Kan hnam hming “Mizo” leh kan “Chi” te hi

December 27th, 2007 2:01 am by TheHumanBot

– H.T Sangliana, MP

Vawiin ni thlengin, kan zingah, “MIZO” tih kan hnam hming atana kan pawm ta hi, a awmzia enge ni tihah leh, Mizo chu kan ‘hnam’ hrang hrang, Sailo, Pawi, Hmar, Paihte, Ralte, etc, min pawt khawmtu mai chauh a ni, tih ang rengtea chiang lo kan la awm nuaih niin alang.

A mawl thei ang berin han sawi ila. Tunhmain Lusei/Lushai tiin kan chhehvel hnamten min hre thin a. Mahse, kan hranghlui thil chhut chiang lehzualtuten, ‘Lusei tihhian min phuar pumkhat zo tawk love, kan zinga chi hrang hrangte in angkhat leh intiat tlang veka min phuar khawm turin, kan hming atan “MIZO” tih ihmang tawh zawk ang u’ an tih tak avanga kan hnam hmingah MIZO hmangta kan ni.

zawlbuk.net

Oct thla khan he topic hi khelh fe a nih tawh kha: Mizo hi hnam hming a ni lo

Similar Posts:

Recent Posts:

18 Responses to “Kan hnam hming “Mizo” leh kan “Chi” te hi”

  1. 1
    tka Says:

    Great Work Pu Sangliana, Well done. I really like this article. Thanks

    Report this comment

  2. 2
    Vladimir Putin Says:

    He issue hi ka tuina lam ani lo (chhan chu ethnicity/tribalism aia efficiency, productivity ngaihpawhmawh zawk vang) na a in sawi fo si a, ka ngaihdan tlam ka han sawi ve lawk.
    Mizo nih leh nih lo lam sawi hian hmingmawina lam ai mahin hmingchhiatna lamah hian a chiang awm asin. Entirnan, Bengali hovin “Mizo ho chu an thatchhia” min ti ta se, tute berin nge hua ang. “Kei chu ka tel ve lo” ti zawng kha Mizo lo anni mai lawm ni ? Race, clan, nation lama define tum aiin,self-identity lamah a hriat theih. Mizo hnam hrang hrang zingah hian tute nge Mizo bik riau hriatna pakhat chu Ralte hi Mizoram state ah hian an tam ber tawh maithei a. Anni hi an mimal hminga hnam hming zep lo ber anni awm mange ka ti deuh va. Mizo hnam kan tih maiah hian an confident vang nge ni. Anni aia an mimal hmniga hnam hming telh ching lo zawk in hre maithei a, chung ho chu Mizo nihna ah an chiang berin ani mai lawm ni ? Mi tam tak chuan an hnam hming hi telh an ching khawp mai.
    Tawng (Duhlian/Lusei) hmang leh hmang lo lama teh pawh a dik viau.

    Report this comment

  3. 3
    Zakzuma Says:

    Brief and Described … Mizo nih duh lo chu an te tial tial ang…. hei baka dik hi sawi tur ka hre lo….Mahse hriat lawk ang in mi thenkhat chuan sawi buai an rawn tum leh mai ang… hmana ziah tawh ang deuh in 1+1=2 pawh hi ani lo 3 or 4 or 5 ani zawk tia sawi buai phet tum an rawn awm leh mai ang.

    Report this comment

  4. 4
    Awzzman Says:

    Mizo vek kan ni a…..

    Report this comment

  5. 5
    Zorun Says:

    ‘Mizo Hnam’ a awm lo titute khan, han tuihnih se a tha ang chu.. Kei chuan Pu sanga tarlang ang hi ka hriatthiam dan chu a ni fo a..

    Report this comment

  6. 6
    constructiveman Says:

    Kan mizo nun khawvelin khawvel kawtchhuah a dai ve tan ta a ni ang,tun hma pawha an hriat ngai loh leh sawi en pawh a an en lem loh ‘HNAM’ , ‘CHI’ ‘TAWNG’ chungahangah sawi neuh neuh atam tan ta hle mai,hemi chungchangah hian mizote hi kan fimkhur a ngai viau in ka hria.khawvel history kan thlir chuan ram a din dawn in a chhunga chengturte hi chi in anglo leh tawng hrang hrang nei te an nih hlawm avangin pum khata insiama hmun khata luangza tur chuan tawng thu hmun a lo ngai a chubakah, chi/hnam peng hrang hrang inzawmkhawm ina khua /ram din an nih avangin a ram chhunga chengte kohna pakhat a lo ngai leh ta a ni.example a tan AMERICA ram hi han thlir ta ila evangin nge a ram chhung a chengho te hi AMERICAN an tih na chhan ram hrang2, hnam hrang2 pem khawm an nih bakah tawng hrang nei vek te an ni hlawm bawka ngaihtuah tham fe a awm a ni.England atanga sakhuana zalen loh avangin zalenna an neih theihna ram thar zuan ho pilgrimage tih hial ina bul an tan, hun a lo rei a mi an lo pung zel a America an tih tak a chu 13 colonist kha an ni, an tawng hmanah pawh England atanga kal hmasa te ho in a an din a nih avangin english hman a ni a,hun a lo kal a ram chin a lo zau zela hnam hrang2 ina khua an lo din ve te pawh chuan 13 colonist zingah an lo tlu lut zel a,tawng hrang pawh a lo tam ta a,a tawpah an national language tur tawng pakhat thlan a lo ngai ta hial a ni vote an la a,GERMAN LEH ENGLISH tawng hi a sang pahnih a ni a,a tawpah englishin vote khata a hneh tak avangin a ram chhung tawng atan english hi hman alo ni ta a ni,chutiang bawkin English ho ram din nimahse hnam hrang hrangte pem luhna leh in zawmkhawmna anih avangin united state tih hial a lo ni bawk a,English ho majorityna hmun nimahse chi/hnam hrang2 ho inzawmkhawma pumkhata insiam an nih avangin a ram khua leh tui te chu English ni lovin AMERICAN tih an lo ni ta a ni. Mizo tih pawh hi hetiang ang chiah hi niin ka hria, a tir chuan lushai tih lusei hming chawi a phuah a ni a, achhan nia lang chu sap min awp tuten a an kaih hruai hmasakte an nih avang niin ka hria a ni,hun a lo rei a tlangmi ho zingah pwh chi /hnam peng hrang kan lo tam mai a tawng hrang neiin,chungho zawng2 chu pumkhat an lo nih teih nan leh zaikhata an awm theihna turin hnam hming bik lushai tih thin a kha a ram dintuten lunrual takin mizo tiin an lo thlak a, chuvangin kan chenna hmun hi Mizoram a ni a achhunga chengte hi mizo tih kan lo ni ta a ni.tawngah pawh tun a kan hman lai hi a rem changberah ngaiin hman a lo ni a,’MIZO’ tih hi heng chi /hnam peng hrang hrang pumkhata siam tu leh hnam khata min siamtu niin ka hria a ni ,chuvangin chi/hnam peng hrang hrang zawm khawma pum khata min siam tu a nih avangin hnam angah ka ngai a,mizo tih kan nih tawh hi chuan a chi peng hrang hrangah hi chuan buai hi tul berin ka hre lo a ni.Khawvel remna siamtute ina kan nihna tur anga min lo rem hi lungawi takin pawm ila mizo tih leh mizo tawng atana duhlian tawng anlo hman a hi mi mmal tin ten avawn nun hna hi thawh tum theuh ila a tha viau in ka hria a ni.hetiang ang thilthleng(situation)hi chu chi/hnam peng hrang hrang inzawmkhawm ina a hrin a ni ve reng reng a American zingah pawh a chi peng pakhat tawng spanish tawng hian nasa takin tan a la ve tho bawk a,chuavang chuan mizote inzawm khawm leh na thu hian nasa takin chi/hnam peng hrang hrangte rilruah hmun a luah nasat tawh avngin ‘zawk zawk’ tih hian chhungkhatah,hnam khatah bu a khuar tan ni berin a lang a, chi hrnag hrang min zawmkhawm a hnamkhata min siam tu mizo tih leh mizo tawng hi kan ven him hi kan tih mak mawh niin ka hria

    Report this comment

  7. 7
    constructiveman Says:

    Kan mizo nun khawvelin khawvel kawtchhuah a dai ve tan ta a ni ang,tun hma pawha an hriat ngai loh leh sawi en pawh a an en lem loh ‘HNAM’ , ‘CHI’ ‘TAWNG’ chungahangah sawi neuh neuh atam tan ta hle mai,hemi chungchangah hian mizote hi kan fimkhur a ngai viau in ka hria.khawvel history kan thlir chuan ram a din dawn in a chhunga chengturte hi chi in anglo leh tawng hrang hrang nei te an nih hlawm avangin pum khata insiama hmun khata luangza tur chuan tawng thu hmun a lo ngai a chubakah, chi/hnam peng hrang hrang inzawmkhawm ina khua /ram din an nih avangin a ram chhunga chengte kohna pakhat a lo ngai leh ta a ni.example a tan AMERICA ram hi han thlir ta ila evangin nge a ram chhung a chengho te hi AMERICAN an tih na chhan ram hrang2, hnam hrang2 pem khawm an nih bakah tawng hrang nei vek te an ni hlawm bawka ngaihtuah tham fe a awm a ni.England atanga sakhuana zalen loh avangin zalenna an neih theihna ram thar zuan ho pilgrimage tih hial ina bul an tan, hun a lo rei a mi an lo pung zel a America an tih tak a chu 13 colonist kha an ni, an tawng hmanah pawh England atanga kal hmasa te ho in a an din a nih avangin english hman a ni a,hun a lo kal a ram chin a lo zau zela hnam hrang2 ina khua an lo din ve te pawh chuan 13 colonist zingah an lo tlu lut zel a,tawng hrang pawh a lo tam ta a,a tawpah an national language tur tawng pakhat thlan a lo ngai ta hial a ni vote an la a,GERMAN LEH ENGLISH tawng hi a sang pahnih a ni a,a tawpah englishin vote khata a hneh tak avangin a ram chhung tawng atan english hi hman alo ni ta a ni,chutiang bawkin English ho ram din nimahse hnam hrang hrangte pem luhna leh in zawmkhawmna anih avangin united state tih hial a lo ni bawk a,English ho majorityna hmun nimahse chi/hnam hrang2 ho inzawmkhawma pumkhata insiam an nih avangin a ram khua leh tui te chu English ni lovin AMERICAN tih an lo ni ta a ni. Mizo tih pawh hi hetiang ang chiah hi niin ka hria, a tir chuan lushai tih lusei hming chawi a phuah a ni a, achhan nia lang chu sap min awp tuten a an kaih hruai hmasakte an nih avang niin ka hria a ni,hun a lo rei a tlangmi ho zingah pwh chi /hnam peng hrang kan lo tam mai a tawng hrang neiin,chungho zawng2 chu pumkhat an lo nih teih nan leh zaikhata an awm theihna turin hnam hming bik lushai tih thin a kha a ram dintuten lunrual takin mizo tiin an lo thlak a, chuvangin kan chenna hmun hi Mizoram a ni a achhunga chengte hi mizo tih kan lo ni ta a ni.tawngah pawh tun a kan hman lai hi a rem changberah ngaiin hman a lo ni a,’MIZO’ tih hi heng chi /hnam peng hrang hrang pumkhata siam tu leh hnam khata min siamtu niin ka hria a ni ,chuvangin chi/hnam peng hrang hrang zawm khawma pum khata min siam tu a nih avangin hnam angah ka ngai a,mizo tih kan nih tawh hi chuan a chi peng hrang hrangah hi chuan buai hi tul berin ka hre lo a ni.Khawvel remna siamtute ina kan nihna tur anga min lo rem hi lungawi takin pawm ila mizo tih leh mizo tawng atana duhlian tawng anlo hman a hi mi mmal tin ten avawn nun hna hi thawh tum theuh ila a tha viau in ka hria a ni.hetiang ang thilthleng(situation)hi chu chi/hnam peng hrang hrang inzawmkhawm ina a hrin a ni ve reng reng a American zingah pawh a chi peng pakhat tawng spanish tawng hian nasa takin tan a la ve tho bawk a,chuavang chuan mizote inzawm khawm leh na thu hian nasa takin chi/hnam peng hrang hrangte rilruah hmun a luah nasat tawh avngin ‘zawk zawk’ tih hian chhungkhatah,hnam khatah bu a khuar tan ni berin a lang a, chi hrnag hrang min zawmkhawm a hnamkhata min siam tu mizo tih leh mizo tawng hi kan ven him hi kan tih mak mawh niin ka hria

    Report this comment

  8. 8
    constructiveman Says:

    ka enter double palh hlauh a ni e.

    Report this comment

  9. 9
    samuelapa Says:

    ‘Sorry’ tih telh la….
    :)

    Report this comment

  10. 10
    constructiveman Says:

    example a American ka zu tih tak a te chu mingo ho hi an ni a,vun rawng dang ho hi chu citizen ni mahse an mahni nihna an sawi tel zel thin.ASIA mi chu an mahni rawm hming an pu te zel,KOREA mi chu Koarean American ,INDIA mi chu Indian American an ti kher thin.GERMAN imigrant a aram chhunga piang leh sei lian chuan German an in ti tawh lo a ,american an in ti mai a ni .American ho nen chuan in an loh na tam tak chu kan nei ngei mai mahse Mizo kan nih dan han sawifiah tumna a kan in nana lai kan coad out mai a ni e.

    Report this comment

  11. 11
    constructiveman Says:

    sorry.

    Report this comment

  12. 12
    Zorun Says:

    I sawi tha hle mai, a bichilh deuh na a, ka chhiar chhuak tho va. I han sawi ang hian, Mizo Hnam chhungah hian chi leh kuang hrang hrang te luangkhawm ila, kan hnam chu Mizo a ni ang a, kan chi leh kuang chu, ralte,sailo,hnamte, zathang,chinzah pawh ni rawh sek sek, a pawi reng renglo a ni. Tin, kan dialect kan vawng theih chin chin chu him takin kan vawng tur a ni. Chutiang zelin duhlian tawng hmang bik te pawhin kan unaute dialect hi kan vawn him pui tlat tur pawh a ni. Chutihrual chuan kan vaia kan hriat tlan theih leh kan inpawhna ber Duhlian or Mizo tawng hi uar chho zel ila, a la thiamlo te pawhin thiam tum ila, a thiam vak lo leh pai deuh te pawh nuihzat mai lovin, english hovin an tawng hmangtute an ngaisang ang bawk hian kan ngaisang tur pawh a ni. Tichuan Tawngkhat hmangin Hnam khatah kan luangza thei ang.

    Chibing thinlung hi thil thalo ber a ni. Tute mah hian kan pu tur pawh a ni lo va. Chutiang pu kan awm a nih chuan kan insiam that a ngai tihna a ni. Hmanlai phei chuan Chibing zawnga in beih leh insual te chu Crime a ni a, khua leh tui atang te pawhin an hnawtchhuak hial thin. Chuvangin Mizo nun kha an lo him phah a, Hnam khatah lungawi takin an lo awm theih phah a nih kha. Entawn tlak tak a ni.

    Report this comment

  13. 13
    keimah Says:

    Mizo hnama inchhal duh lo tuten an duh lohna chhan pakhat leh an rilru tina fotu chu Mizo/Duhlian tawng an han hmang pai deuh a, keini inti Mizo ten kan lo hmusita kan lo nuihzat thin hi a ni. Hei hi kan sim a, kan insiam that theih chuan Mizo hnam pumkhatna turin nasa takin kawng ro a su ang…han ti chhin chiah mah ang u..!

    Report this comment

  14. 14
    Rex Says:

    PU Dr.HT.SANGLIANA………………comments hi a dik bon top ……

    Report this comment

  15. 15
    grady Says:

    Hnamah kan chiang tran nge kan chiang lo tran? Mizo chu kan hnam nilo mahse kan identity chu a ni si a, chuvangin Mizo tihah hian chiang ila, Mizo tawng hi humhalh ila, Mizo culture hi ti hausa zel bawk ang u…constructiveman a thusawi hi ka “amen” e..

    Report this comment

  16. 16
    Burbura Says:

    @ Constructiveman, i sawi tha khawp mai, ka pawm zawng tak a ni.
    Chi bing te tea inla te lova, thlah khat, hnam khat kan nih ang ngeia kan inhlawm len hi a hun tawh a ni. Chutiang a nih loh va, keini Sailo, keini Ralte, Hmar, Lakher, Mara, Hrahsel, Khiangte etc etc kan tih chuan kan te tulh tulh anga kan inti thim them anga kan la ral thak mai ang.

    Mizoram chhunga mite hi chu Mizo tih leh Mizo tawng (duhlian)-ah hi chuan awlsam zawkin kan lungrual thei maiin a rinawm a. Mahse ram danga awm, kan unaute hi engtin nge kan huikhawm ang tih hi ngaihtuah ngai tak chu a ni.
    Mizoram chhunga mite leh Duhlian tawng hmangte chauh hi mizo niin min ngai tlat mai sia. Anni mizo an intiduh bawk silova, Mizo-ah hian lungawi ula duhlian tawng hi hmang rawh u tih mai theih lah an ni hek lo. Anmahni tawng ngei theh lar an duh zawka, ropui an ti zawk pawh a ni ang.

    Common language-ah pawh keimahni tawng hi a tha ber an ti ve tlat bawk si chuan engtia hma lak chi nge ni ang tih hi kan ngaihtuahnaah awm ve sela. Kan ngaihdan nghetsa tam tak hi dahtha lawk ila, tichuan an ngaihdan leh an feeling pawh hi ngaihtuah pui ve ila hma lak dan tha zawk pawh kan nei chho thei zelin ka ring.

    Heng ho, duhlian tawng pawh hmang duh loh leh Mizo pawh inti duh lo ho hi chu ti hian lo awm ve mai mai rawh se tingawt dawn ila ani thei bawk si lo, anni hi kan hmalakna tur, kan thlawhhma te chu an ni si a.

    Report this comment

  17. 17
    grady Says:

    Mizo nih hi zahpui lo ila, sap hi ngaisang lutuk lo bawk ila, mahni tawng theih nghilh thak khawp a saptawng thiam te hi ngaisang lem lo ila, mizo tawng leh sap tawng thiam kawp hi an ngaihsan awm zawk fe a, sap ai a mizo nih ngaisang ngam bawk ila….sap nih pawh tum ila, kan ni chuang si lo; mizo nih hi i ngaisang ngam ang u

    Report this comment

  18. 18
    3avala Says:

    Han pawt sei vak dan ka hre ve lo a dik ti bak chu.

    Report this comment

Leave a Reply

You must be logged in to post a comment.