Lianchhiari leh Chawngfianga, mi nu leh mi pa an nih ve ve hnuin an pahnihin Lianchhiari te inah khâwnthiang zu an in a. Chumi zan chuan Lianchhiari pasal Pawngsena mitmei pawh vêng hlei thei lovin an pahnih chauhvin an tlaivar a, hla an inleh a, an inchhaih zankhua a. A ngaihzâwng thîn a nihzia tlâng hriat nena chuti taka Lianchhiari a han awm ta chu a pasal chuan a ngaithei lo hle mai a; mahse, a sawi ngam si lo.
Nimahsela, an khawsa dûn chu a muthilhsan thei lo va, a lo meng ve reng a. Khuma mu chungin tlaivar zakin a lo bihthla reng a. Tlaivar zaka meng e ti lo chuan zu lah chu lem khat pawh a lem ve si lo, an hlimna lah chu a tâwmpui ve miah bawk hek lo. Chu chu a ni, chhe lamah emaw, tha lamah emaw, engti kawng zawng pawha tlaivara thiltih emaw, zai ho emaw rëng rëng a lo awmin, a tum taka ti lo leh a hlâwkna pawh dawng ve chuang si lova lo tlaivar ve ringawt sawi nana, “A pawngsen tlaivar ve mai mai a ni,” an lo tih tâkna chu ni. Hihi.
Thulakna: Mizo Chanchin by Hrangthiauva & Lalchungnunga.
Similar Posts:
- Chawngfianga leh Lianchhiari
- Mizo landmark #2
- Engti kawng mahni intihlum a nih ring lo
- CHHIAHTE-A THAN HLA
- Ka mut a chhuak!
September 30th, 2011 at 6:27 am
In pawngsen tlaivar hlawm leh pek ani maw
Report this comment
September 30th, 2011 at 6:46 am
Kan naupan lai chuan kumhlui thlah zanah kan pawngsen tlaivar ve ngawt thin.
Zirtirtu: “Pawngsen tlaivar” tih thu hmangin sentence han siam teh.
Naupang: Pawngsen tlaivar hi eng tihna nge?
(sentence chu a siam ve tho)
Report this comment
September 30th, 2011 at 6:57 am
Naupang zual te leh vairampur a khawsa tam te ang tan hetiang thil hi hriat ve zel a tha
OT
Thakthing Damveng ah sawn Pawnga a awm a, vawih kha a thlahdah viau mai lah tak a. Kan naupan lai chuan, “Pawnga Pawnga vawih bik lola, kan vawih rual dial dawn nia,” tiin kan zai khum thin. Pooot thlurh
Report this comment
September 30th, 2011 at 7:01 am
“Khawnthiang zu” tih a lo chhuah zan a ni nghal bawk, he mi hun hma hian khawnthiang zu an dawn ngai lo.
Report this comment
September 30th, 2011 at 7:06 am
Thu hmâ : Chawngfianga kan chhui dâwn hian, a hming-thànna ber, a bialnu Lianchhiari hi han sawi tel ve a nuam deuh tlat mai a. A \ùlna riau pawh a awm a ni ang e; chuvàngin, a bialnu Lianchhiari hi i han chhui hmasa teh zàwk ang.
1. Lianchìa Hnamte hmêl\ha hmingthang.
2. Aihniara \uanrang leh zàm\ha tak, kal chak hmingthang.
3. Buizova zaithiam hmingthang leh hmêl-chhe bawk si,
4. Saichàwnkhupa Hmàr hmêlchhe hmingthang bawk.
Hèng hun lai hian Lianchhiari chu a lo piang ve a, a pa chu Tluangzachhàwna Chuauhàng hnam a ni a. A nu chu Chèrhlunchhûngi an ti.
Selesih-ah chuan an lal hmasa ber Pu Kawlha chuan– Tluangzachhàwna chu–a mi rin leh duhsak ber a ni \hìn a, nakinah chuan a duhsakna entîr nân khaw-per hotuah, Sangal khawnghrângin lalah a dah ve dâwn ta a. An piah mêl 7 leka hla—Dungtlâng-ah chuan, in 150 lai chu a va pèmpuiin, a va indang ve ta a ni.
Dungtlâng khua pawh hi an lo tam ve fê tawh a. An lal chu Pu Buara a ni. Tluangzachhàwna te chuan Pu Buara te chu an han fin ve ta a. Vêng hranin, in 150 lai an ni a. Dungtlâng khuaah hian Palian lal pathum —Pu Buara te, Hùliana leh Bulpuia-te an awm khàwm ve a. In 5,000 lai an lo ni ve rèng a. Nakìnah chuan Chèn-kual lalte leh Siam\huama-ten an rawn belh leh ta a. In pawh 7,000 lai an lo ni ve ta mai a.
Hetia Lianchhiari-te Dungtlâng-a an insawn lai (ca 1846) hian, Lianchhiari chu kum 16 lai a lo a ni ve tawh a. A hmêl a \ha èm èm a. “Tû lal-fapa berin nge nei ang?” tih chu mî rilruah a awm nghàl \hup mai a. Hmêl-\ha si, ngo bawk si, taksa inphùt mawi tàwk si, lian thlerh thlawrh si, ft. 5.8″ vèla sâng ni si, mit-meng fiah kèk kàwk si, hnute-bù lian tàwk leh pìr veh vawh bawk si, hnâr ngul vuah dik tak ni si, hmaithlàk nalh èm èm si, a seilènna ramin a zir bawk si a, a sam-bùte a \hain, a pawhchhuah pawhin a kàwng a vaw hnàp mai bawk si. A aw-phàwi a felin, a àw a mawi bawk si! Upate’n, “Sì ’sarih,” an tih ang chi hi a ni hial àwm e.
Chawngfianga a lo lang ta : Chawngfianga pa hi Dungtlâng khua–in 7,000 lai zîngah pasal\ha leh huai-sena sawi, mi hmingthang a lo ni a. A taimàin, hna a thawk nasa hle \hìn a. Chutia hna a thawh nasàt avàng chuan, a lo kùlcho ta hial a. Rei lo tèah a thi ta mai a. A thih hian a fapa Chawngfianga chu naupang fel tak a ni tawh a. A nu hian a \ùlpui ta a ni.
Chawngfianga–hmeithai fapa, Hnamte chu a lo \hang duang hle a. A hmêl a \hain, rual pàwl a thiam èm èm mai a. Ani pawh hi “Sì-’sarih” an tih ang chi bawk hi a lo ni a.
Lianchhiari-te an lo pèm lai hian ani pawh a lo tlang-vâl ve hman tawh a. Mahse, Lianchhiari chu, ani hmei-thai fa mai chuan, han rìm chhin pawh a ngam lo va. Ni khat chu inhmuhna remchâng an lo hmu ta hlauh mai a. A hmangaihna chu vàwm bei ang thlawp mai hian a hre ta a. Lianchhiari chuan Chawngfianga chu a duhin, a rilru a luah khat ta tlat mai a ni.
Lal nula–chapo thei tak tùr ni mah sela–Chawng-fianga zùn chuan a lo uai bet ta tlat mai le! Chawng-fianga zùn chuan a chiah zàwr ta hnèp mai a. He an inhmangaihna hi a hmutute chauh lo chuan–tû han hriatthiampui chi a ni lo tlat mai a–thil danglam tak-meuh a lo ni ta a ni.
Chawngfianga pawh chu hnamchàwm mai mah ni se–Lianchhiari ang bawkin–hmangaihna pâr zù thlum tak mai chuan a hun zawng zawng chu a hmang \an ta a. Hei hian mite mit a fùin, mak an ti a. Hmêl\hat leh duhawm lam thuah chuan mite han ìtsìk phàk pawh a ni lo va; mahse, lal leh hnamchàwm an nihna lamah chuan Lianchhiari’n mî sìt a hlawh a. Chawngfianga’n hmêlmà a neih phah ta bawk a. An chanchin hian Zo-ram hi a fàn chhuak a. Lianchhiari nu leh pate’n man leh mual engmah an phùt loh laiin–an kârah palai rin-awm loh vàng chauhvin–an lo innei thei ta lo a ni. Mah-se, an inngainat dàn hi i han sawi leh lawk teh ang.
Lianchhiari’n an vaua Hmâwngpui zâr thlàk tùra Chawngfianga a rawih nî chuan, Chawngfianga chuan sam deuh mai hian a thlàk zo ta mai a.
Siali kan ram lovah, Bûngpui a \huam a lian; Hming\ha Chawnglùnga chuan, Tlângva nun zir na’ngai …
a han ti zeih mai a.
Zàn khat chu Chawngfianga a lo lêng a. Lianchhiari chuan a nu chu muhìl har a ti ta deuh va. Chawng-fianga nèn chauhva mèn a duh tawh si a:
Ka nu pâwnah chhuak la, Dung dàwnah khua va chuan; Thla-pa vànlai her e |hahnîm-nu, zâl rawh maw …
a han ti leh ta a nih chu!
Zàn khat chu Chawngchen laiin–an sumhmuna an lo mutdùn laiin–a nu chuan thim zînga vâr tak mai hi a va hmu a. Kèl emaw tiin Lianchhiari nu chuan a han hnawt a. Ani chuan, “Ka nu, kèl kan ni lo ve …” a lo ti ta a. Chuta a nu han zilhnaah mite’n an lo hre thang ta a. An lo mualpho chu a ni ta a —Lianchhiari chuan:
Kan va tih luat tùkah, Lêngi’n ka zir sual e; Ka pa, vàn hnuai thang tùr, A than nî bâng kìr e …
a han ti ta hnàp mai a ni. Heti hian a han ti leh ta zèl a.
Ka nu maw i râl chan, Ka pa maw i râl chan, Kâwlngo lèn thiamtèa, Kan rûn a kai lo ve …
tiin, Chawngfianga–an ina a lo lèn ngam tàk loh avànga a khawhar chuan–a han phuah leh ta zaih mai a.
Nakìnah chuan inneih zai an rêl ta a. Lianchhiari nu leh pa chuan an palai hnènah chuan, “Kan fanu hian a àtchilh a ni ngawt mai si a–an neih apiang–hreipui leh tuthlawh-fàng pawh TLAI, chêng sawmhnih angin kan lo pawm vek mai ang. Manmual thu-ah engmah ngaih-tuah buai a ngai lo vang,” an ti ta thlàwt mai a.
Mahse, an palaite’n Chawngfianga-te hnèna an va thlen leh dàn chuan, “Lal nupa chu an thinur nasa mai a, thah an tum che,” tih thu an va sawi ta mauh mai a. Chu mi zàn chuan Chawngfianga chu a mu hauh lo! An palai chuan, a rang thei anga an pèm chhuah chu a duhsak thu a sawi ta mial mial mai si a! Atùkah chuan, zîng takah, Chhîngzâwl lamah an pêm ta a ni. Tìtì a tam duh teh ang chu! An chanchin a khàw khahin an lo khat tawh si a. Lianchhiari chuan he hla hi a han phuah leh ta a—
1. Hmâwng ang I pêm tùr hian, Hrui ang min zàwt lo ve; Kei chuan phal ang maw, Tuahtirh ka lungdî e.
2. Ka kut dai tè hian e, Dawi ang ka dawm lo ve; Hmàrtlânga rial lungah, Vai ang a thâm zo ve.
3. Ka vauva luaiva hnìmtu, Ngaiin, \apin rùm thùl ang e …
a ti ta veng veng mai a ni. Lianchhiari lunglêng chuan Chawngfianga te pèmsan in ràm chu a zuk lùt a. Chawngfianga-te’n inthawina atâna rawng sena an thlàk chu a lo tla ngât mai a, chu chu hlain a han phuah leh ta a.
Hmâwng ang i pèm hnuah, In rûn ràm ka fan; Senhripuan hmul ang thlauh, Luai ang an rûnah e …
a han ti leh ta a. Chumi zàn chuan a muhìl thei ta rèng rèng lo mai a, ti’hian hla a han phuah leh ta a:
I zùn ngaih lai takin, Ram vàtin hrâm ka chhàwn; Rìl\hang dai lai takin, Zàn mû ka chhîng lo ve.
Kâwlràwnah mùrvate’n, Biahthu hril thiam màw e; Suihlung lênga ka \ah, Nêmte’n va hrilh rawh maw.
Lianchhiari chu a han chhîng hlek a, a mumangah Chawngfianga chu a pèmna lamah chuan a lo thi a. A han vui liam ta mai ang hian a hmu a, a \hangharh hlawl mai chuan a ngaihna a hre lo va. Heti hian hla a phuah ta ringawt a.
Rîl\hang ka tàwnmangah, Phùlzîng rûn ka hmu Tuahtirh ka lungdîin, Kàwr puan a rawn rem e.
Nî-khua a lo rei zèl a, Lianchhiari lunglèn chu reh lam aiin zual lam a pan tial tial mai a. A tha-hrui neih zawng zawng chu a lunglèn hrìkthlàknain a ei zo tawh a. Thà rèng rèng a nei tawh lo. He hla hi a phuah leh ta a.
Mahriaka ram va chuan, Lunglèn ka màwl mang e I zùn ka phur hniang, Chhâwlthing nêm duaiah.
I hming sawi nî reh lo, I ngaih dai lèm lo ve; I rauthla \uang\uah pâr, Ni tin khalh lai ka rêl.
Chawngfianga chu pêm bo daih tawh mah se, a thu leh hla engmah a hriat hmâ chuan tu’dang mah biak zai a rêl ngai lo va, he hla hi a phuah ta a:
Thu leh hla zai chah hmâa, Vâl dang chhai a rem rih lo; Puallênga sum tin tuak, Chiah chàngin ngai rih e.
Lianchhiari chu a lunglèn a reh apiang hian an chhak tlângah a kal a. Chuta lungtohlàwtah chuan a chuang a, chuta \ang chuan a hnuai, Chawngfianga pèmna Chhîngzâwl chu a lang thei a. Chù khua chu a zùk thlîr \hìn a ni.
Chutih lai chuan, Chawngfianga tak pawh chu a lung a lêng ve èm èm a. Chhùn hi rei a tih ang bawkin, zàn pawh rei a ti a. A muhìl thei bìk hauh lo mai! Awm-ngaihna rèng rèng a hre bìk lo a ni!
Chutih lai chuan, Chhîngzâwla naupang infiamho zînga Chawngfianga lo chhuak chu, Lianchhiari chuan a zuk hmu ta hlauh mai a. A kawi-hnawk laia a DâR-TAWNSùK han tle zauh zauhte chu chiang takin a zuk hmu ta a le! Lianchhiari chuan hla bawkin —
Tlângah zu thlîr ila, A lang lo ruam khawpui ; |hadânga hliahtu e, Kiang rawh aw, Thingrìhnìm.
Tlângah zuk thlîr ila, Thle nghiala tual a lêng; Keinî cho rual loh e, Lènthiama mi za hrilh.
He lai tlâng hi–Lianchhiari Lunglèn Tlâng–tùn thlengin an la ti cheu a ni. Chu tlângah chuan puantah-na a siamtîr ta ngawt mai a. Puan tah chunga ni tina Chawngfianga te chènna a lan theih avàngin! Tichuan, puan tah pah chuan Chawngfianga te chu a zuk thlîr \hìn a ni.
Pàwngsena a lo lang ve ta : Lianchhiari nu leh pa-te’n–an fanu chuti taka a awm ta mai chu–an buaipui èm èm tih mi zawng zawngin an lo hriat chuan, an khaw tlangvâl pasal\ha leh tlàwmngai Pàwngsena chuan Lianchhiari neih dàn chu a ngaihtuah ta a. A nu leh pate hnènah chuan a dîl ta ngawt mai a.
A nu leh pate chuan Lianchhiari an han ràwn ve leh chuan, “Chawngfianga chunga ka awm dàn tùr a huat dâwn loh chuan kan innei thei chauh vang. A huat dâwn chuan—a theih loh,” tiin, a chhâng chhum-bùl ang reng hle a.
“Ka haw hauh lo vang. Huat ahnèkin, a lunglèn reh theih dàn kawng chu ka theih angin ka zawng zàwk ang,” a ti ve ta a. “Amaherawhchu, engmah thu leh hla pawh awm lova, lunglèn vàng ringawta min chhuahsan chuan, lal fanu mah ni se, thiam loh a chang ve thung ang,” a ti bawk a.
Chùng thute avàng chuan Pàwngsena leh Lian-chhiari chu an innei ta a. An inneih nî chuan, ropui takin an lawina chu an buatsaih a. Lianchhiari chuan–Chawngfianga a ngaihna chu a reh ahnèkin–he hla hi a han phuah ta a:
A lian a chhûng inah, Bêl lianah zû kan dâwn; Kha ang nghilh nî awm lo, Hming\ha Chawnglùnga e,
tiin.
Tlai lam a lo ni a, zànah chuan Pàwngsena inah a lawi ta zàn mai a. Khumpuiah chuan a han \hu chat mai a, “Chawngfianga ina lawi chu ni ila, a nuam àwm zàn zàn mang e,” a han ti ta ringawt mai a. Pàwngsena chuan, “Kei pawh ka ring khawp mai,” tiin a lo chhâng ve mai bawk a.
Chawngfianga pawhin–nupui te neiin–fate hial pawh a lo nei ve ta bawk a. An fate ve ve chu an inrual tàwk hle a.
Vawikhat chu, Chawngfianga-te khuaah \àm a tla ta hlauh mai a. Pûr phura khaw \henawma vahchhuah a lo ngai ta hial a. Chawngfianga pawh Lianchhiari te khuaah chuan pûr phur tùrin a han kal ta hial a. Lian-chhiari chuan chu chu a lo hmuh chuan, zah pawh dâwn hman lêk lovin, Chawngfianga chu an inah a hruai lùt nghàl a. Zànriah chawhmeh atân âr an talh nghàl ta chûk chûk a.
Zànriah ei kham chuan Lianchhiari chuan a bêlpui zu thlum tak mai chu a rawn kai chhuak leh ta a. Chhuat tlângah chuan an khàwn dùn ta a. Chutia zû han khàwn dùn chauh pawh chu duhtàwk ta lo chuan, bêlpui pakhat, rawng zîm tèah chuan a \hiangin an khàwn ta veng veng mai a. Insì rialin, mî mitmei vêng hauh lovin an khàwn dùn ta veng veng mai a ni. An tìtì pawh chu a tui tawlh tawlh a, an tùn hma lam hunte an sawi dùn ta sep sep mai a.
Pàwngsena pawh chu tapchhak lamah ngawi rengin a lo \hu a. Awm lo ang maiin a reh hmiah mai a. Lian-chhiari a neih dâwn khân, “Engti’n pawh awm se, ka haw lo vang,” a lo tih tawh avàng khân, engmah sawi ngam chì a ni si lo.
Lianchhiari leh Chawngfianga lah chu, tumah awm ve lo ang maiin, an tùnhmà lama an awm ang mai khân an inkhàl heuh heuh ta mai a. Taifè-te chu an hmaiah an inpèn per sek sek ta mai a.
Pàwngsena tihngaihna hre ta lo chuan, a vaibêlte chu a lo pàk tau ve leh ringawt mai \hìn a. Anni lah chu–chhuatlaiah chuan–an nui dùn her her mai si! He an zu in dàn ‘khàwn \hiang’ tih hi tùn hmâ lamin Zofate’n an la ti ngai lo va. Hei hi a in\anna chu a lo ni ta nghe nghe a ni.
Zàn a lo rei telh telh a, Pàwngsena chuan a mawng kham chhuanlamin Chawngfianga hnènah chuan, “Awm dùnna hmun dangah in nei \hìn rèng em?” a han ti phàwng mai a. Chawngfianga chuan, “Nei teh suh ei, khami zàn pawh khân kan awm dùn tak tak hlei nèm! Kan thingtuah la tùr, a ni lo zâwng leh a chhuanchhe zâwngin kan thang a. Inngai ang hrìmin min sawi darh ta chiam mai alàwm maw le,” tiin a chhâng ta thèn a.
Lianchhiari erawh chuan, a chhàn dàn chu a lo sìt hle mai a, “Kan nun hlui a hre duh a nih kha, han sawi ta vek che. Hmâwng kan thlàk nîin, hmâwng bul zâwl-ah hmâwng bul tlawhchhanin kan che a. Thlâm lamah kan inpaw chho leh a. Kalkawnga thingtùluang hnuai-ah kan che leh a. Thlâmah phei chuan kan thàwmhnàw kan dah vek a. Lìrpui kan nghìntîr leh a. Thlâm pawh a sàwi hlawk hlawk khà! A hnuah tu’mâ dìpdàl lohvin kum thum kan inzui leh a. Ka pâ khuangchawi zànte kha chu, tùn khaw’hnu alàwm! In nu hi kàwmkâra uipui thì hnuha ka hnuh hun hun hnu a nih hi, ti ta che,” a ti ta phiar phiar mai a.
Pàwngsena chuan chu thu a han zàwt ta kher kher chu a inchhìr hle a ni. Mahse, a tuar hràm hràm a, Chawngfianga hnènah chuan, “Khawngaih takin, uirè zawng min uirèsak lul suh ang che àw,” a ti ta ngawt mai a.
Khumah chuan a mu ta a. Mahse, a muhìl thei ta chuang lo va. A pàwnpui chu a bihna tàwk chauhvin a mùt pawp a. Chuta \ang chuan an khawsàk dàn chu a en ta reng mai a. A bih tlaivâr ta zak mai a ni. (Hei hi alàwm, awmze nei hauh lova lo tlaivâr ve ringawt hi ‘Pàwng-sen tlaivàr’ an tih chu ni!) Khawvàr âr a lo khuang ta a, Lianchhiari chuan —
Kan intawn nân emaw, Khàwn\hiangah zû kan dàwn;
Kan in\hen nân emaw Chhiar thlang âr zà a khuan …
a han ti leh ta zaih mai a. Khua a lo vàr chuan, Lian-chhiari chuan Chawngfianga chu a zawh tàwkin buh a rùh sak a. A man atâna a tih, a hrei-hàte chu a phurh hàwntîr leh ta vek a ni.
Kum hnih kum thum hnuah chuan Chawngfianga chu Lianchhiari-te khuaah chuan a lo pêm lùt ta a. Lian-chhiari chuan duhsak takin, lal upa-khàwnbâwlah a dah ta a. An fate chu inkàwm rual tak an lo ni si a, an inkàwmngeih èm èm bawk a. Chawngfianga fate chu a duhsak zàwkmah \hìn asìn le.
Lianchhiari chuan an fate chu a inbuantîr \hìn a. Chawngfianga fate an han hah châng chuan, Lian-chhiari chuan a han kai tho sàwk sàwk a. Chawng-fianga fate chu chung lamah a \antîrin, a bawh beh luihtîr a, “Khati khân bawh bet chàwt chàwt rawh. Ka pa pawhin i nu hetiang hian a bawh bet chàwt chàwt \hìn, ti ta che,” tiin Chawngfianga fapa hnènah chuan a ti ta \hìn a. Pàwngsena erawh chu, za vak lovin a lo nui ve mai \hìn.
Lianchhiari chuan Chawngfianga chu a theihnghilh ngai lo. Hmangaihna tel lova pasal neih chu … khawvèl hi a ràpthlàk lutuk a lo nih hi!
Pàwngsena pawh–chuti taka a dawhtheih avàng chuan–Lianchhiari pawh chuan a khawngaih lèt ve ta hle a. An lo upàt deuh hnu phei chuan, anni chhûng hnih chu inngeih takin an lo khawsatlâng ta zèl a ni.
‘Tuahtirh ka lungdî’ tih takah, hmangaihna nèna intawng, tleiràwl tèta inhmangaihna hi khua reiah pawh a lo dai thei ngai lo tak tak a nih hi!
Kan thil chhui, Chawngfianga chanchin chu a tlâng-puiin ka han ziak ta a. “Hnamte liang làwn,” an tih pawh hi Lal in sak a nih nîin, Chawngfianga’n hneh tak maia lal in liang a han zawh zai zai dènchhena phuah a ni \an ta bawk asin! Kan Hnamte pachal, hmingthang, hmêl\ha bawk si chu, hetiang hian a chanchin tlângpui ka han ziak ta a nih hi.
Report this comment
September 30th, 2011 at 7:24 am
E khai hei kei pawh nizan chu ka pawngsen tlai var ve ngawt chu. …. zia lo lam hrat a ni e.
Report this comment
September 30th, 2011 at 8:04 am
An sawi Lianchhiar hmeltha aw ka dem lo che… tih hla kha a nalh e.
Report this comment
September 30th, 2011 at 8:05 am
#5: i va nei sei em em ve.! ‘khawnthiang’ hi zu hming ni lovin zu khawnna pipe, a ruala mi 2 in an fawh theihna ang kha a maw ka lo tia.. Sawifiah deuh thei kan awm em?
Report this comment
September 30th, 2011 at 8:23 am
BREAKING NEWS:
September ni 30 : Tukin zing dar 6:50 vel khan Sairang Kurung lei thlang, Kurungluiah hmeichhe bawp dinglam chhar a ni.
Kurungluia mihring bawp an chhar hi hmeichhe bawp niin a lang a, a kumkuruh dinglam telin a mal leh chawn velah hliamdang a awm hran lo. A kezungpui a ruh langin a sawp tih a hriat theih niin an sawi. Sairang VCP Pu Vanchunglura chuan “Sairang hi kan khaw awmnain a zir vang tepawh a ni a, ruang chhar tih vel hi kan tawng hnem ve ta hle a, hetianga mihring taksa bunghrang tlahlang chhar hi kan la neih awm ka hrelo. A landan atang hi chuan tan bun a nih a rinawm hle mai a, rilruah chuan Zuangtui nula bo te pawh kha a dap thleng rum rum mai. Bawp liantha tak a ni” a ti.
Kurung luia hmeichhe bawp dinglam ni a hriat chhar hi Police leh khawtlang hruaitu ten an enchiang mek..
Source: Vanneihthanga Vanchhawng
Belh hlak: DNA test loh chuan hriat a har awm mange. Mizoram a kan forensic lam hian an ti ve thei tawh em nge, phaiah tal chuan an thawn thei ang chu mawle!
Report this comment
September 30th, 2011 at 8:24 am
Kan Pawngsen chhiar vel mai mai chu a.
Report this comment
September 30th, 2011 at 9:02 am
5@Chawnghilh,
Post pawh
a ngaihnawm kher mai.
Report this comment
September 30th, 2011 at 9:08 am
Report this comment
September 30th, 2011 at 9:10 am
#5 comment 1. Lianchia hnamte hmeltha hmingthang
Hnamte kan hmeltha ber..
Report this comment
September 30th, 2011 at 9:25 am
@13..ka tan lutuk che
..Mahse khiangte kan hmeltha zawkin ka hria 
Pawngsen tlaivar..a ri ka va hre khat tawh ve, a ngaihnawmin post tha reuh lutuk
.
HV..News rawn dah chu..a va rapthlak thin tak em..Pathian thinurna hi chu kan cho chhuak ngei ang le..
Report this comment
September 30th, 2011 at 9:27 am
“Hmeichhe” bawp: a taksa peng dang awmna hriat vat a ngai anih chu. Homicide a nih duh hmel. Mizoram news hi a serious sawt riau mai. Tute family mahin missing an report lo anih phei chuan honeless emaw, runaway emaw anih duh hmel deuh deuh.
Pawngsena dinhmun hi sap tawnga “cuckold” an tih nen a in zul hmel khawp mai. Cuckold is a historic derogatory term for a man who has an unfaithful wife. The word, which has been in recorded use since the 13th century, derives from the cuckoo which gives up nurturing its own by laying eggs in other birds’ nests.
Report this comment
September 30th, 2011 at 9:36 am
Pawngsena chu ka ni ang tih ka va hlau ve aw…
Lianchia in sawi khi Chhangte hnam ni a ka’n hriat ve tlat chu…
Report this comment
September 30th, 2011 at 12:01 pm
pu chawnghilh @ 5 va ngaihnawm ve…kei chu Pawngsena hi a ‘man’ ka ti…’When a man loves a woman ‘film te pawh ngaihtuah thleng zuai zuai…..
Report this comment
September 30th, 2011 at 12:06 pm
pawngsen tlaivar chang hi ka ngah mai
Report this comment
September 30th, 2011 at 1:22 pm
@5 Chawnghilh: Hetiang hi ani zawk e.
1. Lianchìa Chhangte hmêl\ha hmingthang.
2. Aihniara Fanai \uanrang leh zàm\ha tak, kal chak hmingthang.
3. Buizova Chhangte zaithiam hmingthang leh hmêl-chhe bawk si,
4. Saichàwnkhupa Hmàr hmêlchhe hmingthang bawk.
Thlahpaan Hlamhlira a hringa, Hlamhlir n Seipuia a hring a, Sepuian Lianmauva a hring a, Lianmauvan Khirhtea leh Tlatea a hring a. Khirhtean Chhanpiala a hring a, Chhanpiala fate chu:
1) Chhangtea
2) Chawngtea leh
3) Hnamtea.
Report this comment
September 30th, 2011 at 2:28 pm
HNAMTE kan hmeltha ber tho tho… @mate ainawn & #19,Khiangte & Chhangte aiin
Report this comment
September 30th, 2011 at 4:30 pm
#19..i rawn sawi har ka ti reng ah
Report this comment
September 30th, 2011 at 5:02 pm
# 5 Pu Chawnghilh rawn comment na chuan beng a ti var hle mai. A kimchang hle bawk a ni. Lianchhiari te chanchin atang ringawt pawn Mizo tawng thar (?) a lo piang chhuak nasa hle a nih khi a.
Report this comment
September 30th, 2011 at 5:21 pm
Lianchhiari leh Pawngsena inkawm zan khan Pawngsena khan ‘ inkawm ula.mahse uire chu min uiresak lo hram ang che aw’ a ti e an tih kha.
Report this comment
September 30th, 2011 at 6:03 pm
He post chu va tha reuh ve. Ka misual ve hnua a comment ka hmuh sei ber @chawnghilh ka hmu a. Chuan comment atanga ka hriat – Chhangte kan hmeltha ber a lo ni maw? Mahse kan hmelchhe ber bawk. Nuamlo e
Report this comment
September 30th, 2011 at 6:38 pm
Chawngilha a lo lang e!
Chawngfianga leh Lianchhiari chanchin hi ka hriat ve chinah i ziak kim ber. A ngaihnawm hle.
Upat lamah chuan hmangaih pawh a awmzia hriat theih loh…
I nick hi a awmzia ta hle mai. Hmeltha nick a ni tlat!
Report this comment
September 30th, 2011 at 6:57 pm
#9@Pu Hv News chuan beng a verh leh ta zak mai.
He nu hi Sairang VCP-in ni awma a ngaih deuh chu maw?
https://vanglaini.org/index.php.....8;Itemid=2
Ani pawh hi hmuh ala nilo hrim hrim tihna emni? He ruang(tisa) awmna hmun leh hma nen hian a inmil awm leh awmloh chu Police Case incharge in a hria ang chu. Alo inmil hlauh phei chuan clue ṭha tak a nei tihna nimaia, chhui pawh a awl sam zaih maithei.
btw, Mizo te hi thil chhui kan thatchhe riau in ka hriat. Entirnan, ruang ṭawih mai tawh tur te, thil a nih ang ang a thleng tawh(e.g. vas-a thina mawhphurtu hmaituama) chhui te, a tuar tu te tana lungdamna thlen thei tawh chuanglo chhui let te, etc. Hetiang chi hi kan chhui zui peih tawhlo ṭhin niin ka hria.
A tuar tuten tuar zo in, an thil chhui in hnem dawn tawhlo mahse ala tuar ve lo te tan hian nakin zela thil ṭangkai tur a ni tih hi kan dawn phak lo amawni ṭhin chu aw…
Tin, kan police squad te hi Psychology ah hian an pachhe riau in (FBI te anga intelligent squad ṭha tak an neih awm pawh ka hre lo).
An thil ṭha tih kn hmuh ve chhun ah pawh Tharuma chetna chi thil lohvah hi chuan success na lian tham sawi tur an neih sawi tur avang khawp mai.
Kan Police Story hi a ngaihnawm vak lo. MLTP Act hi awmlo phei se chu an hna hi duap ve tak aniang
Report this comment
September 30th, 2011 at 7:42 pm
I thawnthu han sawi ang a lo Pawngsen Tlaivar ve ngawt chu, dam manah thil hrehawm ber ava han ni dawn tak em. Ka tawng ve palh ang tih ka hlau mang e.
Report this comment
September 30th, 2011 at 11:21 pm
Pawngsena dawhtheihna #5 in a sawi khi ka
e.
Mihring pangngai nunphung-ah nupui-in a pasal a hnuaichhiah em em tur a ni ngailo, khi thil khi chu inhnuaichhiahna a ni. Thu a lo tiam tawh a nih pawn a pasal pawmlai tlawm tak a a siamna khi ka tei thei derlo.
Khiti em em a lungleng te chu len tar pawh huam mai awm lah nia!!!
Report this comment
October 1st, 2011 at 1:32 am
Post tha reuh thin ngei mai a..!! aw…
Report this comment
October 1st, 2011 at 3:54 pm
Chawngfianga leh Lianchhiari khi ka ziak a ni lo. Brig Sapliana ziak a ni, ka server a that loh avangin ka rawn tarlang kim hman ta lo a ni e, Lehkhabu Thar “HNAMTE TOBUL” tih atanga ka rawn paste a ni e.
Report this comment
October 1st, 2011 at 4:24 pm
Lianchia Chhangte tih hi Mizo Historian-te an ziaksual, ziak that atana an indahkham vek a ni.
Report this comment
October 1st, 2011 at 4:38 pm
@chawnghilh, Lianchia Chhangte ti a ziak chu ka hmu fo a, Lianchia Hnamte tih chu tun a mi chiah hi ka la hmu a. Chhangte ka nih vang ni miahlo in – engtinnge kan Historian te chu an indahkham? Tinge kan Mizo lehkhabu ah chhangte hnam ang a an ziah vek?
Report this comment
October 2nd, 2011 at 5:31 pm
Post hlui-ah kan chai tawh khan ka hria a, hei a link
https://misual.life/2010/06/.....anchhiari/
Ku_Shaia post-a comment hi ka ring mai teh ang
Report this comment
October 8th, 2011 at 5:42 pm
Pawngsen/ Pawngsena tlaivar:
Engkhaw lawilova tlaivar; pawngpaw tlaivar.Entirna : “Nizan chu thenawmte hlim zarah kan lopawngsen tlaivar ve ringawt a.”Sawi dan tam berah chuan lal fanu Lianchhiari leh Chawngfianga hi an inngaizawng hle mai a. Lianchhiari papawhin a fanu chuan Chawngfianga chu nei se a ti a.
Neitura Chawngfianga palai tirhte chuan Chawngfianga chuan lo itsik ru hle niin. Chawngfianga chu tihderin lalin thaha tum angin Chawngfianga hnenah thu an thlen ta hlauh a.Chu avang chuan Chawngfianga te chu an pem phah ta a.Chutia an inneih tak si lovah chuan Chawngfianga chuannupui dang a nei ta a, Lianchhiari pawhin Pawngsena a neita a.
Lianchhiarin Pawngsena a neih dawn chuanChawngfianga hming sawi pawh huat lohah tiin an lo sakhithingchunglawn diam a.Tum khat chu Lianchhiari te khua-ahChawngfianga a zin a. Lianchhiari te inah chuan Lianchhiarnen khawn thianga zu khawnin an inkawm zankhua mai a.Zu te chuan an inpen per sek sek zankhua mai a.
Mahse,Pawngsena chuan an inneih tirha an thutiam tawh avangkhan haw ngam si hek lo, “Chawngfiang, ka nupui hi minmutpuisak em lo ang che aw,” a ti ringawt e an ti. Chumizan chuan Pawngsena chuan mutthilh zai reng a lo rel theibik lo va. Nupuitena mahni tlangval hlui chhaih zankhua tamai si chu mut hmunah thawpui la huam huam chungin alo tlaivar ve ngawt a, an ti. Chumi atang chuan engkhawlawi lova tlaivar hi Pawngsena tlaivar dan tiin, a rei chinahPawngsen tlaivar an ti ta e, an ti.
(Tawng Un Hrilhfiahna – James Dokhuma)
Report this comment
October 8th, 2011 at 6:08 pm
#34 Chanchinbu ami copy/paste tawp ka ni bawk a, keima mitah ngei pawh inzawmlo tur inzawm etc. avan tam vele.
Report this comment