Archive for the ‘Advice’ Category

Nghei thut nge tha zawi zawia nghei

Tuesday, June 19th, 2012

Ni 13th June, 2012 (Nilaini) zing dâr 8:15-a Thawhah avanga min boralsan ta ka pu K. SANGKHUMA (K-80) Chanmari West, Aizawl thuziah hi lo tangkaipuia lo chhawr ve in awm tak mialin ka’n rawn chhuah ve hrim hrim teh ang. Amah hi mi tumruh, taima, thu leh hlaa tui tak a ni a, PHE, Kolasib tui pump chhuaktu a ni a, chhangchhepa ni chungin BA hi distinction-ah a la pass thei a ni. Hetia min kalsan mai hi kan ui takzet a, a thuziah dang pawh rawn chhuah tur ka la nei nual, amah hriatreng nan.

“I châwnbân hrui ang ka vuan,
I rauvi thlâ ka chelh ding zo ta lo.
Aw… Piallei rûn, Hringhniang nau ang awih zâl nân i khartung i sâwn ta maw…..
A va na êm, a va pawi tak êm!!!
Aw… Leilung, a engkim mai herliampui leh ngawt thin hi âwmlo i ti ve deuh lo maw!!!???.
Mangtha, Mangtha ka pu duhtak,
Chatuan hmun i kal ta maw….
Mangtha dam takin.. Ka’n ti hrâm teh ang

Mizote meizu hi a tlangpuiin naupan têt atanga zu thin kan niin regular tak maia zûk chîng kan ni. Meizûk hi tam tak chuan sim theih chi-ah pawh kan ngai tawh lova, zûk tlêm deuhte chu a tha tih chu kan hre ngei mai a, mahse chu pawh chu kan ti hlei thei chuang lo. Thenkhat chuan kan hnathawhna nen a inmil lo hle tih hre mah ila, chumi avâng mai chuan kan sim phah chuang lo. A zûk erawh chu kan fimkhur phah deuh tih mai a ni.

(more…)

Lenchhawn

Monday, June 18th, 2012

Mihring hmusittute chháwnin min héma ka hriat avàngin hmàr tàwpa nopui chu ka dawm ta zâwk a. Vangvarah húaithli chhem lèn kawkvahai hmu hman lo tùrin ka infam chhuak a. Ka rál síal hàwlna dältu chu hmaichhanah ka thlangpualva mei tawn chhúangin rìamtin kipin ka rìam a. “I thlungluah kulva chang chuang lovin Lianâk chhe dum pawh inhnangfâk rawh se” tia ka thlah liam rálte kuta tlu lo tùrin rawlkhang chháwntúal á¹­hing kâkah meithal ka làwn a. Chuta min lo thlírtu chhámte chuan ka lam zawh tùra rálsÇŽmkùai an lo màm a. Mihráng süla làm châk nulate chuan ka hawihah “A lú chháwntúal, a bán rálsÇŽmkài” tiin thufáng an sép a.

Chu vêleh ka zinna ram hi khawvêl a ni tih ka hre chhuak a, kawt záwla ka hránghrúal ngul dịnte chu pháwiin zalẻnna thingserh ka sât ta a. Tlèm achhapa indo tawn hian rál tak a tlun lo tih ka hre fiah ta a. Rál tak awm chhun chu màwlna hi a ni.

Ka á¹­hangharhna chuan rál bàn mah sé hmélmà min hlui a. Rál ang bawka ka tána hnawksak chu hmélmà a ni. Rál bàn hnûa ka thinlung chhúnga hmélmà thlunglú hun tam ka làm hnû chuan hnehna chíngkǐm tak ka hàwn dáwn chatuan lo tih ka hre tâ a. Ka hmélmàte meithalin zawp tik a nei dáwn lo tih hriain chäng thar ka háwl rúai a.

(more…)

Chatuan (Golden Post-na!)

Friday, June 15th, 2012

Ka hun chhiarna: Mitkhap kâr te chauh hi ka hun chhiar á¹­anna bul a ni a. Ka nun iná¹­anna chu second khat aá¹­angin a ni a, ka tâwpna tûr chu chatuan piah lamah a awm. Chuvangin chatuanin ka nung tawh dâwn a ni.

Chatuan: Second khat avangin minute, dârkâr, ni, thla, kum leh CHATUAN a lo awm á¹­hin. Chu chatuan hun chu alawm mi tin tâna pawimawh leh nun tifamkimtu chu. Thih hnu chauha chatuan lo awm tûrin i ngai em ni? Naktûk lo thleng tûr beisei ang chauh a ni. Naktûk pawh hi a lo thleng e, i tih chuan vawiin a lo ni leh tawh a, naktûk chu i hmaah a la ding vû si a ni. Chuti angin chatuan pawh hi nakina tawn i la beisei a nih chuan engtikah mah i tawng lo vang. Leiah i lo piang a, i chatuan hunbi chhiarna sana chu herh nun a ni tawh a, i thih thleng pawhin tihtâwp a ni tawh lo vang.

I chatuan chu khawiah nge? Mihring hi chatuan atâna siam a ni ang ngeiin chatuanin a nung tûr a ni. He leiah hian taksa ramah chatuanin a chêng a, fam a chanin thlarau ramah chatuanin a chêng leh mai dâwn a ni. Lei taksa hi vân hmunah chuan tenawm leh bawlhhlawh a ni a, vân taksa pawh leiah chuan á¹­ih leh râp a ni tlat a, pawm a ni bawk hek lo.

(more…)

Zawhna sawm………..

Thursday, June 14th, 2012

Nikhat, thingpui dawr a ka thil tawn hi a  mak viau rualin ngaihtuah chu ti thui ve duh ang reng a, thenkhat in kan lo hlawkpui tak in kan post ve leh ngawt mai teh ang.

Chawhnu  her lam a ni tawh a, ril te pawh a tam ruih mai a, khawi nge inhnawh puar teh ang ti in ka chhuak ta a. Thingpui dawr ka thlen chuan lo thu sa hi an awm nual  a, ka han luh chuan Pa upa lam tawh tih hriat tak mai hian min lo nuih sung mai a, min hria a niang chu kan ti rilru ve ngawt pek a, ka che vel leh awm dan chu min han chik mai2 khawp a, Pa a pawh a patuai lampang lo nih nen ngaih a ti tha lo hman rum2 a. Chutia, thuthmun te kan rem a, Dawr nghaktu nu hnena thil ei tur kan lam chuh, chu pa chuan mak ti ni awm tak leh phu zawk ang mai hian min en a, a hmel lah  chu a  danglam in ramhuai hmu ang mai hian a phawk ta hru mai a. Kan thian a chu a rilru a buai a nih dawn hi a, ti rilru chung chuan ka eitur lam te chu ka ei zui ve ta mai bawk a.

Ka thil ei lai ka ei zo lam tawh tih ah chuan ka thutna hma ah tak mai chuan thinrim hmelpu hian a rawn in sawn phei ta a, engtak chu ni dawn ni maw!! ka tih rilru rauh2 a, thil zawh duh che ka nei hi a rawn ti tawl mai a, hrilh chu hai ve duh angreng khawp mai, mahse thil hriathiam loh a nei ang a ka hriat a ring deuh te pawh a nia nge ti chung chuan. Enge ni ta? Kan ti bul ve hmuk ringawt a, chuan zawhna kan in zawt tan chu a ni deuh der mai.

1. In va hausa awm ve? An ti ngawt mai a, hausa nang aw, ka hausak hmel a mi? kan tih chhunzawm ve nghal a, mi chhang ve ta lem lo chuan a ngawi leh ta vung2 ringawt a. Kan va in tham lo deuh ve ka ti deuh hman a mahse ka thian a pawh hi a lo buai ve a nih dawn hi a, ti rilru chung chuan ka khawngaih ta ang reng zawk khawp mai a.

(more…)

Pasaltha Nih I Duh Em? Thisen Pe La…

Thursday, June 14th, 2012

(World Blood Donor Day pualin aw…)

Mizote leh Thisen pek
Mizo tlawmngaihna leh kan Kristianna nen inmil takin, thisen pek hian kan nunah hmun pawimawh tak a chang kan ti thei awm e. Tlawmngai pawl, zirlai, kohhran thalai pawl, leh mimal tlawmngai te’n thisen an pek avangin damlo tam tak te’n damna a chang thin. Thisen pek pawimawhna leh a tulzia kan hre tam tial tialin, thisen petu kan pung hi a lawmawm hlein ka hria. Hmanlai angin sa leh ral laka inchhan a ngai tawh lova, midangte nun kan chhan theihna kawngkhat chu, mamawhtu te tana thisen kan pek hi a ni awm e.

Thisen pek hi?
Thisen inpekchhawn tan hun hi chiang faka sawi tur a awm lo. Kum 1665 khan, Ui pahnih karah thisenpekchhawn hi tih chhin a ni a. Kum 1901-a Landsteener-a’n ABO blood group system a hmuh chhuah tak chinah, thisen pek a lo awlsam leh zual a. Mahse, Hepatitis leh natna dang inkaichhawn theih a nih an hriat hnuin; thisen pekchhawn hmain, natna kaichhawn theih a awm leh awm loh ngun takin an endik(test) hmasa phawt thin a ni.

Thisen chu?
Kan hriat theuh angin science thiamna hmangin thil tangkai leh hlu tak tak an hmuhchhuah reng laiin, thisen lem(synthetic blood) erawh an la siamchhuak thei lo. Mi thenkhat phei chuan thisen hi, nunnna atan thil bik liau liau (magic potion) ti hialin an sawi reng a ni. Chuvangin thisen hlutna hi chuan kian lam aiin hlutlam a pan zel zawk dawn niin a lang.

(more…)

World Blood Donor Day Pual

Thursday, June 14th, 2012

Kum 1818-ah khan British doctor Dr. James Blundell chuan a vawi khatna atan mihring atangin mihringah thisen hlawhtling takin a pe chhâwng hmasa ber a. Nu nau neih avanga thi put nasa lutuk nun chhan nan a pasal thisen chu syringe-a la chhuakin a nupui thisenzam-ah a thun a ni. Mizoram-ah hian kum 1974-a Aizawl Civil Hospital-a Pathologist dah a nih hnuin blood transfusion tlem tlem tih tan a ni.

Chuta tang chuan sikul te, pawl leh kohhran angtein thisen pe an pung chho zel a. Thisen mamawhtu pawh an tam chho telh telh a. Aizawl Civil Hospital hian a tlangpuiin nitin thisen unit 30 an mamawh a. Presbyterian Hospital, Durtlang-ah pawh nitin thisen unit 15 vel an mamawh reng bawk a. District leh Sub Division Hospital leh private hospital hrang hrang te nen nitin thisen unit 100 vel lai mamawh reng a ni.

Damlovin thisen unit khat a dawn hian sawrkar chuan blood bag leh test-na chi hrang hrangah pawisa cheng 700 vel a sêng thin a. Heti chung hian tlawmngaia thisen pete thisen hi damlote a thlâwn veka pêk an ni. Sawrkar damdawiinah man neia hralh a awm ngai lo. Damlo thisen mamawhte hi an milen leh hausak avangin tumah duhsak bik an awm ngai lo a ni.

(more…)

Inchhawlthuai

Wednesday, June 13th, 2012

Fanghma-thar-ko rawl hre phak lovin, ralkhat tlangbawma ruahkung paw chi chiai te hmu thei lo mah ila; panlai nun ngaiin Val hi ka kiu vawng vawng

Panlai nun
Thingtlang, chhungkaw rethei berh ve tak atang seilian siin, kan retheihna hre lek lova hringnun par kan tlan lai si te ka dawn chang hian, nunhlui ngaiin suihlunglen a thar leh thin. Thingtlanga cheng ta chu, inrinni sikul chawlh ni bawk si; tih tur dang awm ngai hek lo, lovah kan feh dial thin. Thiante nen lungrual takin kan kal hova, losul haw hun erawh a inrual vek theih loh vangin a haw hmasa zawk zawk te’n ‘ka haw tawh e’ tih entirna’n, ka lo panna pengah chhawl min thuai thin.

Chhawl ringawt a ni lo…
Nia, in-chhawl-thuai han tih hian chhawl(thinghnah) tihna kher a ni law. Tun hnua ka dawnlet leh changin a hlutzia ka hre thar leh thin. Tunlai angin missed call in pek mai theih a nilo a. Kan missed call theih ve dan awm chhun, lamhnai deuh amite U-hi-hi kha a ni mai a! SMS thawn phei phei, a rim-a-ra kan hre lo; he khawvelah hian a awm ang tih pawh kan suangtuah ngai reng reng lo.

(more…)

Tunlai ka mutmawh hnarmawh.

Tuesday, June 12th, 2012

Oneness rindan:

1. Pathian pakhat a awm a, a hming chu Isua a ni.

2. Pa chu Fapa a ni a, Fapa pawh Pa a ni, chuan an pahnih hian Thlarau thianghlim an ni bawk tiin an sawi.

3. Thuthlung hlui ah chuan Pa angin a in hriattir a, a dawtah Fapa hun leh Thlarau thianghlim hun hran awmin an ngai.

4. Isua chu Fapa anga in lantirin, mihring leh Pathian famkim a nih avangin a mihrinna chuan a Pathianna hnenah a tawngtai thin a, Juda miten Lal a nihna an hiatthiam nan Pa nei anga tawng a tawngtai thin angin an sawi bawk.

Oness in an lak sual:

Lal Isuan Pathian a nih thu a sawi a, Pa emaw an ti.

Lal Isuan Pa nen pakhat a nih thu a sawi a, Pa emaw an ti.

(more…)

Mite chuan…

Tuesday, June 12th, 2012
  1. Mite chuan sum tam tak nei mah se tlâkchham an hlau a. Keini erawh chuan ni tin ei khawp kan tlachham lo va, a bâk chu Pathianin min ngaihtuah zêl á¹­hin.
  2. Mite chuan thil á¹­ha pui pui an neih hian “Lalpa zâra ka ta” an ti a. Keini erawh chuan natna leh lungngaihna kan tawrhte hi “Lalpa zâra ka ta” kan ti ve á¹­hin.
  3. Mite chuan a nuai bîin khawvêl an chên a. Keini erawh chuan nundân dik takin khawvêl kan chên á¹­hin.
  4. Mite chuan thih an hlau a. Keini erawh chuan kan Pa hnên thlenna kawng a ni tih hriain hâwn hlân kan nghâkhlel á¹­hin.
  5. Mite chuan khawvêl hi tâwp thei lo emaw tiin ropuina an zawng a. Keini erawh chuan tlâwmna nun kan zawng zâwk á¹­hin.

(more…)

British Prime Minister in a fanu Zu dawr ah a theihnghilh

Tuesday, June 12th, 2012

Inti Kristian kulmuk Mizoten sual rapthlak leh meidil tlak ngeingeina ni a an ngaih Zu leh Zu hmun hi ramchangkang ah chuan chhungkua leh thenrual te nena in hmuhkhawmna hmun ber ani ve thung a. Vengtin thler tinah zu dawr hi a awm fur a, restaurant nen a inkawp nghal deuh zel bawk avangin zu in duh kherlo tan pawh chhungkua leh thenrual te nena inkawm paha chhunchaw, zanriah etc ei vel  a remchang hle.

 
Zu Dawr chu

(more…)