Tah hian hnam pasaltha chham ang a zal e!

April 4th, 2007 6:22 pm by ZOaTlau

Dimtein aw. Hetah hian hnam pasaltha Vana Pa chu chham ang a zal asin!

vanapa thlan

Vana Pa leh Taitesena chuan Misual dot com hi an ngaihtuah phak lo ang, mahse kan hnam pasalthate khan tun hun min thlentirtu. Ral leh sahrang laka min hum avanga sala awm loa hnam khata ding chhuak thei hi kan ni si a.

Hnahlan Tuithoh hmunah khian Vana Pa thlan an tih chu a awm a, he hmun hi Vana Pa thlah, tun thlenga la damte pawhin an Pu thlan ni ngeia an pawm a ni. Tun hnaiah an khaw bul hnaia mite’n Vana Pa thlan hi hmundanga awm angin an sawi a, Hnahlan lam rilru hi a na hle.

Art & Culture Mizoram chuan a chunga Pasaltha thlan khi an han lai tawh a, video te nena lain ruhro niawm tak an laihchhuahte chu an kawltha tawh a ni.

Vana Pa thlan khi pasaltha thlan dik tak niin mithiamte chuan an sawi a, hmanlai pasaltha thlanah chuan lung a intung nual zel niin an sawi bawk.

Pu Zoa Tlau,
Neat presentation! Net atan chuan para tawi te te fel fai tak hi a tha. Chhiar a hah dam.

-benjamin

Similar Posts:

Recent Posts:

44 Responses to “Tah hian hnam pasaltha chham ang a zal e!”

  1. 1
    SiLent_Man Says:

    Pu Benjamin,
    Neat compliment. Tawi fel tak hi a tha. Thui ltk hi chu inbawlna a ang duh tlat. :)

    Report this comment

  2. 2
    benjamin Says:

    Well, I spent several amount of time formatting content submitted. Removing slang. Shortcut spelling such as U, 2, extra periods “…..”, splitting lenghty paras into smaller ones.

    Report this comment

  3. 3
    popsugar Says:

    hahaha Silent_Man… i t dik ..
    Where’s Sandman ??? :D

    Report this comment

  4. 4
    Goldmember Says:

    sandman is composing a long topic on why topics shd be short.

    Report this comment

  5. 5
    Zorun Says:

    tlem te ka sawi ve dawn. Kan thlahtute khaw hlui a nih ve avangin.

    Vana Pa(Thangsachhinga) hi a hun hnuhnunga a chenna leh a thil tih ngaihtuahin tuna Hnahlan( Grep thatna ram)ah ngei hian an phum ngei a ni tih hi keipawhin ka hriatdan a ni. An hun lai hian Mizoram hi an pal kual nasa khawpa, Aizawlah te pawh rei tak an awm ngei a ni tih aizawl khawdintu Lal Lalsavunga pasaltha a nihna atangin a hriat theih. Chutiang zelin hmun hrang hranga tlang an chuan a, khatihlai khan aizawl hi khawpui sawi loh hmun dangah mihring an tam zawk fe thin a ni.

    A hnuah Lalsavunga a thi a, a fapa Vanhnuailiana’n a pa ai a awh khan Champhai leh Tualte inkar velah khian an che bon thei hle tih kan hre theuh ang a. Vana Pa hun lai hi Mizo hnama thil chhinchhiah tlak tak tak a thleng a, hei hian Vana Pa huntawng hi a ti danglam bik a ni. Chhin leh Hmar indo te, Chhak leh thlang indo te, Chhak an nawr leh avang te in Vana Pa hi a rim hle ngei ang. Chutah Vanhnuailiana a thih khan a fapa rorum zet Lalburha nen an in hrawn leh a, ral laka mihriat khawkheng a lo ni leh zel nen. A ngaihsanawm a ni.

    Tin, Mizo pasaltha azawnga pasaltha thinchhia leh hlauhawm ber kha Pasaltha zaidam ber leh nelawm bera a han in let leh thawk mai thei te kha Vana Pa danglamna te hi a ni. A chanchin hre chiang duh deuh hlek kan awm chuan kan in hrilh zel dawn nia.

    Report this comment

  6. 6
    Zorun Says:

    kan tet laiin ka pu chuan heti hian min hrilh thin. Pasaltha Vana Pa chu a duhthusam ngeiin Sakeiin a seh a, a thi ta a, pipute chuan Sakeiin mi a seh hian a champha a piang hian sakei hian an thlan hi a hai thin avangin Vana Pa pawh a thihna hmun Tuitoh lui kamah an phum nghal a, Tuitoh ram hi Hnahlan lal Saithuama ram a nih avangin Saithuama ram an ti thin a ti. A thih kum hi 1871 vel a nih a rinawm.

    Report this comment

  7. 7
    anonymous Mizo Says:

    Helamah a chanchin hrechiang duh zel ka awm :-) ka ti tak tak ania.

    Report this comment

  8. 8
    Nirvana Says:

    In va hre zat zat ve. Kei chuan mi huaisen pasaltha ka tih chu tunlai kan keisen hlauhawm MTV, SRS leh YMA hlau lo Pu David M. Thangliana leh Ruatfela Nu (lawyer) hi anni tlat !

    Report this comment

  9. 9
    Zorun Says:

    hehe, pasaltha azawnga pasaltha ka ngaihsan lehzual a ni a. A huaisen vang emaw a chak vang emaw, a rorum vang emaw chauh ni lovin. A nungchang a thlak hlawk thei hi a ni. A farnu te pawhin an be ngam mang lo tih khawpin a vin a, mi re re hian tih dek chungin an be thin an ti. Mahse, hmeithai pakhat hian, a hriat theih den tur hian zawi teiin Vana Pa hi chu a taimain a huaisen teh nen, tlem chuan han zaidam deuh se zawng a ropui dawn mawle a tih chu a bengah ngun hnama chhun tlukin a thawk na a, zaidam a zir a. A zaidam hnu tak takah pawh fiahna chihrang hrangin an fiah a, awihawm loh khawpin a lo zaidam ta a ni. Hei vang hian Vana Pa tawngkam tun thlenga kan hman lar tak ” Chawng khum dan tlang huat loh” tih te hi Vana Pa Tawngkam chher chhuah a ni a. Chawngthu zaidam tih te pawh tawngkam a lo chhuah phah hial reng a ni. Amah hi Chawngthu a ni.

    Report this comment

  10. 10
    apatea Says:

    Wow tlawh ve va chakawm ve… My respect to the heroes of their times

    Report this comment

  11. 11
    myself Says:

    vana pa hming tak chu “thangzachhinga” maw??????? hmarlutvunga emaw ka lo tia ……….

    vana pa kaihhruai ah khan tawkthiala te chawngbawla te zampuimanga te pawh an awm lo maw???????????
    mahse neuva leh dulranga kha chu vana pa te hnu lam deuh ni khan ka hria a

    Report this comment

  12. 12
    myself Says:

    thlanlung khawih a “nui vur” khi tunge ni a???????hahahhaa…………….. thlanlung khawih chung a nui vur a thla lak tak mai chu hnam pasaltha chham ang a zal na pawh nise…..hetiang ang pic ah hi chuan YMA zir tir na ang in kan kun thin ani ngai a, (nuih chu sawi loh.)………..thil hlim awm a awm em ni mi thihna thlan lung khawih hian?
    nge a mawl ve hrim hrim zawk?
    nge MZP hruaitu YMA zirtirna hre ngai lo ani zawk?????????

    “aw vanapa, thalaite leh midang te i huikhawm thiam in i vanglai chuan dai kil , kawm kar michhe fate thlamuan tu i nih thin vei nei,
    hei i thlah te thlah leh chhawng fa te chuan , i than lung vuan in an nuih vur vur hi” hai ang lo tho leh la thangthar nun ning hian fam dai rial chan leh nghal i nuam lawng maw????????

    Report this comment

  13. 13
    Zorun Says:

    @myself, ni e, Thangzachhinga a ni e. Vana an tih hi a fapa Vanchiueva(Vana) tihna ani a, a fapa u pa ber hming a ni. A hminga ko lovin Vana pa an tih phah ta a ni. Chawngbawla te nen chuan an vanglai a inrual chiah lo, Chawngbawla te Nghatebaka te, Taitesena te, Khuangchera te hi vanglai inrual an ni. Tin, Chawngbawla chu chhim lama khawsa a ni a, Seipuia khuaah cheng a ni a, an lal chu Lalpuithanga a ni.

    Vana Pa hunlaia a thuihhruai pasaltha dang te chu; Chawngduma, Keikawla, Tawktiala, Zampuimanga, Zabiaka etc..te an ni. Lalsavunga hunlai khan pasaltha a ni hman tawh na a, a la naupang hle a nih a rinawm. A aiawhtu a fapa Vanhnuailiana ai pawhin Vana pa hi a dam rei zawk tlat. Vanhnuailiana hunlai hi heng pasaltha te vanglai hi a ni bawka, an ropui vanglai a nih a rinawm. Chhak leh thlang indo ah pawh khan hnehtu chan an chang deuh nia sawi a ni a, tin, an ngam zawk tih a ni thin.

    Tin, Vanhnuailiana leh Suakpuilala an in tawh pawh khan, Vana Pa chu a tel ve a. Suakpuilala chu a hausain a ropui hle mai a. Bengbeh te chu lian zet a beh a, thri tha ber ber a beh bawk a. Vanhnuailiana chuan no a ti deuh a niang chu, Suakpuilala hnenah chuan “Khawthlang lal mi nuthaiho hi in nupuite fa neihni bak chu thisen in hmu ngai lo ang ka ti. Keini chuan kan kap tlu rem rum mai mawle” tiin a fiam e, an ti hial. Khawchhak lal te hi Pawibawiha te, Lalburha te, Liankhama te, Vanhnuailiana te leh Vanpuilala te an ni a. Pasaltha pawh an nei tha hle a. Pawibawiha pasaltha Saizahawla leh Neuva te hi an bon hle thin awm bawk e.

    Vana Pa vanglai hi Tualte Vanglai an tih kha a ni a, In 2000 dawn lai an awm an ti. Khatih lai chuan Mizorama khaw lian ber a ni awm e, an ti hial a, an lal Vanhnuailiana pawhin pasaltha a ngah bakah indo thuah te ei leh in kawngah te champ deuha a inhriat avangin a in dah sang hle an ti. Mu Van lai a kap tla a, ka chungah hian tunge leng tawh chuang le? mu vanlai lah ka kap tla tawh si a, tiin a hawi champ hle thin an ti.

    Report this comment

  14. 14
    myself Says:

    hetiang khawpa zofate tana sul sutu ,thlan lung khawih a nui vur vur khi a pic hian enge a entir??????????vana pa thihna hi hlimna tihna em ni?????????
    dulranga lang ve khian enge a entir?

    Report this comment

  15. 15
    wanttostrokemypuppy Says:

    Dimtein aw ,’Tah hian hnam pasaltha chham ang a zal e’ thianpa Chhuantea (Zofa) tawngkam a va angve?

    Report this comment

  16. 16
    mOOnlight_bandit Says:

    myself i ka thlop ee… thlanlung khawiha nui vur2… !!! ava mak tak ve.. Tleirol te tal chu nise la hriatthiam awm deuh tur…patling tih a chiang ropui c… a hria chuan a hming han soi teh u??? khitiang mihring khian kan society a ti thang thei lo

    Report this comment

  17. 17
    father_sphinx Says:

    @ Nirvana, Ruatfela Nu hi social worker a ni zawk lo maw, lawyer chu a ni lo in ka hria…

    Report this comment

  18. 18
    superstarring Says:

    E nge maw a ‘smile’ chu a mak vak na le aw. Hetia pasaltha thlan lung khoih a, thla a la thei kha a lom a, a nui poh a ni thei, mak vak na ka hmu ve tlat lo mai.

    @zorun, i van hre em2, ngaihnom top. han soi belh zel :)

    Report this comment

  19. 19
    burbura Says:

    Zorun i ti lawm awm hle mai. Vanapa chanchin hi hriat belh zel theih ka va chak ee. Aizawla ka awmlaiin ka lo ngaihsak lemlova, tin thlahtu lam hi ka lo chhui ngai lo bawk. Keihi a thlahte zinga hnaivai tak ka la ni ve. Art and Culture in a thlan an va en tum hian ka u, min chhangtu chiah pawh hi sawm a nia, tin Ngopa lama kan u pkhat nen an va kal ve nghe nghe ani.
    Zorun, A chanchin chhiartur emaw, min share turte i la neih chuan, min han share zel thei la ka lawm hle ang. Ram dang a tang chuan lehkhabu han hai mai tur ka harsat tlat si a, Pls.

    Report this comment

  20. 20
    superstarring Says:

    test

    Report this comment

  21. 21
    Zorun Says:

    @burbura & superstarring, in tilawmawm e, min cho phur ta sa sa tlemte belh leh hlek teh ang aw; Chawngthu chipeng pakhat Vanchiau hnam a nih thu te chu a chung lamah kan sawi tawh a, a hming dik tak zawk Thangzachhinga a nih thu te pawh kan sawi tawh a, sawi nawn ngailo ni se.

    Tunah chuan a nun zia a thlak dan tlem te lo tarlang ila; A thin a chhiat em avangin a farnu(Sisters) te takngial pawh a bul hnaiah an awm ngam thra ngai lo tih theih khawpin a vin tuar2 mai thin a, mite chuan a hmingah “Pawngvina” te pawh an ti hial reng a ni. A sambu a chhiat em avangin a han zial that dawn te hian dawlhkilh lo vihkhalh nghal vat tumin a farnute chuan an lo chang ran thin. An vihkilh hman loh changte hian tet.tet.tet hi a tia, a vin nghal tuar2 thin an ti. A huaisenin a tlawmngai si a, ral rawlh a thiam teh reng nen chung a huaisenna leh tlawmngaihna te chu a thinchhiatna chuan a khuh tlat a, a hming that tur angin a that chhuah pui hleithei ta lo thin a ni.

    Mahse a zia a thlak ta. A chunga tarlan tawh angin nu pakhat sawi thawm atangin a thinchhia tih a in hre chhuak ta a. A nun a thlak ta thawk mai.Tichuan miten an sawiselna ber chu sim tumin zaidam chu a zir tan ta a. A lo zaidam ta em em mai a ni. A awki te nen lam chuan a lo danglam zo ta vek mai a ni awm e. Nikhat chu Vanapa thlangra lo tah mek lai chu tlangval pakhat hian a la lawka, a thlawh sak ta diai diai mai a, a ni vanapa lah chuan thinura lak a hnehin “Diai diai mai a, ka chhar ang a, ka tah leh mai ang” aw nem deuh hian a tih san ta mai a. Tichuan a chhar leh a a tah chhunzawm leh ta mai a ni. Chutiang chuan an khawmi te hian fiahna chi hrang2 an hmang a. A tawpah chuan an ringhlel zo ta lo va, Pasaltha zaidam Vanapa tih a lo ni ta a. Chumai ni lovin amah atangin “Chawngthu zaidam” tih te pawh tawngkam a lo chhuah phah ta a ni.

    Chawngkhum dan tlang huat loh: Pasalthate nupui leh lal upate nupui tam tak chu lal in ah zu in a, awm nilen an hrat tan ta khawp mai a. Vanapa chuan hei hi tha a tilo em em a, vawikhat chu a thian hnaivai tak hnenah he tianga hmeihchhia zawk nileng lenga zu in a lal in a an tawm tlat hi a dik lo va, chuvangin kan ti reh tur a ni tiin a thianpa hnenah chuan, naktuk hian kan ni a rawn kal leh ngei dawn a, intihotunu zetin hma a rawn hruai leh ngei ang a, nangin luhkapuiah lo chang la, “Chawngkhum dan tlang huat loh” tih pahin a pawnfen hma lam chu sang takin lo khai sak la, a zak em em bakah a thin a rim hle dawn a, kei erawh chuan ka lo ngaihsak hauh lo thung ang a. a ti a.

    Tichuan an in biakrem dan ang ngei chuan a ti ta a. Chawngkhum dan tlang huat loh ti pah chuan a khai sak ta a, a thin a rim lutuk chu a tlan hawnga, an pa Vanapa hnenah chuan a zualko ta, ngawiteh nu-i a khai zawngin eng emaw sawi a nei lo maw? a ti a, nei e, chawngkhum dan tlang huat loh chu a ni ngei alom a ti ta a. Chu, chawngkhum dan tlang huat loh a tih chuan chawngthu kan ni si a, kan va haw thei awm lo ve, a ti san ta et a. Chuta tang chuan lal in an nupuite zu in thin chu a reh ta e, an ti. Tichuan he ta tang hian mi an infiam dawn emaw, an in kah dawn reng rengin huat loh thil tur a nih chuan “Chawng khum dan tlang huat loh” tih tawngkam hi an lo hman phah ta a ni.

    Vanapa vanglai hi Mizo history ah chuan Vanhnuailiana pasaltha ngah lai ber a ni a. Tin, ral pawh an beih nasat lai ber a ni hial a. Manipura meitei police post te Naga ho te khi vawi tam an run a, an that nasa thin em em a. Sal te hi an kawi hawng deh duah thin an ti. Hei vang hian British Sipaiten Mizoram an rawn luhna hmasa ber pawh kha Vanhnuailiana rawn do tura rawn kal an ni nghe2 an ti. Mahse a ni Champhaiah a lo thi ta a, mahse a thlanah hian an kal ngat a, British flag an tar ngat e, an ti thin. Sipai hotu chuan thusawiin kan beih tum ber Vanhnuailiana a lo thi ta si a, kan let leh mai a ni ang chu tiin an hawn leh kal lamah mizo lal thenkhat chu an hrem tho a ni awm e.

    Report this comment

  22. 22
    SiLent_Man Says:

    Chawngthu Vanchiau a nih chuan kan inchhung a nih chu mawle.

    I always knew I had a warriors blood in me :)

    Report this comment

  23. 23
    hrangkekuala Says:

    ‘Dim tein aw. Hetah hian hnam pasaltha chham ang a zal asin!…’ he tawngkam hi chuan ka hnuk a tiulh leh thin. Mitthi tawh na na na bulah chuan thawm dim a ngai dawn em ni? Tu-in nge bengchheng ti chuang ang? Ni lo e, hnam pasaltha, a theihna zawng mi dang tana hlana he ZO nunmawi vawng nungtu hi ‘Thawhleh Ni’ nghakin a mu alawm….

    Report this comment

  24. 24
    Zorun Says:

    Ni khawp mai. Kan mi hmasa pasalthate ho leh mi huaisenten an theih tawpin lu chhum ban chhum huamin tuna Mizoram hi hnam dang lakah an lo veng him hram hram thin a. Chhin lama Rolura thlahte phei chu ral lakah an thih tam em avangin an tlem hle an ti thin a. Mizo historian lar tak Pu Chhunga phei kha chuan mizoram vengkimtute a ti hial a ni. An ruang hi leiah tlar ta se, thui tak zawh a ngai hial ang, an ti thin.

    A bik takin Vanapa te ho hunlai hi Mizo pasaltha tam vanglai a ni a. An inenla pawh a bon thei hle tih a chianna chu, ral lu hawn theih zat te, tlawmngaihna te kha a ni a, an hunlai ro ro ah chuan an rinawm satliah mai lo va, hlemhletna hi ral tlukin an hua a ni. Tin, Lalsavunga leh Vanhnuailiana chanchin sawi reng rengin an lalupa ni bawk an pasaltha ni bawk Vanapa hi a tello thei lo va, kawng engkima an kaihza vengtu leh rorelpui a nih avangin Vanapa hi lal tlukin a pawimawh a, ro pawh a rel nasa a ni. Mike Tyson te angin huaisen bak hluk mi a ni lo va, a hunah erawh chuan hniak khat pawh a tawlh ngai lo thung. Hei hian Vanapa a tiroui a, a hmun leh hun pawimawh zia a tarlang thin.

    Hmanlaia pasaltha an tih te hi sa kap thei emaw, mi huaisen emaw an ni satliah lo va, pasaltha nih hming putna atana an tehfung chu; huaisenna,Rinawmna, Taimakna, tlawmngaihna, zaidamna,ralrelh thiamna te leh hriselna thleng hian pasaltha hi an teh a, chuta khawtlangin pasaltha a, a pawm tawh chuan lal in nemnghetin khawiah pawh kal se, pasaltha hming an pu hlen ta thin a ni. Tunlaia Brig. tih te. Col tih te an pu hlen ang hi a nih a rinawm a. Pasaltha Nopui dawm chin phei chu an ngaisan ber te an ni thin. Heng zawng zawng hi Vanapa ah hian a thleng famkim vek a. Tin, hun khirh tak tak paltlang a, Mizoram veng him tlattu an lo nihna te kha theihnghilh chi a ni lo va. An zarah thangtharten kan luah thei chauh a ni si a.

    Report this comment

  25. 25
    myself Says:

    # superstarring Says:
    April 5th, 2007 at 9:43 am

    E nge maw a ’smile’ chu a mak vak na le aw. Hetia pasaltha thlan lung khoih a, thla a la thei kha a lom a, a nui poh a ni thei, mak vak na ka hmu ve tlat lo mai.
    superstarring .i pa thlan lung vuan in hmel hriat loh kha nui se la thla lak kha misual.com ah post bawk se la i nui vak chuan ka ring lo…………
    anyways.ignorance is bliss an tih kha,………..
    @zorun, i van hre em2, ngaihnom top. han soi belh zel :)
    zorun chu dictionary ania lawm…..a hre vek mizo chanchin lam hi chu,,,,,,,,,,,a sawi hi chu a rintlak em em vek bawk,………..
    thlan lung vuan a nuih vur vur kha………….vanapa thlah te ka thisen ah a awm lo mai pawh a……awm se lang chuan ……………??????????? ka nawr liam nghal ang hheehehe

    Report this comment

  26. 26
    burbura Says:

    Zorun, ka ngenna tlawm tak min rawn tihlawhtling saka ka lawm e. I sawi zawng zawng hi ka lo save veka, a tam thei ang ber hriat hi ka duh a ni. Ka pu a ni a, a chanchin lak khawm hi ka tih ve tur niin ka hre ta. Ka fa te leh zelah hrilh chhawn tur ka neih ve theih nan.
    Zorun, inhrechiang deuh ila thain ka hriaa ka hriat chhun tlem ka han share ve ang che. Ka hriat sual loh chuan inthlah chhawndanah pawh hian Vanapa te hi an lo hla vak lo niin ka hria. Ka Pu hming hi Chhuahzova a ni a. Ka u fapa hmingah chawitirin Thangchhuahzova tiin ka pain a sa nghe nghe a ni. Ka pu pu leh chu Ralduha a ni. Ralduha hi (Thangzachhinga fapa) Vana nen unau, naupang zawk a nitain ka hria. Ka pa thlanlungah hian Lalauva Vanapatupa tih a chuang nghe nghe a ni.
    Vanapa thih dan hi ka hriat dan chi khatah chuan Manipur lam an beihnaah khan an chan achhiat tak hnuin an lalpa humhim nan a kawr a hak thleng saka tichuan an kap hlum ta niin lehkhabu pakhatah ka lo chhiar tawh ani, sawi dan dang pawh a awm tiin.

    Vanapa ka ngaihsanna em em chu hmeithai retheite a ngaihsak em em hi a ni. Lo an thehin duhna lai ber thleng thei mah nise Ral daiah a indah chat zel mai hi a ropui tih loh rual ani lo ve. Rorelna kawngah pawh dikna leh miretheite thlavang hauh ngam a ni tih hi ka lo hriat ve dan a ni a. Ral rel thiam a nih na te leh pa fingtak a nihna te hi an Lalpa (Lalsavunga or Vanhnuailiana) pawh khan a ngaisang a niang, a thih dawn pawhin a fapa hnenah Vanapa hi lo be chhe reng reng lo turin a chah a; ‘Pasal tha a ni satliah mai lova, heng upa 10 ai pawh hian a thluak hi a chhawrawm zawk,’ a ni tiin.

    Aw le, Zorun ka thil hriat dan hi a chhumbungin a fiah lo riau maia, min han puizel theih chuan ka lawm ngawt ang. Chhiarturte leh thil dang pawh min rawn thawn turte i neih leh ka mail ah hian min rawn thawn thei la ka lawm hle ang. He tah hian; vanapatupa@gmail.com

    Report this comment

  27. 27
    superstarring Says:

    @myself

    one thing, ka pa hi pasal tha a ni lo

    tin nuih danah hian ngei om, uang a om. tin mi nui (not laugh) chunga ka pa thlan bula thla la ka hmu toh, chu tiang a han huat em2 tur poh ka hre lova

    amaherohcu thlan lung kan la phun lova, i tih dan takah ka pa thlan lung vuan in a nuih dan takin nui se, a lo na a ni mahna…mahse rilru nat na chhan tur em2 ka la hre chuang lo.

    as you said..ignorance is bliss

    i pa thlan lung vuanin tum hmakin thla ka lo la la don nia

    Report this comment

  28. 28
    superstarring Says:

    tin, ka pa hian site a lan chhan tur han nei se, poi na tur poh ka hre love

    i kal hunah tum hamkin (theih phei chuan i mittui te ti tla a, i snetimental bok a), thla la la,

    Hei hi lak pui dan tur dik tak a ni e

    tiin misual ah i ron post don nia

    Report this comment

  29. 29
    superstarring Says:

    chuan kei ni mi ignorant ho hian ‘Eeee, a lo nih hi..a lo fing hle mai myself chu’ ka/kan lo tih ve theih nan

    Report this comment

  30. 30
    Zorun Says:

    @burbura, i tilawmawm hle mai. Ka hriat loh thil min hrilh a.
    Vanapa( Thangzachhinga ) hian fapa 3 a nei a; 1. Vanchiauva(Vana) 2. Lianchungnunga( Fa a nei lo) 3.Ralduha(I pu chu a ni ngei ang).

    Tin, Manipur chu vawi tam an run a, vawikhat chu imphal police out post velah khian an hual a, an that vek lek lek tih ka hre thin a, chumi tichiangtu chu thih ngamin an tlan chhuak a, Vanhnuailiana pawhin a tial a vit phun a, chu chu lo chawrin mau hmunah a lo chang ta a,( A tiang hi mau a ni ngei ang) Tichuan tun thleng khian Vanhnuailiana mau hmun tiin Meitei history ah a chuang nghe nghe a ni, an ti a. Chuti a nih chuan Vanapa te ho hi an che fuh vaklo niin alang. A thih thu erawh an sawi ka hre lo.

    Tin, i hriat angin Vanhnuailiana thih dawn khan a fate a ko khawm a, a fate hnenah Vanapa hi khawiah pawh kal ula khawiah pawh awm ula, in awmna apiangah hruai zel ang che u tiin a chah a, a fapa upaber dawttu Liankhama’n Diltlangah a pa thih hnu khan a indan pui a. Hetah hian a vanglaite a lo pelh tawh avangin a khau pawh a har ru thin hle an ti. Upa tawng takin, kei chu khawpawnah dai ka do ang a, lal leh upate erawh chu khaw chhung lailiah awm se titu leh hmeithai leh chanhai zawkte tanpui a, a hun hmang fo a chu pawn chhuak hlei thei tawh lo khawpin a lo tar ta a ni.

    Mizo Pasalthaten an lo huphurh em em thin inchhung luma thih chu a hreh em em mai a. An khaw pawnah sakei hrang a awm a. Thei leh theilovin tar chak tawh vaklo chu a ram vak ta a. Sakei nen chuan an intawng ta a. Hnahlan khawpawn Tuitoh Luikamah chuan a seh hlum ta a ni. An ti thin a. Hei hi a mah duhthusam ngei pawh niin alang a. Hmanlai mizo pasalthate khan inchhung luma thih kha an duh hauh lo va, huaisenna tawp khawpa an ngaih thin chu ramhnuaia thih a ni thin. Chu chu vanapa hian a tawngbaw ve ta a tih theih awm e.

    Lalsavunga hunlai aiin a fapa Vanhnuailiana hunah hian Vanapa hian hming a chher nasa zawk a, a chhan chu Lalsavunga hunlai khan a la naupang deuh a, an sawi hmangin Vanhnuailiana nen hian inrual khat tak seilian tlang an ni e, an ti hial thin a. Saizahawla leh Pawibawiha ang deuhin an tet lai atanga inkawm thin an ni ngei ang. Lalsavunga a thih khan a fapa upa ber Vanhnuailiana’n a pa ai a awh a. Hetah hian Vanhnuailiana hian a pa Pasaltha hmingthang Vanapa hi kawng engkimah a ringlo theilo pawh a nih a rinawm. Lalsavunga hi Aizawl dintu leh lal hmasa ber niin Historian te chuan an ziak a. Mahse khatihlai khan aizawl aia khaw lian leh ropui a tam em em a. Aizawl chu a hminga khaw pakhat ve mai niin an sawi thin.

    Vanhnuailiana fapa Liankhama hi ka pu pu leh a ni a. Ditlang leh Zawngnghaka te a lal thin a. A hnuah a fapa ka pu Hrangchhuana chu Ngopaah a lal ta thung a, Vanhnuailiana ro eng emaw pawh kan la kawl ve nual. A chibur maua siam hlui zet mak tak mai pawh kan la kawl ve ran. Ka pu hian Vanapa chanchin chu sawi tur a hre thin khawp a, mahse min dampui ta lo.

    Vanapa Thurochhiahte( or thufingte) chu:
    1. Hmeichhia leh uipui chu lo rum lungawi mai mai rawh se.
    2. Kawng chhakah e la, kawng thlangah zung rawh.
    3. Lampui chang khatah mi an be chhe ngai lo.
    4. Aia upa hmaah samit an kher ngai lo.
    5. Misual bera kan ngaihte pawh hian puhmawh tur an nei chawk.
    6. Randanga sairawkherh ang kang ka ni ta, ka puar hle mai.
    7. satui hing hi kei chuan a thar lam aiin ka duh lo zawk chuang lo ve.

    tih te hi a ni a, hei hi Vanapa thufing an tih hial thin chu a ni.

    Report this comment

  31. 31
    anonymous Mizo Says:

    @ Zorun, i hre hle mai kan pipute chanchin, ngaihthlak/chhiar a nuam. Vanapa thufingte khi a awmzia hriat loh ka nei nual a, entirnan- ‘Kawng chhakah e la, kawng thlangah zung rawh’, ‘Randanga sairawkherh ang kang ka ni ta, ka puar hle mai’. A vaia a thufingte hi a awmzia han ziak leh thei la ka va’n ti, ka lawm hle ang.

    Report this comment

  32. 32
    burbura Says:

    Wow!! Zorun, a ngaihnawm tulh tulh mai. Ka la hriat ngai loh, hriat ka chak si min hrilh ta teuh mai ka lawm e. I hriatna han sawrkhawm leh la, tlawmngaih chhuahin min han share zel teh khai. Tin a nupui chanchinte pawh maw le. Ka awmnaah hian mizo lehkhabu ban phakah pakhatmah a awm si lo va, i pute chanchin pawh chu hriat a chak awm hle mai. Mizo history hi ngaihnawm ka ti a. I pute ka atanga sawi chhawn ngei hriat chu a tak bik riau vin ka hria. Engpawh nise i rawn share tawh zz ah lawmthu ka sawi e.

    Report this comment

  33. 33
    burbura Says:

    Zorun, Vanapa thu rochhiah i rawn sawiah khian ‘Chawngkhum dan tlang huat loh’ tih hi a va tel ve lo em? Tin ka rilrua zawhna rawn lut chu tualte vanglai chanchinah Vanapan val upa pakhat a chhannaah khan “Choak-in ka ril a thai a,” a tih kha enge a awmzia aw? Tin sakei sawi nan Duhlian tawng thiam manglo ka hria a nia, a ti a. Khatih lai khan duhlian tawng tiin an lo ko tawh reng em ni? Tun hnu deuhah kan ziak (historian) miten an belh chhah (amil turin) mai mai nge ni ang?

    Report this comment

  34. 34
    Zorun Says:

    umm, tet lai thil a nih bakah mi haihawt tak mai tan chuan a nihdan chiah chiah sawi thiam a har khawp mai a. Mahse, in hriat duh miau avangin hriat ang chhun chhun chu Utawk tur vawnpui mai lovin ka han thal mau puah ve leh meuh a ni ang chu(lolzz).

    A thufingte or A tawngkamte ah khian “Chawngkhum dan tlang huat loh tih a tel ngei tur a ni a, a tir lama ka tarlan fo tawh avangin ka dah tel ve leh ta kherlo mai a ni e @burbura.

    Tin, Raldanga sairawkherh ang kang ka nih tak hi le” tih tawngkam hi chu a puar zia sawina mai a ni a. A ei tam hauh lo va, mahse puar taka awm kha tlawmngaihna chikhat ani tlat. A lo chhuahdan chu hetiang hi a ni; Vawi khat chu Vanapa hova an ramchhuak chu an tramchhawl nasa ta mai a, an buhfai neihchhun chu an han chhum a, kut tum tiat lek lek hian an insem thei ngawr ngawr chauh a. A ni Vanapa chuan “Ka puar ta ngei mai, Randanga sairawkherh ang kang ka nih tak hi le” a ti e an ti a, Randanga hi tu emaw sarawkherh mar tha tak nei thin a ni ngei ang.

    Tin, kawng thlangah e la, kawng thlangah zung rawh tih hi chu ral lakah fimkhur taka awmna tur niin alang. In ring renga awm tur a ni ber ang chu. Thut hmuna rei tak tak inthiar kha a fuh vaklo a ni mai thei e.(lolz)

    Ka la hriat leh chu, vawikhat chu an hunlaia khaw khat pasaltha hmingthang ve ve Pasaltha Chawngduma leh Pasaltha Vanapa chu khual an zin dun a, Khaw pakhat daiah hian naupang ho an lo inkhual telem a. Pakhat chuan Mihuaisen Chawngduma a inchhal a, Pakhat chuan pasaltha Vanapa a inchhal ve thung a, Vanapa leh Chawngduma chuan an in chhala naupang inkhual te lem chu an in renga, an han insual fiam te chu mak an ti hle mai a, an ti thin a. Hei hian an hunlai na na na chuan Naupang thlengin an hria a, an lar hle a ni ngei ang.

    Vanapa hunlai kha Mizo lalte hian khaw hran hran zuan a, an in sawn kual reng hun lai kha a nih avangin Vanapa pawh hian an lal Vanhnuailiana hnung zui zelin Aizawl, Darlawng tlang, Lamtual, Saitual, Puilo, Vancheng, Tualte, Lungdup.. etc..ah te hian an awm kual fo a. Lungdup atang hian Champhaiah an chho leh a. Heta Vanapa thil rawt hi a fingin a lo ngaihtuah thui hle mai a tih theih. Chung te chu:

    1. Kan Champhai zawlah hian lei hang tha a thuk hle a, chei hnum ila, kum tinin thlai leh buh ching ila, tram pawh lo thleng se, kan chhiat pui lo tawp ang.

    2. Mautam rah te hi phur ila, phul zawng hmun zawng zawngah vawm darh ila, mau hmun tha tak a ni nghal zel mai ang.

    3. Khawreng ril tluka ban tlo takin in i sa tawh ang u, tlangtin lawra kai zel zawngin lei rem min rah tir dawn lo ve. tih te hi a ni a. A lo fing hle niin a hriat theih a ni.

    Tin, Vanapa hun lai vek hian a pasalthapui khaw khatah a awm pui Zampuimanga chanchin pawh hi a ngaihnawm khawp a. Mahse kan sawi seng lawng. Vanhnuailiana chanchin ziah ka tum a, hetah hian Vanapa chanchin chu a tam thei ang ber telh a tul dawn niin alang a. A chhan chu, Vanhnuailiana pa Lalsavunga hunlai atanga pasaltha lo ni tawh leh Vanhnuailiana fapa Liankhama pasaltha thleng lo ni pha kha a ni a. Vanhnuailiana ropuina chhan ber pawh a pasaltha Vanapa te, Chawngduma te, Zampuimanga te ho bonra em vang niin alang.

    Duhlian tih leh Mizo tih te Lusei tih thuah chuan Lusei tih hman a nih hma khan Pipute chuan Duhlian an ti thin a, Sap ho rawn luh khan Lusei min tihsak leh a, a hnuah Mizo kan ti ta ni berin ka hria. Vanapa te ho hunlai hian duhlian te pawh an la ti thin ni fahmiang. Ka ti deuh. Pu Buanga dictionary khan tlem chu a sawi tak kha mawle.

    Report this comment

  35. 35
    burbura Says:

    Zorun, sawi belh tur chu i hriat zel hi, insum lovin aw. Vanhnuailiana chanchin pawh chu chhair ve a chak awm dawn hle mai.

    Vanapa thil rawt 3na khi a va han ropui em em ve le. An hun laia khi tiangang han ngaihtuah thlengpha tur chuan a turu lutuk lam hrat niin ka hria. An kumtin lo neih dan, in sak dan phung ngaia an neih tawh te, ram thar zuana pem kha an ei zawnna atana thil tul bera an neih a nih laia, kan tun huna kan khawsak dan a lo ngaihtuah thleng pha a ni berin ka hria.

    Kawng thlangah zung la, kawng chhakah e rawh tih hi ka lo hriat ve dan chuan hriselna lam leh vantlang tana hnawksak lo tura inzirtirna; kawng chhak lama an zun chuan a thli kha kawngah a rawn luang thla dawn a. Kawng thlang lama an ek chuan a rim kha thliin a rawn beng chho dawn a. Kawng chhaka an ek chuan a rim kha kawnga kal tan a hriat dawn loh a ni. Tichuan kal kawnga kal te tan harsatna a thlen dawn lo a ni. Kal kawng kha zim tak mah nise an ngai pawimawh em a, thing kih hnawk pawh thian fai zel thin an ni bawka. Mahse ka hriat ve dan mai a ni e.

    Duhlian tih chu lusei tih aipawhin an lo hmang lar hmasa hle zawk a lo ni maw. Lusei an tih chuan lutawi tih pawh hi awm ve awm tak a ni a. Lutawi tiin kan zo hnahthlak zinga mite hi koh kan nei reng em le? E khai thla kim lova piang ang maiin zawh tur a va tam duh ve le.

    Report this comment

  36. 36
    Zorun Says:

    @burbura, I hriatdan hi a dik zawkin ka ring. Ka chiang tlat lo. Lusei tih hi thlahtu hming a ni e ti tawk an awm a. Tin, a then chuan an lu chhipah an sam an zial thin avangin Lusei an ti e, an ti bawk a. Israel nia in hria Zohnahthlak thenkhatte erawh chuan kawl tawng a ni a, Kawl ho hian China atanga hnam 10 thlang tla te zingah sawm-na in ni a, hnam sawm tihna chu Lu-se tihna a ni a. Chuta tangin Lusei tih a lo ni an ti ve thung a. Mahse hei hi chu ka ring vak lo. Tin, an lu chhip a, an sam zial avangin Lusei tih thu pawh a awm theiin ka ring lo va, a chhan chu Lusei tih hi an chhehvela dialect dang hmangten tawngkam an nei tlat lo. Falam tawng a ni si lo, Halkha tawng ni bawk si lo, Paite tawng ni bawk si lo. Chuvangin thlahtu hming Pu Lusei(a) a nih a rinawm. A chhan chu Mizoten kan hnam hming kan sawi te hi kan thlahtu hming a nih tlangpui avangin. Chuvangin lusei te hian an thlahtu hming an chhui hlat theih ber kha Luseia a ni mai hmel a. A chhan chu Thlang an tlak hma zawnga an khawsakna khaw hming te chu Seipui tih te a ni a, he Seipui khua hi Chapchar kut an hmanna hmasa ber a ni hial reng a ni. Chuvangin Lusei tih hi a rei hle tawh a ni ngei ang.

    Mizo pi leh pute khan ziakin engmah an dah that loh avangin chiang fekfawka kan hriat theih chin chu Bristish rawn luh hnua thil thleng te chauh kha a nih avangin chhui a harsa hle.

    Zo historian kan tih mai Zo history ziaktu Dr.Vumson-a kha chuan duhlian tih hi Lallula hunlaia piang niin a sawi a. A chhan chu thlang tla ve tur thenkhat ho hnenah khan chhiah(tax) a dil len em avangin duhlian an tih phah e a ti a. Chu chu Lusei tawng hmangho chu duhlian an lo tih phah ta a ni a ti a. R.Vanlawma(L) pawh khan hetiang deuh hian a sawi bawk a. B.Lalthangliana erawh chuan tlemin a sawi hla deuh thung a. ENgpawhnise eng vanga duhlian tih hmang nge an nih hi thui tak chhui a har mai thei, a hria in awm chuan han sawi ula, a interest khawp mai thei a sin. Lutawi tih chu ka hre ngai lo.

    Tin, Tiau kana thlang tla hnuhnung ber leh hlawm lian ber kha Lusei group ho an ni a, lusei hlang zawng an ni hauh lo na a, Zahmuaka fate lalna khua ho deuh vek an ni a. Midang pawh an awm ve tho mai thei. An ni ho hmaah hian Hmar te, Thado te hian thlang an tla hmasa fe a nih a rinawm. Mahse a hlawm lian chuan an ni lo a nih a rinawm, an dum darh theih mai danah. Tin, Bengali hovin Kuki min tih chhan pawh thlang tla hmasa ho kha Kuki an nih vang an ti bawk a. Duhlian tawng hmang ho thlang an tlak ve pawh khan new kuki an ti mai a, hei hi an historyah pawh a chuang ta zel kha a ni a.

    Engpawhnise, chutia a hlawm lian deuh thlang tla ta huk chu huhang pawh an ngah viau ta ve ang. Tin, an zingah lusei kher lo, Mizo tam tak an awm tam hle ngei ang tih ring ila, a chhan chu tuna Mizorama cheng mekte hnam inchhal dan atang hian a hriat mai theih a ni. Chibing hrang hrang ni si kha, Tawng khat hmangin Mizo kan ni vek tlat si a ni.

    Awle, sawi thiam a har e, kan historian ho kutah i dah teh ang. lolzz

    Report this comment

  37. 37
    burbura Says:

    @ Zorun, a manhla hle mai. Khawi atanga ka hriat nge tih pawh ka hriat tawh lem loh ( tun hmain ka lo ngaihsak lo bawk a) Lusei chungchang ka hriat dan pakhat ve leh chu; Kawl hovin kan pipute China atang kawlram an luh khan Lu-shain (spelling hi dik tak maw) tiin an lo ko va (Lu-se ni lo vin), a awm zia chu “mikhual” or hnammawl, chu chu Lusei tih hming kan lo put chhan a ni an ti. Thlahtute hming hi hnam hmingah kan pu tlang puia, Pu Luseia thlahte tih i rawn sawi pawh khi a nih duh hmel hle mai.
    Pakhat leh chu, sam tukhuma zial ho kha Lusei an ti a, tin chhipa zial ho kha Pawih (luzum) an ti tiin. Lusei family-ah chuan eng hnam te awm le?
    Chuan Sepui khaw hming leh lusei hming chuan enge inzawmna a neih ka hre pha lo tlat mai.

    Report this comment

  38. 38
    myself Says:

    thlan lung vuan a nui vur vur khi lu-shain nge anih lu-se lolzzzzzzzz………

    may be he is liu sign.!!!!!!!

    Report this comment

  39. 39
    Zorun Says:

    @burbura; i tilawmawm e. Lusei inthlah chhawn dan hi chu tunlai nilo, hmanlai zawka pipute sawidan leh an pawmdan tlangpui chu Thlahpa atang hian an chhui tlangpui thin a.

    Thlahpaa;
    Luseia, (Luseia hian fapa 2 a nei a)
    Chhunhauva leh Seipuia (Seipui khaw hming putu)
    A tawi zawngin sawi ila; an ni atanga thlah lo kal zel ten hnam hminga an put hlen tak chu;
    (1) Tochhawng (2) Vanchhawng (3) Hauhhnar (4) Hrahsel (5) Pachuau (6)Chhangte (7)Chhawngte (8) Hnamte (11) Hualngo or Chhakchhuak (9) Chalchhung (10) Lal chi ( Sailo,Thangluah,Rivung,Zadeng,Rokhum,Palian & Chenkual). PS/ Sailo hi Luseia thlah kal thla zel chu ni chiah lo mah se, Luseia fa anga enkawl a nih hnuah Lusei lal an lo nih tak avangin Lusei clan ah hian telh zel an lo ni ta tih a ni bawk.

    Heng te hi tuan leh mang atanga pi leh puten Lusei hnam 10 an lo tih thin chu a ni a. Hetah hian telh hmaih pawh an awm mai thei. Mahse Mizo history chhui mite hmuhchhuahdan tlangpui a nih avangin a dik ber erawh ti ngam chiah lo mah ila, a dik thawkhat turah ngai ila. Hei hian a entir chu Mizo hnamah hian Lusei chu chibing pakhat ve mai a ni tih hi a ni.

    Report this comment

  40. 40
    Zorun Says:

    Tihdikna: Sailo tih aiah hian Zahmuaka fate tih zawk tur a ni.

    Report this comment

  41. 41
    burbura Says:

    Zorun a lawm awm hle mai, kan mizo history min hrilh teuh va, a bengvar thlak hle mai.

    Report this comment

  42. 42
    Vladimir Putin Says:

    I agree, thanks to him

    Report this comment

  43. 43
    kotlaman Says:

    Zorun bei tha thak thak e. A ni taka keini Zofa thangthar tehian Kan history neih chhun ve tete leh kan legend neih ang ang tehi ngaihsan nachang leh ngaihven nachang kan hre hlawl lova, a pawi ngawt mai.

    Kan tawng aia hnamdang tawng ngaisang zawk tlat te kan ni a, kan tawng thiam loh ai chuan hnamdang tawng thiam loh te kan hlau zawk a. A dika dik chuan he kan website birh tluk tluka kan comment hrang hrang han thlir vang vang hian Mizotawng hi kan thiam tha lo tlang hle tih a lang thei thin. Tan lak a ngai.

    Pathian hian identity hrang, tawng hrang min pe a, hei hi a ti mai mailo tih rin ngam a ngai. Hnam zahpui chu Pathian zahlohna a ni. Sawi zut zut ngawt a ni lo, a taka lantir a ngai.

    Mahse Mizo ngun lova thataka Mizo hi zir zel tur. Hnamdang tehi chu professional level emaw occupational level-a kawm ngeih tawk vel an ni!!

    Thing lampang sawi nana ‘a zo tiah tiah/ a zo bawn tawp’ tih ang chi vel tehi sim a ngai. A MAWL thlak!!

    ” Fam dairial pawh chang ila, kan sakruang Mizoram tan..”

    Report this comment

  44. 44
    Val_brosky Says:

    A va ngaihnawm dup dup ve. Vanapa chanchin ka lo hriat ve dan nen ka lo compare a, in mil lo a awm hauh lo mai. Mizo history hi ka theih ang angin ka ngaihven ve thin a, kan mi huaisen leh lal ropuite chanchin han chhiar hi a nuam ve hranpa thin khawp mai.

    Bawrhsap Tarmita’n(Shakespeare) Mizo lal ho Aizawla a koh khawm dawn tuma Lalburha’n, “Min hmu duhte chu ka khuaah lo kal ang hmiang,” a ti ngam ngat maite hi a ‘pa’ ka tia. Lalnu Ropuiliani’n (jail-a an tan tir dawn tum a) lal a nih ang ngeia zawn loha a kal duh tlat lo ngam hi, hmeichhia mah ni se, a va han ‘pa’ rem rem em!!

    Report this comment

Leave a Reply

You must be logged in to post a comment.