mi(sual).com

(Nu te ni pual em a han chhuah atan chuan ka sit ru ang reng khawp mai a, nu te ni hi Sunday a lo ni kher nen inthlahrun a va na duh em. Mahse, ‘Ka nu’ tih article ka ziah ve liau liau a ni si a, inthlahrung tak chungin Nute Ni ah hian thu puarpawleng mai mai kan chhawp chhuak ve ang e)

Ka nu ka tih hi hmeichhia a ni lo. Nula pawh a nilova, tleirawl chhuak tir tlangval hre tan, tlangval hnahkhat pawnthuah khailai ngat a ni. Min hringtu nu ang ziazang a, mi enkawla min duat tu pawh a ni hran lo, mahse, kan naupan at laia ka nu ti a ka lo koh avangin ka nu tih hi amahah chuan a cham reng tawh dawn a ni.

Engvang a ka nu tih nge ni ka nih :

Eng vanga kha pa kha ka nu ti nge tih hi kei pawh in ka hre chhuak zo tawh bik lo. Pawl li kan pass khan veng dangah sikul kan kai ve a. Kan veng leh kan veng thenawm hnai zawkah pawh sikul dang chu a awm ve teh meuh a, mahse ka ute lo luhna thin veng dang sikul kha kan pan ve ta zel a.

Kan unau chuan kha sikulah khan kan kaikim vek ta reng a. Kan luh tirh lam pawl nga ka nih ve lai khan, kha pa kha ka nu ti pawh in ka au ngai pawh ka hre lo. Mahse, pawlruk kan nih khan ka nu tiin ka au thin a. A hnu pawh hian ka au zui lo na a ka hriatrengnaah hian a dai thei bik lo.

Kan sikul zet kha :

Ka nu nen a kan intawnna sikul kha tlangchhip a awm, Biak in bula a mi a ni a. Kum 1959 a din, sikul tha a thlan (Model School a nia) ni pha ngat kha a ni. Kha sikul a kal kan vanneihna em em chu kan zirtirtute kha devotion hmang thei deuh vek a ni nia mawle. Kha sikul kha pawl sarih board exam centre a nih avangin pawl sarih exam lai hian thlasik tir hian kar hnih dawn kan chawl thin a, nuam kan ti ve thei thin khawp mai.

He sikulah hian meizial zuk ruk kan hrat thei khawp a. Naupang te kan nih lai in kan kawmchhak naupang fu huan nei te fapa khan meizial zuk ruk ruk min ziritir a. Hnar a khu chhuah ka thiam lova, a khu kha lem tur a ti a, kan lem a, kan hel awl awl thin. Pawl li ka nih khan kan sikula chal (huaisen ber) deuh ber nen khan inkawm in meizial kan zuk ruk kha he sikula hian ka chhunzawm leh a. Ka thianpa nen khan Pencil battery kher kua in, nawalh bawk thuk ruk te kan zir a. Janata biri Sikret (Cigarettes) ang deuh kha kan zu ru ve thin bawk a. Kha kan luhna sikul hnunga PHE tanky (water tank) zun in a kan hman bawk bulah khan kan zu ru luih luih thin a.

Kan Hindi zirtirtu kha a thiam teh lel nen Hindi thiam miah lova ka chhuak hi chu zahthlak tak a ni. Kan Hindi zirtirtu kha kan hlau viau a, mahse a subject a fail loh kha kan hlau der lo. Exam-na chhuak tur zawng zawng min pe a, a mah ngeiin blackbord-ah a ziah kauh kauh lai a fail kha chu a zahthlak tih bak sawi tur a awm lo. Rualu zawk ten Hindi te chu question hi a let zawnin ziah tur an tih kha tak tak emaw tiin ka ti ve ngawt a, ka fail chiang kher mai. Kum thum chhung khan exam kha vawi 9 awm ang a nia, vawi khat bak ka pass ta lo in ka hria, chu pawh pawl nga 1st term a consonant leh vowel ka ziak chhuah thei bak kha ka pass ta bar lo a ni awm e.

Ka nu khan eng mizia nge a put:
Ka nu kha a chanchin ka hre tam lo hle. Mi tawng tam lo, mi ti zawk zawk lo, mi emotional lo zet a ni a. Mi in uluk tak chengvawng tak chu a ni tih ka hria. Lehkha zir lam pawh a ti thei teh vak bik lo chuan ka hria a. A nawlpui kai ruala kai ve thin chi a nei ber awm e. Nula lamah pawh mi ler tak chu a ni lo, nula pawh khan an chhai buai teh vak lo a ni awm tak a ni. Thu tha leh ho pui pui pawh sawi ila min lo zawm a min lo um e vak chi ni pawh in a lang lova, fiamthu thawh ila over khawp a nui chi a ni bawk. Nupui fanaute laka inla pa vak chi nih loh hmel rual hian thaibawih chi chu niin ka hre bawk lo.

Ka nu te veng :
Ka nu te awmna kha an vengah rau rau chuan veng mawng tawp ber a ni a. Lui te kama awm a nia, a bulah dil lian pui a awm. Khang hun lai khan sikul naupangte kha ka nu te in bula tuikhuahah khan man chawiin an cheng thin. An awmna kha a thlang a ni mai lova, a bir fal em em a, a mi cheng pawh an tlem pharh a ni. Inthlan dawn vote zawn lai lo chuan zuk thlen fo chi a ni lo.

Mahse, ka nu te veng kha huan thlai lama chuan an hausa phian. Kan len chang pawhin an thei kan ei fo thin. Ka nu te veng kha a hla hle na a, ka nu pa (ka pu tur tihna a ni kher lo) hi chu an veng inkhawm kal hma leh inkhawm peih ber pawl a ni an tih teh tlat chu. An veng kha a hla bawk a, a zan leng nula rim haw hi a ni leh a ni lo khan Pathian hla a sa thla ve rat rat mai thei a ni.

Ka nu te in a kan leng
Kan pawlah rau rau khan a pa lian lo bik pahnih kan awm a, ka thianpa keimah ang bawk a te ve lam pang nen khan kan ni thin a. Games and Sport tih niah Volleyball hi kan khelh thin a, kan service kai ve thei tawk tawk thin. Kha ka thianpa, ka meizial ka zuk ruk pui pa nen khan ka nu te in hian kan leng thin a. Ka nute huan mawng lui bula tuikhuahah tui kan zuk cheng a.

Khang lai khan kekawrte kan la ha lova. Uniform hak loh ni te hian kekawr bul pan te, a huh chuan lang tlang thei chi te kha kan ha thin. Class-ah aia u ten kekawr min pawh thlak sak changte hian rang deuh in kan pawt chho veleh mai thin. Kekawr bul kha ka phel loh chuan a huh ka hlau si a, tui kha saruakin kan cheng ta niin ka hria.

Ka nu te in a hian terminal exam laiin vawi khat chu kan leng leh tih chu ka hria. Khawmhma (a vur um) tuiah kan chiah a, saidawium (bottle) in kan pai haw ngei a chawhnu exam kan la tlai zui. Social Science kha pawl rukah chuan pahnih kan neih avangin chawhnuah keimahni pawl ruk chauh khan kan exam avang khan kan exam an lo sawn hma a. Mahse ka hma mi kha “Aigupta chu Nile lui siam a ni (Egypt is gift of Nile) tih pawh ka hrilh ve sur sur tak kha maw le.

Ka nu hnen atang a ka thil zir :
Ka nu kha mi chengvawng leh in uluk tak a ni ka tih tawh kha. A chal hma lam sam hi zirtirtute hauh ngai lo khawp vel hian a zuah a, a bari hi alai takah a then thin. Khang hun lai khan a hair style ang kha nei an tam lo khawp mai. A chengvawnna leh a hair style kha chu ka la lo phawt a. Ka nu kha thutna hmun fai awm lova thut a, lehkha chhia emaw thil thut chhan a rem mai loh pawh a, a chapal thut ngat thin a ni.

Kha a thil chin kha kei pawh in ka la ve a. Khawi lo kal nikhua a thut chhan awm loh chuan chapal thut mai hi ka ching zui ta. Mahse, pawl sarih ka nih a, kan thianpa khat in insual puia a cho vei sek, thin thawk insual tum tum a, a posi lak ang kha chu in sual ni khua pawh a lak a tan ka duh lo. A kut leh lama in a hnek tur pa a tin teu to a, kut leh lam in a hnek a tum ang kha chu hman zui ve chi ah ka ngai love.

Ka nu, ka nu duhtak mai chu :
Pawl sarih kan han zo a, hmun hranah kan zirna te kan chhunzawm avangin ka nu te nen pawh kan in hmu ngai ta meuh lova. Mahse, tum khat Aizawl bazaar a dawr kawtah ka hmu leh hlauh mai a, BA te pawh a lo zo der tawh a, nupui erawh a lo la nei lo chuan ka hria. In hriat zui awm leh ta lo vang vanga, a chanchin ka hriat leh chuan nupuia nei a, in hrang hial a chang tawh tih bak chu ka hre zui ta bik lo a ni. Khawi maw laia fanaute nena kan in hmuh leh ni a her chhuak a nih pawhin ka nu tih hi ka rilruah a lo lang nawn fo dawn, mahse, nupui fanau nei te a nih avang hian ka nu tih erawh a rem tawh kher lo ang le.

Ka nu kha hriatreng na dai tawh lo tur ka nei. Theihai mu no (var) hian a tile bang a thil ziah kan uar thin lai khan kan zirtirtu pakhat hian bang kan ziah ran avangin class pum pui min hau a. Tunge a ziak tu sawi ru a ti khan a ziak inti ding mi tlemte zingah khan kan ding ve a, engtin mah chuan min ti lem.

Eng vanga ding nge ka nih le? Kan tlar hnung bang lam a thil in ziak rang buaiah khan ka hawrawp chhe zet a tel ve hauh lo tih ka hria, mahse, kan lu chunga bangah khan dawhkan a ding meuh in fiah leh lian takin KA NU tih kha ka ziak miau a. Kha ka thil ziah kha kha a riral tawh a, kha sikul ngei pawh thiat in, a thar an sa leh daih tawh na a, mittlaah chuan KA NU tih a awn zawng a ka ziah kha a la lang fiah kalh thung a ni.

Similar Posts:

• HSLC Exam tih tawp ?
• Pawl hniam lam zirlai fail tir thin hi
• Sikul tha tehna kan mamawh
• Kan lehkhazir dan hi
• Ka thil hriatchak thenkhat (Part I)

Recent Posts:

• MAWII TAN
• Tawn Hriat
• Tute Nge Kan Nih?(chhunzawmna)
• Kan thatna tur?
• Bible leh Science

This entry was posted on Saturday, May 12th, 2012 at 8:30 pm and is filed under Luangliam. You can follow any responses to this entry through the RSS 2.0 feed. You can leave a response, or trackback from your own site.