HMANAH KHA CHUAN:
*********************
“Tunah zawng khang hun te khan mual an liam zo ta…”
HMANAH KHA CHUAN naupang chum biang-buang, ngo piak-puak, vai mitha fa ang mai ka ni thin a te han ti ila in awih awm chuang si lova. Ka tet lai chuan Sap naupang emaw min ti thin te ti ila in awih deuh zawk maithei thung, mahse ka ni lo, Mizo naupang dik tak ka ni a, chumi hnuah Mizo tlangval ka ni leh a tunah hi chuan Mizo pathlawi diktak, pathlawi ah pawh ‘pathlawi-two’ ka ni mek thung. Hmanah khan chuan naupang chu kan lo ni ve tawh ngei thin tak alawm mawle. Sephung te kha kan lai a, kan insik tir thin a, veng chhungah in sa thar an awm chuan an ban khur laihna vungah te khan kekawr mawng hnum hlarh khawp khan kan cheng thin kha a ni a, ‘Gari’ thir kual te kha kan khalh a kan hlimphui ve em em thin kha ania, pipu te kha kan suih a kan uai a nuam kan ti ve thei thin teh zawng anih kha. Tlamngsam buk bawhen te hlei hlei kha nuam kan ti thin. Tunah chuan khang hun te kha mual an liam zo ta a, tunlai naupang chuan hmana kan naupan lai a kan hlim pui em em thin te kha enge an nih a mik-a-mak pawh an hre ta lo.
HMANAH KHA CHUAN aia upa te kha kan hlau in kan zah em em thin a, an thu te kha kan awih in min tirhna apiangah khan i-he lovin kan kal mai thin kha a ni a. Aia upa te kha chhan enan kan en lova, an mi tirhna pawh sawi buai chi ah kan ngai lo hrim hrim thin kha a ni a. Kan la rawlthar chhuak chiah lo tih hian kan vengah hian kan rual u deuh sual ve tak mai unau hi an awm thin a. Chawlhni te hian bus fare pawh min pe lo hian Zodin kual ah Ganja chengkhat man (Khang lai kha chuan tola khat cheng khat a ni a, zial 10 vel a chhuak thei) lei turin min tir a, aia upa te an nih avangin hnial enah kan en lova, ke in kan va kal nal nal thin kha a ni a. Tunah chuan aia upa zahna te, aia upa hlauhna te kha hmuh tur a awm ta lo. Naupang te te pawh thil pawimawh ah pawh han tir dawn ila engemaw hlawh nei lo chuan an tirh hleihtheih tawh loh. Kan hun lai a tawngkam hman chi ah pawh kan ngaih loh, hman zahthlak tak ni a kan ngaih, “Ka peih lo” tih te chu mi hman khum hrehna pakhatmah an nei tawh lo. Tunlai naupang chu han tir ila kan tirh hma kan ngai rum rum zel tawh mai zawng a nih hi.
HMANAH KHA CHUAN thenawm khawveng te kha kan inpawh em em a, kan in len pawh a, thu chhia thu tha kan in hrilh a, dammawh hritlan in kan in kan liam liam a, chawhmeh tuihnai deuh siam chang ten kan in suah liam liam thin kha a ni a. Tunah chuan khang hun te khan mual an liam zo ta. Thenawm khawveng pawh kan in len pawh ngai ta lova, thu chhia thu tha pawh kan in hrilh ngai tawh hek lo. Khawpuiah phei chuan thenawmah tutenge awm tih pawh kan in hre mumal ta lo, chawhmeh in suah tih te chu a hnai tawh lo lutuk. Mahni chhungkaw bil in kan in ti khawm tel tel a, tunhma a kan Mizo nunphunga inthenawm khawvenna kan tih ang chi kha chu thil atthlak leh changkan lohnaah kan ngai tawh mah zawk. Khang hun lai te kha an ngaihawm thin teh e.
HMANAH KHA CHUAN vengchhungah chhiat tawk awm se a rang thei ang ber in tih tur tul tul ti turin thlalai kha kan tlan kawm a, a tul tul kan ti a, lo zawmthaw bik leh lo awlthawng bik nih kha zahthlak kan tin a kan phe vat vat thin a. Zualko kal ngai se a kalna hrehawm leh a hla apiang kha kan inchuh a, thlan laihnaah nise thlan chhunga lut lo bik nih kha kan hlaua, a chuh takte khan kan inchuh thin kha a ni a. Khawhar in riah nise vengkhat thlalai khawharin riak rual zawng zawng kha kan in pu lut a, khawhar chhungte puih an ngaihna apiangah kan pui ve thin kha a ni a. Tunah chuan chhiat tawk pawh awm se thalai tamtak chuan muangchangin mithi in lam an pan a, khawtlang hruaitu ten an tirh ngawng ngawng pawh a la ti tha duh mang lo te an tam ta mai. Tunlai hunah chuan zualko kal te a angai ta lo zawk a. Zualko kal te hi la ngai ni ta se lam hla deuah chuan kal tur kan in hmu zo lo fo in a nia ka rin ni. Vawikhat chu kan vengah mithi an awm a, Lunglengah an nau te awm zuk koh a ngai tlat mai a, ka thiante pahnih nen zan dar 1 velah torchlight kengin Lungleng lam pan in Serlui lam atangin kan kal ta a. Serlui kan theng tep tawh tih in kan thianpa pakhat chu a pum a na ta tlat mai a, a kal thei tawh si lova. Kan thianpa pakhat chuan a lo awmpui a, mahni in ka kal ta ringawt mai a, kan la rawlthar chhuak zet zawt chauh a ni bawk a a nuamlo ka ti ve khawp mai.
Thlan laih te pawh hi tunah chuan thlan chhung pawh lut lo chu thu dang, thlan khur takngial pawh hmu lova tlingtla ta mai mai hi tunlaiah chuan an tam ta mai. Khawhar in riah ni se, a khawhar chhungten an inriak te mutna tur an phiat fai a, an phah sak a chutah zingah mut hmunah thingpui an nla pe zui…a va han zahthlak tak. Kan hun lai, ‘han ti ve ngial ila,’ te kha chuan thil tih ngai zawng zawng kha kan tih sak a, vawkchaw thlengin kan pek pui in kan chhum sak a, khawhar chhungte an rawn thawh hi chuan mutna kan lo tel fel vek a, thingpui sa ver vawr nen kan lo hmuak thin kha a ni a, mahse khang hun te khan tunah chuan mual an liam zo ta. Engtikah mah hian kir zai an rel tawh dawn si lo.
HMANAH KHA CHUAN kan nu leh pa te khan thu tha tinreng min hrilh a, thil engkim min zirtir thin a. Mizo kan nih ang leh mihring nun phung a thil thiam ngai ang chi zawng zawng te kha min zirtir thin kha a nia. Kei pawh ka nu leh pa khan a hun lai chuan awmpui pahnih te pathum te nei thin mah ila ram hnathawh te, inchhung chet zawng zawng te eirawngbawl atanga buh thlei thengin min zirtira, chu mai a ni lo, puan thui te thlengin min zitir a, hmanraw chihrang hrang haman thlengin min zirtir thin a, heng te hi tun hnu thleng hian ka chhawr tangkai em em a, eirawng bawl ngat phei chu tun thleng hian vengkhat ei rawngbawl thiam a sawi ka nih phah…(te han ti vel ila). Kan hun lai chho ami kha chuan mihring nunphung a thil hriat tur leh thiam tur ang tlangpui hi chu a hmei-a-pa in kan thiam thin a, Mizo kan nihna anga kan nunphung hriat tur te hriat loh leh Mizo kan nih anga thiam tur ang chi thiamlo te kha zahthlakah kan ngai thin kha a ni a. Tunah chuan thangthar te hian hriat a lawi pawh an nei meuh ta lova, thiam a lawi pawh an nei meuh ta lo. Tamtak hi chuan heng Mizo kan nih anga kan hriat tur chi te, kan thiam tur ang chi te hrelo leh thiam lo nih pawh hi zah nachang an hre tawh meuh lo chu a ni e. Mipa thenkhat chem hman pawh thiamlo sawi tur an tam ta mai, tin hmeichhia pawh buhthlei, puan thui ilo faharn thiamlo puan bih pawh thiam lo zah nachang pawh hre lo an tam tawh mai bawk. Mahni tawng ziak thiam mang lo, Mizo thil hming pawh lam thiam mang lo nih te hi intih changkan nan an hmang tawh zawk emawni a zialo khawp mai. Hetiang anih a mahni hnam zia aia hnamdang zia kan ngaihsan chhung chuan kan hnam hi kan ral tial tial dawn a ni mai.
HMANAH KHA CHUAN ti a tun hma a kan thil chindan tha zawng zawng tun hnua kan chin tak loh te engtik-khawtikah mah kir zai an rel tawh hlei law’ng e, ti a thlir liam mai mai lo hian tuna keini thang leh thar te hian tan la in kan thil hriatloh te, kan thil thiamloh te hi thiam a hriat thar leh tum ila, kan nau te kan tu leh kan fa te hnenah zirtir chhawng zel bawk ila, tin Mizo kan ni a, vawi sawmsarih hmun sawmsarih pawh piang nawn in, Sap sendang tawng emaw, Korean mengmam ho tawng emaw hlir pawn tawng ila Mizo kan nihna a bo dawn chuang lova, chuvangin Mizo kan nih chuan Mizo kan nih anga kan hriat tur te, kan thiam tur te hi hria in thiam ila tichuan kan hnam hi khawvel hnam dang te tan a belhchhian tlak ah kan siam anga engtikahmah hnam dang hian min chimral lo bawk ang. Mizo kan nih anga kan hriat tur hriatloh te, kan thiam tur thiamloh te hi a zahthlak ngawih ngawih a, heng thil hriatloh hi changkanna a ni lo a changkan lohna a ni zawk tih hi i lo hre thar leh teh ang u khai.
BigDaddy Hmahmatea
(R.Lalhmangaiha)
Kulikawn
Similar Posts:
- Tlangval senior poem by ka thianpa
- An nui mai mai…!
- Hman leh Tun
- Kamera Trik
- Ka hman leh tun ve thung
May 21st, 2013 at 1:44 am
Ka thlawp zawng tak leh ka lo aupui ve fo, Mizo hnama chianna post tha tak a ni e. Mahni culture ngaisang leh a tha zawnga vawng nung apiang an ngaihsanawm thin
Report this comment
May 21st, 2013 at 11:49 am
Ngaihtuah chian deuh atana duh ka nei ve nual mai. Aia upate zaha an thu zawm hi a tha ka ti a, inzirtir nasat deuh deuh pawh tul hlein ka hre ve thin. Amaherawhchu i naupan laia i aia upate thu i zawm dan hi erawh chu, tih tak takah chuan keini pawh i sawi ang hian, a kawi a ngilin kan tana pawi tur thleng thleng khan aia upate thu kan lo awih thin chu a nih tak kha maw le! Mahse kei chuan ka fapa ka fuihnaah chuan, i tana tha lo tur chinah chuan tu pawh nise, i nu leh pate ngei pawh min hnial ngam tur a ni ang. Aia upate i zahin an thu i zawm tur a ni tih erawh chu ka zirtir reng thung a ni. I sawi ang hian kei pawh ala upate fak der hlawh khawpa zu la atana an tirh duh ber, zuanzang an tih thin kha ka nia, a tawpah chuan a ngawl ka vei ve thei ta hram a nih kha hehe… Chuvangin aia upate zah dan dik hi inzirtir tel a lo tul khawp mai. Kan hnam nunphung leh chin dan tha chhawm nun remchang tawh lo a awm nual maithei, infuih thar tul pawh a awm nual tho tih chu i rawn thai lang nual niin ka hria. Post tha khawp mai.
Report this comment
May 22nd, 2013 at 3:26 am
Kan vengah chuan in thenawm khawvenna na na na hi chu a la nuam khawp asin.
Vawi 70 ka piang nawn a nih chuan tum khat na na na chu hnamdangah ka pian ve ka inring tlat zu nia i.
Report this comment
May 22nd, 2013 at 10:01 am
Chhiar dawn ang.
Report this comment