mi(sual).com

Kapkhawvunga hi a san lam ai mahin a lenzia hian mi mit a lain hmuhnawm an ti zawk tih kan sawi tawh a. A len em avangin ft.7 a sang ni mahse, a dung lam pawh chu a lang sang lo zawk a, pa lian sa inphut mawi tawk tak a ni. Sawleng khaw pa Pu Hrangkaia khan a dam laiin Kapkhawvunga malpui chu a sum ve tawh a, “Ka sum ruk” a tling,” tiin a sawi thin. ‘A hnar kuaah te hian patling kutzungpui chu a leng zan e,’ tih a ni bawk.

Mi ina a lengte hi, tapchhakah hian a han thu ve na a, rapchungah hian a dak du mai thin. Vawk sum nga hi tulah thilin, a kut vei lamin a keng kawh a, a kut ding lamin chemkawmin a ziat thin. (Tualte Vanglaia Mi chak Chula khan hetiang hi a ti ve thei bawk niin an sawi).

A puzawnin se patuai, a ki leh a beng inchen a talh a, sial leia mu chu a ke khing lehlamin a sep kang lauh lauh thei a ni. A puzawn chuan, “Kha tin ti suh, mi’n ka neihchhun ka talh ve a nia, min hming that lo em mai,” a ti a, a tin awn leh duh ta lo va. Kapkhawvunga chuan, “Tual laia sa chan zawng vaivutte a kai ang a, a bawlhhlawh ang e,” tiin lei atang chuan leikapuiah a hlang a, se sa chu Leikapuiah chuan an chant a a ni.

(more…)

Zofate zinga an chanchin hriatchian theihte zinga Palian leh chak ber ni a chhal ngam, Kapkhawvunga, a len em avang a Paihteliana an tih bawk hi, Lamzathanga Samte leh Khawlniang Songput te fapa niturin kum 1904 khan Chin Hills (Burma) rama Lunglenpi bula Bualtal khuah a lo piang a. A pa hian kum 1910 khan naupangte an nih laiin a boralsan hlauh mai a, Tichuan, ei leh bar lamah an harsat tak em avangin, an chhungkua chu kum 1911 khan Manipur ram Singat Sub-Division-a Lungthul(T) khuaah an pem ta ngawt mai a ni.

Lungthul khuaah hian Fahrah naupang rethei tak niin a nu chuan a hmeithaipui a, thing delh loh lungdelh loh na na na chu an lo thanglian ve zel a. Mak deuh mai chu, Kapkhawvunga hi naupang thang mawh tak a ni tlat mai a, nimahsela, kum 15 anih atanga kum 17 anih kum, kum 3 chhung hian a thang ta vak mai a ni. Hetia hmuhtheih khawpa a lo than tak vak avang hian khum chungchangah buaina a tawk nghal a, abik taka a khum tur siam a lo ngai a, Kawngkaah pawh a intauh fo avangin kawngka te pawh sang deuh taka siam a lo ngai ta hial a ni.

A han puitling phei chu a san lam ft.7 a ni a, a tawng zawnga an teh chuan tawng ruk chuang a sang a ni. A dar lenlam, a ban-bul tuaka tehin khap li, ft.3-a lian a ni. Sum kua laia lian a tling. A awlsam zawnga an sawi dan chuan Ft.7 a sang, a vang ft.3 tih ani mai thin. A pa len em avang hian a san lam pawh hi amah rau rauvah a lang sang lutuk lo va, a dung san lam ai chuan a pa lenna hi mite hrilhfak leh hmuhnawm tih a ni zawk a, an en huai huai thin a ni. (a lo than thut nachhan hi a nuin Sazu var ruh nei lo hi a man a, a hem hminsak a, a ei zo vek vang niin an sawi-man ve a va chakawm ve-Pk) (more…)