Lai lal huaisen Dokulha chanchin

May 29th, 2011 5:30 pm by sihal

Dokulha hi kum 1851 khan Cherhlun khuaah lo piangin a pa chu Taihmunga Chinzah niin a nu chu Saitangi, Ramliana fanu a ni. Ramliana hian mumang mak tak neiin a mumangah chuan thla 2 eng fiah tak leh ni thlain a an laitat a hmu a, chu ni eng chuan thla eng chu a rawn enkhalh ta a ni. Chu mumang an hrilhfiahnaah chuan thla 2 te chu a fapa Ngulhmunga leh Taithaia an ni a, ni ve thung erawh chu Saitangi leh a fate an ni a, Saitangi fapate ho Dokulhate unau rual tlang hrang hranga lalna chang ta te an ni.

Kum 1888 ah Dokulha leh a unaupa Hausata chuan an khuate hruaiin an rammu a, Lt. John Steward-a, khatih laia survey pawla an hotupa lu chu 3rd February ah an la a,hetih rual hian European dang pahninh leh Indian Sepoy pakhat an that tel bawk. An rallak sumte chu silai, pistol, fian leh sana a ni. Heng mi an thah chhan nia lang chu an tana hun lo la kal zel tura hlauhawm leh hnawksak thei nia an hriat vang a ni.

An thiltih hian sawrkar beng a lo thlen chuan sawrkar thin a rim hle, Hausata leh a unaupa Dokulha hrem tur hian kum 1889 khan an rawn kal a, hei hi Vailen II kha ani. An hotupa chu Brig. Gen. Tregear a ni a. Lt. Col. Nicolads-a leh Maj. Chaver-a an hote sipai 200 in Lungtian khua an rawn thleng ani. An rual hian Political Officer Lyal-a pawh a tel ni ngeia hriat ani. Khuan an rawn luh hian mipuiten an lo hriatlawk avangin an lo chhuahsan veka tumah an hmulo. Dokulha a tlanbo avang leh Hausata a lo boral tawh avangin an tum ber erawh an hlawhchhama mahse Hausata thlan atang erawh chuan silai leh pistol chu phawrhin Military Headquarter Simla ah an hawn leh ani.

Kum 1891 ah J. Shakespeare (Mizote’n Tarmita tia an hriat), Lungleh (Lunglei) Superintendent chuan Capt. Hutchinson-a chu Dokulha man turin a tir a, Fungkah khuaah man ani. Mahse Dokulha hi mi ngeng leh luhlul a ni a, a kal duhloh avangin a mantute hian hlang siamin an zawn. Engemaw chen Lungleia tantir anih hnuin Hazaribagh Jail ah thawn ani. Jail atanga a rawn chhuah hnu hian Fungkah khuaah hian khuang a chawi leh ngat. Hemi hnuah hian Muslim Fakir (puithiam) thah avangin man ani leh a, a tan chhung hian thurochhiah siam tura tih a ni a. Tichuan Andaman thliarkar lamah tan tir a ni ta.

Andaman-a a tan lai hian sakei kawlh zet mai nen kawnglaiah intawkin an in melh rem rawn hnuah sakei hian kawng kianin a tinsan ta a ni. Andaman a tan hun a zawha chhuah a nih dawnah kutsil nan tiin tang vengtu pakhat a that leh avangin damchhung tang tura tih a ni a, a thih thlengin a tang ta reng ani.

Dokulha hian fapa 3 neiin Ngunlinga’n Bualpui tlang changin Tumthira leh Saichhuma’n Rulkual leh Lungpherah an lal bawk. Dokulha hming hi India tana zalenna sualtute (freedom fighters) zinga telh ani.

Similar Posts:

Recent Posts:

61 Responses to “Lai lal huaisen Dokulha chanchin”

Pages: « 1 [2] Show All

  1. 51
    littlerascal Says:

    Phek thar hawing teng’s :)

    Report this comment

  2. 52
    Bawngtlaia Says:

    2nd ve teh ang…phek thar te a ni bawk a.

    Report this comment

  3. 53
    littlerascal Says:

    @bawngtlai, hehe tunah tak hi chuan misual ah hian kan thu hmel, :)

    Report this comment

  4. 54
    Bawngtlaia Says:

    @53____ A dik chiah…kan thu ve lai hian post thar te hi rawn chhuak ve se a tha ang. Kan sawi tur hi patling pui pui hian min lo sawi khalh zung zung zel a, an thu leh hlaah hlin tur a awm ngai bawk si lo…. :-D :-D :-D

    Report this comment

  5. 55
    littlerascal Says:

    @54 lolll

    Report this comment

  6. 56
    PKfanai Says:

    50. Kha maw, ka tih reng kha. Mizo history lamah chuan, mumang ang ruaia chiang lova kan hriat hi, Zorunpuia leh lushai_er te an lo lan hi chuan, a fiah leh kuar thin. Fanai in thlah chhawn dan pawh hi, keima line ngawr ngawr hi chu, Thatinkuala thlengin, ka hre chiang ve ngang mai a, (chhuan 12 na ka ni). mahse, a peng darh ho zawng zawngte hi chu, kei aia an hriat chian zawk fe ka ring.

    Report this comment

  7. 57
    zualbonez Says:

    Helai chu Mizo lal te zinga la huaisen ber ka Pu Dokulha nimau in lo sawi .. thums up

    # 50 chu tha kher mai

    Report this comment

  8. 58
    hma-a Says:

    Misual zing ah hian Phulsuk, pawi chi peng, in awm em aw?

    Report this comment

  9. 59
    hummingbird Says:

    Andaman jail khu in lo hmu toh em? Hrehom tak ani, tan in pindan chung ah khan mi pakhat bak a om theih lova, tin horizontal anih avang khan tunge mahni pindan thenawm ah om tih poh a hriat theih lova, kan guide-in a soi dan chuan mi tang te kha a tang tlot2 top mai ani…tlanchhuah ngaihna poh a om lo, tuifinriat hleuh chhuah top ani mai..hrehom hmel ngoih2

    Report this comment

  10. 60
    Remlala Says:

    Who’s who of Indian martyrs
    , Volume 2
    Yashwantrao Balwantrao Chavan, India. Ministry of Home Affairs
    Ka rawn chhiar ve chauh a ni e.

    Report this comment

  11. 61
    Sihtea Says:

    Dokulha chanchinhi kachhiar tawha ngaihsan tak te in kangaisang a flim te siamthei awmta atha ngawtang.

    Report this comment

Pages: « 1 [2] Show All

Leave a Reply

You must be logged in to post a comment.