a ni bawk a.

Tunlai hian Hnam pathianna leh hnam sakhua tih vel hi kan lam zing ta hle mai, kan tuihnih ve duh a ni. Mizo zingah Isua Kriata duh lo pawl kan awm a, hnam sakhua duh lo kan awm awm bawk niin ka hria. He thil pahnih hi a kalkawpzia ka sawi ve duh a ni.

Mizo hnam Lalpa’n min buatsaih dan hi a ropui ka ti tawp thei lo, kan pipute nun dan atang kha chuan thlan awm tak pawh kan niin ka hria, kan ram Mizoram kan neih mai theih dante pawh hi a mak khawp mai. Mizoin kan luah hma khan eng vangin nge hnamdangin min luah khalh lo le? Ram awl zautak mi luah ngailoh a kan lut ve tawp kha?

Kan pipu te’n Rihdil an paltlang dan chanchinte kha a mak ka ti thin. Chanchin Tha kan hriat hma, sap mingohovin min rawn kan hma khan fiah lo takin tuna kan Pathian hi kan hre ve tho a. Bible-in Hnam tin mahni kawng theuh zawh a phal a; mahse inhriattir lovin a insiamlo a ti. Kan piputen an lo biak thin khuavang, khuanu, puvana kha tuna kan Pathian tho hi a ni. Nimahsela, an hre famkim lo va, hriatlohna avang chuan thil tam tak a dik lo va.

Rev. Lalngurauva Ralte chuan, “Kohhran hi Mizo nunze tha Kristian-na nena kalkawp tlat vawng nun reng turin a tangkai a ni”a lo ti tawh a ni.  Engpawhchu nise, kan hnam hi Pathian hian min siam/din ropui em a, mi thenkhat chuan Pathian ang hialin an be ta a nih hi(Rom 1:21-23). He Thuthlung hi zawng Jakoba leh Esaua thuthlung a nia, a mak tak bawk em a ni! An unau khan Rebeki fa an ni a, unau phir an ni a, an inzawm ngheh tehreng nen hnam hrang an ni tlat a.

A pate lamah chuan unau an ni a; mahse anmahni kha chu chi hran an ni a, an pianphung pawh a inang lo em em a, a paitu pawh a mangang a ni. Chuan, Rebeki khan Lalpa kan zawt teh ang a tih pawh kha Lalpa chuan ‘I chhulah hian hnam hnih an chhuak dawn, chihnih an chhuak dawn’ a rawn tita phawng mai si a. Unau hnam hrang kan ni a, khulai middle east lama kan Israel-te pawh khu kan unau an ni a, min hringtu Lalpa lamah chuan; mahse keimahni lamah chuan chi hrang kan ni tih hi pawm tur a ni.

Anni Israel-te khuan Esaua chan an chang a, keini hian Jakoba thuthlung kan chang thung a. Fa u zawk kha malsawmna dawng tura koh chu a ni ngei a. Krista Chanchin Tha pawh hi an hnenah pek hmasak chu a ni ngei a; mahse chhechham lovin fa u nihna chu an lo hralh a, “Kross-ah khengbet rawh” an lo ti ta si a. A ro chang tura koh Israel hnamte chuan an lo hnawl tak avang leh an ngaihnep avangin keini Mizo Hnamte hian kan lo chang ta hlauh zawk a ni.

Chuvangin, kan pian pawh a inang lo va, ani(Esaua) chu hmul berbur an nia, keini (Jakoba) hmul nei tlem kan ni a, a la dik thlap a nih chu! Intihbuaina tur awmin ka hre lo, document fel tak kan nei a (kan document atan chuan chu chu a tawk reng a ni)!

Mizo hnam nun leh Kristianna rawn sawi hrangte kan awm a, hmanlai kan pipute’n nun dan tha an lo inzirtir thin leh Kristiante kan inzirtirna hi eng nge a inkalhna le, a in do thei em ni? Kan hmanlai pipute kha sawiselna tur chu kan hre em em ang, hlauh loh tur an hlau te, thawi loh tur an thawi te, indo an chin te, ramhuai an hlauhna te, milulak an chinte zawng zawng kha chu ban tawh ila; mahse a vai vaia ban vek tur emaw ni dawn le?

Hnailove, khawtlanga inenkawlna te, aia upa an zahna zawng zawng te, midang tana hnawksak nih an duh lohna te, mi sawisel nih an duh lohna te, mi tanpui bik nih an duh lohna te, mahni intodelh an duhna te, midangte tana malsawmna nih an tum tlatna zawng zawngte kha Bible nen a inkalh em ni? Chutiang zawng zawngte chu hnamdang hian an nei ve em le? Ka sawi duh tak chu Mizo tak hian Pathian thu hi kan awih thei a ni, kan Mizo hnam nunze mawi tak kan kalsan/hlamchhiah hian Pathian ka hlat telh telh a ni zawk lo maw?

Mizo thu leh Pathian thu(Bible) a inanna ka hriat ve te kan tarlang ve ang e:-

1) Mizote hi thukhuh tak kan ni – Bible pawh hi thukhuh tak a ni, thu a khuh lutuka kan hre thiamlo a ni.
2) Mizo thu chuan uire chu sakeiin a seh duh-Bible chuan uire chu denhlum tur a ti.
3) Mizo chuan mi anchhe lawhtu chu mahni chungah a thleng duh-Bible chuan I tawngka chhuakah I awk ang a ti leh mai a.
4) Mizo chuan tawngkam thain sial a man-Bible chuan I tawngka chhuak rah i seng ang a ti a.
5) Mizo chuan huan mawngtawlh chu pa/nu thihna – Bible chuan a thenawm ramri sawn chu anchhe dawngin awm rawh se a ti a.
6) Mizo chuan nu leh pa kutthlakte an dam rei ngai lo, an hmuingil ngailo – Bible chuan nu leh pa zahlo chu anchhe dawngin awm rawh se a ti a.
7) Mizo chuan a tha lam kawng a chho a, a chhe lam kawng a phei- Lal Isuan nunna kawngka chu a zim a, boralna kawngka chu a zau a ti leh a.
8 ) Mizo chuan kawi pawh a kawm a that leh a rah a tha-Bible chuan thingchhia a piang a rah a chhia, thing tha a piang a rah a tha thin.
9) Mizo chuan sunhlu kungah thei dang a rah ngailo a ti a-Bible chuan hruihlingnei kungah grep an lo ngai em ni? Miin hruihlingnei kungah theipui an lo ngai lo.
10) Mizo chuan khawchhe eng eu-au leh nau tap meng kerkur chu tih ban theih an nilo-Bible chuan khawcheng leh hmeichhe an hmang chu hupbeh theih an nilo.
11) Sawmapakhat-Fathang(Mizo i nilo a niang sawmapakhat in pek loh chuan)
12) Mizo-in Sachhiah kan tih te-Bible chuan Leilunga malsawmna in dawn ang zelin Lalpa hnenah pe thin ang che.

Mizo Sakhua Vs Christianity ni tawh lovin, Christiannity + Mizo a ni tawh zawk ang!

A tawp ber atan chuan Lalpa’n kan chunga tih tur min pek Chanchintha puandarh zel hi kan tihlawhtlin zel anih chuan kan hnam hi Lalpa’n tih ropui a duh reng a ni. Lalpa ruai ropui buatsaih tur atan fatu a ruat kan nihna hi i hretlang leh theuh ang u. He Mizo Hnam hi Lalpa’n tih ropui a tum tlat a ni.

Similar Posts:

Recent Posts:

15 Responses to “Hnam Thuthlung”

  1. 1
    ceeagch Says:

    ka nghak pei taw lo 1st tu tur hi :-$
    athaphian mai lo ziak zel rawh tiang lampang hi,
    chuan bible khi abung leh chang awm tel thei se

    Report this comment

  2. 2
    Ozima Says:

    Topic leh a sei lam en ngawt chuan hnam sakhua post emaw tih a awl, chhiar hman rihlo mah ila comment phawt te’ng.

    Report this comment

  3. 3
    Bawngtlaia Says:

    Para 7-na sentence tawp ber, “A ro chang tura koh Israel hnamte chuan an lo hnawl tak avang leh an ngaihnep avangin keini Mizo Hnamte hian kan lo chang ta hlauh zawk a ni” tih lai te khi Pu Chawnghilha leh Pu Zoho-a ngaihdan hriat a chakawm hle mai.

    ‘Keini Mizo Hnamte hian’ tih aiah hian ‘Keini Kristiante hian’ ti zawk la a fuh zawk ang em aw? I thuziah ka man chiah loh vang nge ka hre lo; Kristian sakhaw vuantute zingah Hnam Thlan Bik awm ang deuhvin min ngaihtir teh tlat a. Chu chu a ni thei dawn em ni?

    Report this comment

  4. 4
    Sony Says:

    Heti khawpa khawpui leh thingtlang, hausa leh rethei, sorkar hnathawk leh thawk lo inthauhna, sorkar sum eirukna, ruih theih leh kamram hlauhawm hman uarna, Kristianna a karna hmanna ram hi ram nuam ah i hmu tlat a maw? Mahse i thil compare chu a ngaihnawm viau.

    Pathian biakna (sakhua ani miah lo ania) hi mimal thil ani. Hnam anga en tlat tur ani lo.

    Report this comment

  5. 5
    Ozima Says:

    @Bawngtlaia:Israel emaw mizo tih emaw paw’n a dik tho lo’ng maw?

    Rome 11:11-ah jentailte chhandamna thu kan hmu, “An(israel-te) tluk avangin jentailte hnenah chhandamna alo thleng ta zawk a ni” tih kan hmu a, he thu jentailte chhandamna behchhana mizote chhandamna anga rawn thlur bing hi a sual chuang in ka ringlo ve ngawt a, kan chan bik ni lovin jentail zawng zawng te chan chu keini mizote pawh hian kan lo chang a ni tih hi a sual chuang lovin ka ngai a.

    Tin, helai thu hi thenkhat chuan lakawi an awm fo thin, Pathian/Messiah hi jentail te tan alo kal lo ti zawng a la te pawh an awm a, min hmangaih vanga lo kal a ni lo, alo kal zet a a kal chhan israel ten an lo hnawl avangin keini min pe leh hnuhnawh mai mai ti a la kawi an awm thin. Bible-ah bawk ti hian kan hmu “Pathianin khawvel a hmangaih em em a, chutichuan a Fapa mal neihchhun a pe a,…” John 3:16.

    Pathian ruahmanna mihring in kan lo suangtuah ve vak vak hian kan ngaih dan pawh hi inanglo khawp thin mai. Thenkhat ngaih danah; Pathian khawvela alo kal chhan ber chu, mihringte min hmangaih vang ni ber lovin, Ama pathianna rawn ti lang a, vanhmun te a thlarau sual awm hote laka hnehna rawn chan a, mihringte Pathian anga awm A duh vang a ni tih te pawh an awm bawk a, min hmangaih vang ni lovin, Amah leh Amah a inhmangaih vang zawk a ni tih ngaih dan nei te hial kan awm thin a nih hi maw!…..OT lutuk em aw :-O

    Report this comment

  6. 6
    keimah Says:

    I sawi ngaihnawm hle mai. Mizo hnam hi Pathianin min tungding a, Pathian thu awih hi kan hnam dinchhuahna zel tur a ni tih hi politician ho aiin hrechiangin ka inhria! Amaherawhchu, Israelten Lal Isua an hnawl rih avanga Chanchintha lo dawngtute hi keini Mizote chauh ni lovin Jentail ho zawng zawng kan ni zawk e. (Rom bung 11 pum pui kha chhiar teh)

    Mizote hi hnam dangte aia Lalpa duhsak bik, a zawn chhuah liau liau leh ‘Israel hnam bo’ ni hiala inhriatna neia, Pathian thu duh lai lai la chhuaka hnam thuthlung siama kal sual hi kan awm fo mai. Hetiang rin dan leh ngaihdan hi chu dik lo hulhualah kei chuan ka ngai.

    Peter-a thusawi hian tlangkawm ang: “Pathianin mi duhsak bik a nei lo tih dik takin ka hria e; nimahsela hnam tin zingah tupawh amah tiha fel taka ti apiang a lawmzawng mi an ni thin”. (TT 10:34&35)

    Report this comment

  7. 7
    Gaucho Says:

    Han comment dan tur teh chiam ka la ngaihtuah thiam chiah lo…

    Mizote hi thukhuh kan inti ve ziah a, thu kan khuh meuh em aw? “Ka lung a chhia” ti pawh kan la tawng zuah zuah thei a, lung ber chhe tawhte chu thih daih awm tak, lung te chu taksa peng pawimawh ber pawl a ni sia te ka lo tia! :-D

    Isua Kriata?? Helai type sual berkher hi chu ka mit a timim deuh.

    Mizote lo chhuahna Chhinlung a kan chhui tawp ngawt mai hi zawng ka duhkhawp lo thin mang e…OT em lo’ng chu maw..

    Report this comment

  8. 8
    ngaihdan tha a Says:

    Kawment ava tlem ve, an post hun hi a fuhlo niang e!

    Report this comment

  9. 9
    Lersia Says:

    @keimah, #6, thu hlawm hnihna a i sawi khi ka pawm pui khawp mai che, Pathian chu hnamtin Pa, thliar hran na nei lova ang khat pat a hmangaihna lan tir thin a ni…. tu te tawngkam kan hawh nge ni ti fakau a “Pathianhnam thlan” “Pathian zawn chhuah hnam” tih tawngkam leh title kan lo vawrh lar tak mai ni…

    Mizo te min zawn chhuah dan hi hnamdang a zawn chhuah aiin harsatna a nasa bik chuang lova, Mizo te hi hnam a zawng a zawn hmuh awl leh tih nuam ber kan la ni zawk hial awm e kei chuan ka la ti fan zawk a sin.

    Report this comment

  10. 10
    rose10 parvuli Says:

    i va’n ziaktha teh reng em!! ka chhiar nawn tlau tlauh mai, hetiang hi a ngaihnawm, bengvarthlak. Pathianin duhsakbik a nei lo tih petea’n a sawi mahse mathaia 22:14 ah khan thlante erawh chu tlemte an ni tih kan hmuh tho kha maw

    Report this comment

  11. 11
    chawnghilh Says:

    Pathian zawn chhuah special bik nia inhriatna hi chu a mawi chungchuan viau laiin, thu chuangliam hret a ni. Thuthlung thara Jentail ringtu ni ta te zinga Roll No. 1 kha Kornelia leh a chhungte kha an ni. Vanduaithlak takin Lusei hnam an ni lo. Daniela hapta 70, chhandamna riruang kha 457 BCE atanga AD 33 a ni. Khami hapta 70-na kha AD 27 – 33 a ni. Kalvary-a Messia thih leh thawhlehna kha AD 30-a thleng a ni. AD 33 hnuah khan Judaten an hnawla Chhandamtu an hnawl tak aleiah, “nangnin in duh loh ahnu, jentailte lam kan hawi ta nge,” tiin Paula a che ta. Petera lah sa chitin inlarnaa a hmuh atangin Jentailte pawh min hmu mil thiam ta! AD 33 vel khan Mizo chu special taka zawnchhuah ni turin maianah pawh kan la zam hman lo, hun a liam zel a, kan nihlawh ve ta a ni e.

    Report this comment

  12. 12
    chemtatrawta Says:

    Post tha tak a ni.. Kan hnam mil takin i rawn sawichhuak thiam hle mai..

    Report this comment

  13. 13
    buangpuia Says:

    that chu tha khawp mai, mahse misual phunchiar tih takah, Mizo te hi kan vanneihna em em ka hre hran love, Bible nen phei chuan hmehbel lutk a tul pawn ka hre hran love, hnam dang thufinhg te pawh hian Bible hi chu a tawm viau tho a nia, a tha lai i thlang chhuak thiam viau e. Bible lam chu dah tha phawt ang,Hei aia hmun zawl tha leh nuamah te hian han zawm ila, North East kil khawr lutk a awm lo hian Central India hnaih deuh ah tal khuan awm ila, America a state pakhat te tal ni ila, te ka ti mai mai a. :-P

    Report this comment

  14. 14
    Hnam sakhua Says:

    Zo hnamte hi leilung piantirh a chungkhuanu din kan ni.
    1. Kum 120,000(117,989BC) kaltaah khan Siberia(Russia) ram vawtah khian kan lo cheng tawh niin a lang.(Moscow; Ni 10.07.1997 No. WB/N.C.11.P-1; Column-1)
    2. Kum 4011(2000BC) khan China hmarthlang Tibet ram hmarchhak Kansu bialah kan lo cheng tawh a.(Mizo chanchin; B. Lalthangliana, P-40)
    3. Kum 2151(140BC) khan Zoram hi kan luah tan a (Mizo chanchin; Col. V. Lunghnema;P-240).Isua pian hmain Zoram hi kum 141 kan lo luah hman tawh tihna a ni.

    Report this comment

  15. 15
    Ozima Says:

    #14 I ril riau mai University-ah emaw college ah emaw seminar te zuk neih pui la a tha ang…….. Chhura pian kum i hre mial lo maw? I rawn lang zuk a, kawm theih tak tak i ni roh bawk si lova(h), buaithlak a nih hi.

    Report this comment

Leave a Reply

You must be logged in to post a comment.