Hinduism in Mizoram (Contribution of articles)

February 3rd, 2010 10:05 am by ^-||R@lT€||-^
HINDU MOVEMENT LO THAN CHHOH DAN
Kum za emaw vel kal ta atang khan Hindu ho an harh thar a, Hindu nihna lamah an chiang thar nasa hle. Tunhma lam chuan Hinduism hi sakhaw zaidam leh dawhthei tak, sakhaw dang zuitute chungah pawh zahngai thei tak nia kan hriat thin a ni. India ram pumpui hi Hindu ram, Hindu-‘Rastra-a siam tumna a lian hle. India ram hi hnam khat, chi khat, tawng khat leh sakhaw pakhat nei ram kan ni tur a ni, an ti ta deuh ngut mai ! Heting rilru puthmang leh hmalakna hi ” Hindutva” kan tih chu a ni .
Engvang nge ni ang le ? Hindu-ho rilruah raam neitu nia inngaihna lian tak a awm a. India ram history an han thlir a, ram neitu ni si a ram pawnlam atanga lolet te beihna an tawng fo chu tha an ti lo a. Kum zabi 9-na(AD) atang pawh khan Muslim-hovin an rawn run a,an pathian biakna hmunte an tih chhiat sak a, an awpbet bawk a an hausakna te an laksak thin a. Kum zabi 19 – naah British ho thuhnuaiah an han tlulut ve leh ta a. Ramdangmi leh sakhaw dang betuten an hnawt chep nia inhriatna leh him lo hle nia inhriatna neiin an lo harh chhuak ta a ni ber.
Kristiante leh Muslim anga inzawmna fel tak neih ve a, inpumkhatna tha zawk nei tura tan la turin an lo tho chhuak ta a ni. Chu rilru chuan “Hindu-na” chawk thovin ram hmangaihna thinlung thar a pe a, Hindu Rastra din ngei tumna a lo chak chho ta tial tial a ni. Kum zabi 20- na atang phei kha chuan an thawm a na tan hle ; amaherawhchu harsatna tam tak an tawk a, chuti chungin an kal chho zel a, kum 1980 hnu lamah phei chuan politics lamah dinhmun tha an chang a, an thawm a na ta hle a ni. Hetianga an lo than chhoh zel dan hi ‘Independent hma’ tih leh‘independent hnu‘ tiin a thliar hran theih a ni.

INDEPENDENT HMA LAM :

Kum zabi 19-na laihawl vel, British hovin an awp lai pawh khan Kristiante hmalakna ep let ni chung si, Hindu teh ngun si lo, inhawng tak chung si a hmalakna hmuh tur a awm tawh a. Chung zing a langsar zual deuhte chu Arya Samaj te, Brahmo Samaj te, Rama Krishna Mission te hi ann ni. Kum 1882 vel khan Bankim Chandra Chatterjee-an Hindu Nationalism thawng tho zawngin boruak a nei a.Tun anga sakhaw dang biate ngaimawh deuh rana hmalak bul in tanna hi kum 1906 Vinayak Damodar Savarkar-a (1883-1966) hova hmalakna kha ani. Ani hi ‘Hindutva’ tih tawngkam chhertu pawh a ni nghe nghe.

Kum 1922-ah Hindu Mahasabha a lo piang a. Keshav Baliram Hedgewar (1889-1940) chuan Hindutva chu rawn chhawm nung leh in kum 1925 khan pawl pakhat, Rastriya Swayam Sevak(RSS) an tih hi a rawn din ta a ni. A din chhan ber chu sakhaw zalenna (secularism) awn tur zawnga thlemna lo kal lo do let tura thalaite buatsaih a, pi leh pute chena an lo vawn tawh Hindu sakhua leh zirtirna vawn nun ani. Kum engemawti chhung chu RSS te hi kar tin an inhmu khawm ziah a, nipuiah camp an nei thin. Chung hunah chuan hnam thil te, sakhaw thil a rilru puthmang tur te an in zirtir uluk hle thin a, hmelma laka inven dan tur chenin an infah uluk hle awm e.

INDEPENDENT HNU LAM:

Kum 1947-ah India ram chuan British awpna lak ata zalenna a lo nei ta a. Hetia mahnia ro inrel ram a nih takah hian sakhaw tin zalenna ram nih leh nih lovah duh dan a kai rual lo hle a. Indian National Congress chhungkua ah pawh ‘Hindu traditionalist’ leh ‘liberal secularist’ tiin lian takin a khi phuk a ni.RSS ho an kal vung tial tial a, kum 1948 khan Mahatma Gandhi thah a ni a. Sawrkar lamin a thattu kha RSS nen a inzawmna neia an hriat avangin RSS pawh an duh duh a chet an phalsak ta lova; mahse 1949 atang erawh chuan ‘cultur thil’ chauh va hma la tawh turin tihzalen an ni leh ta a ni.Tichuan politics lama a inhnamhnawih theih tak lovah chuan RSS bul tum in kum 1951 khan political party pakhat, Jan Sangh a lo piang ta a. Kum 1980 khan Bharatiya Janata Party (BJP) tia thlak a lo ni leh ta a. 1989 hnu lamah phei chuan BJP hi a lar ta hle a ni.BJP lo lar chak chhoh chhan hi Hindu te harh tharna rah chhuah a ni a, Hindu activist ten Hindu sakhua leh politic an suihzawm vang a ni thei ang. Hetiang boruak karah hian Hindutva movement chu a rawn sosang hle a. Mi chi hrang hrang lehkhathiam rual te, thu thar lakhawmtute, dan hre mite, scientists, professors, sumdawng leh sawrkar pisa-a hna hnuaihnung ber thawk thlengin Hindutva hian mi thlawp a hlawh hle ani.

HINDUTVA TUIPUITE INTHLUNKHAWM DAN:

Hindutva chu kan hriat angin ideology emaw, movement emaw a ni a, tuipuitu pawl hrang hrang sawmli chuang an awm a; chungho chu Sangh Parivar ( Family of the Order) tih an ni a. Heng pawl hrang hrangte hi fel takin an inthlung khawm a ni.RSS hian pa chan changin Hindutva tuipuite thlung khawmtu ber ani. Vishwa Hindu Parishad(VHP) hi hmun hrang hranga Hindu te inzawm khawmna a ni a; Bajrang Dal hi a tul apiang thawktu, kutke ber a ni.Zirlaiho zingah pawh pawl lar tak pakhat Akhil Bhartya Vidyarthi Parishad (ABVP) an tih pawh an awm bawk a; chutiang zelin Trade Union leh pawl hrang hrnagah pawh Hindutva hian thuk takin kua a hreuh a ni.

Hindu sakhaw sawi ropuina leh sawi vulna a nasa chho zel a. India ram pawh a ropui thei ang ber a sawi a ni. Isua Krista ngei pawh Himalaya tlang pangah ni tam tak rawn khawsa ve in, Hindu puithiam Sadhu te leh Sanyasi-te hnen atanga finna zirchhuak anga sawi te pawh a ni tan mek a. Lehkhabu pakhat ‘Krishna leh Krista khaikhinna’ chu Aizawl veng pakhatah hmuh a ni nghe nghe in literature lamah pawh kan ram (Mizoram) an rawn thleng a ni.

(MIZORAM CHHUNGAH ENGTIN NGE HMA AN LAK ? by: Mafaka).

Hindu ho hian Mizoram pawn lam atangin Kristiante hi min bei nasa em em a.Kum 1997 vela Bru leh Mizo inkar a buaina awm pawh kha Hindu pawl thenkhat sulhnu niin a lang nghe nghe a ni. Mizorama a Kristiante hi Bru te tana hmelma anga tar langin Hindu chu anmahni hmangaihtu leh duhsaktu, sakhaw thilah pawh an bulpui zawk anga an lantir tlat avangin Bru te pawhin Hindu sakhua bia angah an lo inngai ta hial a ni.Mizorama Kristiante chu anmahni (Bru) chawk buaitu ang ah min ngai ta hial a nih chu.

Bru National Union hminga Prime Minister hena April 29,1998-a Memorandum an thehluh ah phei chuan Mizorama Kristianten an temple te tihchhiatsak a, an hmeichhiate khawih chhia a, anmahni te pawh that ang hialin min sawi a ni.Hetiang buaina kan ram (Mizoram) chhung a a lo thlenna hi Hindu pawl thenkhat hmalakna vang a ni tih hi a chiang hle a ni.

Mizorama Kristianten hnamdang zinga rawng kan bawl hian ‘Indirect Evangelism’ hmangin rawng kan bawl ang hian Hindu pawhin Mizoramah hian ‘Indirect Evangelism’ kal hmang ang tho in an sakhua chu an rawn thehdarh mek a. 750 A.D atang khan South India lamah chuan an puithiam Sankarya Chaya chuan hma a ala nasa em em a. Tun hma lam a Buddhist hmun ni thin Assam te chu Hindu lalna ramah an rawn let ta a, Nepa ram Buddist hmunpuite pawh chu Hindu lalna ramah an rawn hneh ta zel a. Hun a lo kal zel a, kan Missionary te rawngbawlna hmun ‘Barak Area’ te pawh Ram Krishna Mission hmangin Hindu hmunah an siam ta zel a ni. Ka thianpa in Serampur-a B.D a zir lai a thil thleng ti hian min hrilh a,”Calcutta ah Ram Krishna Museum kan tlawh a, chuta duty pakhat chuan Mizoram a cheng kan ni tih a hriat hnu chuan Ram Krishna Mission hnuaiah Mizo zirlai engemaw zat an neih thu min hrilh a, mak ka ti khawp mai,” tiin.

Kum 2004 khan Bawngvah khua-a Presbyterian Pastor pakhat chuan, Assam Rifle ho in mizo thlai 20 rual chu lehkha ziritr turin Ram Krishna Mission hnuaiah an la niin a sawi a. Chung thalai te chuan an nu leh pa an kalsan a. An awmna hmunah chuan tawngtai, inkhawm,Bible chhiar a theih lohva, Hinduism hlir an zir niin an sawi a. Chutiang chu a nih avangin an zinga tlangval pakhat chu a rawn haw leh a ni awm e.

Mizoramah hian a rukin hma an la mek zel a. Tunah hian Mandir pawh 30 chuang an nei tawh niin an sawi a, Temple erawh chu an la nei lo a ni awm e. 2005 December khan Vanapa Hall-ah Yoga chungchang sawihona ‘ Meditation Workshop’ neih tujmin hma an la a,rokhawlhna avangin an thulh leh a, March 2006 khan he worshop hi an nei ta chauh a ni. He workshop huaihawttu te hi Brahma Kumaris, tuna Tuikhuahtlang a inbun mekte khi an ni.

Hman deuh khan ka thianpa in, “Hindu Sam bu ‘ Bhagavad Gita( Song of God) pawh tuten emaw an letling mek a nia aw ” tiin min hrilh a. Chumi hnu reilote ah an lehlin thu chanchinbu ah kan hmu ta mai reng a( Evening Post. dt-?). Heti hian a inziak a:-

Hindu Pathian hla Mizo tawngin.

( Song of God, Bhagavad Gita -ah hian hla 700 vel a awm. The Gita tia koh Hindu lehkhabu hi Hindu thuziak zinga hlu ber pawl niin khawvelin classical philosophical lehkhabu a neih hlut ber zingah a tel nghe nghe, he hla dahkhawmna bu hi kum 5-2 BC vel a phuahkhawm a ni)
Aizawl :”Hindu sakhaw thuziak zinga a pawimawh ber tia an sawi ngam hial Bhagavad Gita ( Song of God) lehkhabu chu Mizo tawnga lehlin a ni a, he lehkhabu lehlin hi Mizote zingah nei an awm nual niin Zozam weekly chanchinbu chuan a ziak.Gita Mizo tawng hi phek 209-a chhah a ni a, a kawm khawng niin copy 1000 chhuta ni. A kawm khawng phek 209-a chhah chu Rs 20 man lek a ni thung. tiin kartin chanchinbu chuan a ziak.Hindu Pathian biakna lehkhabu pawimawh leh khawvela alehkhabu pawimawh ber pawl tia sawi thin Gita lettu hi Ramthanga Khawlhring a ni a. Heritage Foundation ( Guwahati) chhuah niin kum 2007-a chhuah niin a bu- ah hian a inziak.

He Hindu rinna lehkhabu pawimawh Mizo tawnga lehlin thuhmahruaiah hian a letlingtu chuan ” He lehkhabu-a thute hi lei leh van innghahna, chatuan minung thuchhuakte an nih avangin, a neitu chatuan minung hnenah lawm takin ka hlan e,” tiin a ziak nghe nghe.

Nunna Lalhnam mi leh sa ten he lehkhabuah hian thuhma an ziak nual a, thuhma ziak zawng zawngte hi Nunna Lalhnam mi leh sate vek an nih thu kartin chanchinbu chuan a tarlang bawk. ” Lalpa (Khuavang) chu Lal a nih anga a inpuannate chunga a ropuina chu lang zel se. Hnam tinte a siam anga mahni nih dan theuhva a kohna hretute malsawmin awm rawh se…” tiin B.Lalthlengliana Vice Chairman, Nunna Lal hnam ( Saron Veng) chuan thuhma-ah hian a ziak.
” Gita bu hi uluk takin ka chhiar a, hnam damna tling thu hluin a khat ni berin a lang,” tiin H.Chawngpianga, Lalpuithiam, Nunna Lal Hnam pawhin malsawmna a ziak nghe nghe.Hindu pawl hrang hrangtew hian India hmarchhak State tinah hian thawhpui (pawl/kohhran) 34 an nei tling niin Zozam weekly chuan a ziak a. Chung an thawhpuite chu – Nunna Lal Hnam ( Mizo hnam sakhua- Nunna Lalchhungkua) Shavei srael; Mizo kohhran, Bnei Israel leh Lal chhungkua unity ten an nih thu thudawnna hian a tarlang bawk.

“Heng Mizo rama an thawpuite thu ken ber hi a chunga kan sawi tak ang hiaan hmanlai kan pi pute sakhua leh pathian ( khuanu, Pu Vana etc) biak leh hi a ni.Langsar takin Isua Krista leh Bible an sawichhe bawrh bawrh fo a, an thuziakah pawh Kristian sakhua an bei viau a ni” tiin thudawnna hian a tarlang ” “

MIZO RAMAH HINDUISM A HLAUAWM EM ?

Mizoram hi tunhma ang em chuan hnufual tawh lo mahila, a rama cheng, a bik takin Aizawl veng kilkhawr deuh leh thingtlang hmun thenkhat a mite chu ei leh bar zawnna kawngah pawh harsa tak tak kan la ni mek a. Heng harsatna hian Hindu a inleh duhna khawp a hring theiin a lang. Kum 2003 khan ‘ Chhanchhuahna khawpui’ ah rawngbawlin ka kal tawh a. Chutah chuan an khaw zatve vel mihring chu Presbyterian Kohhranah an awm tawh a, a zatve dang chu ‘ Nunna Lalchhungkua’ an la ni. An zingah Pathian thu ka sawi a, kar khat lai kan cham nghe nghe. Isua, Bible, Tawngtaite an tih duh tawh loh avangin an ngaihtuahawm hle a. An retheihna chhuanlama hmangin Mizorama Political party thenkhat pawh an dawr nasa hle. Retheihna khura an tluk luh avang leh Isua pawh an duh tawh loh avangin hetianga Hindu-a an inpe pawh hi an tan chuan thil tihawm tak a ni mai thei.

Hindu pa pasal a nei Mizo hmeichhia harsatna tawk pawh kan kawm fo ta mai. a tam zawk hi chu’ retheih peihloh vang’ an ni fur . India Policy pawimawh tak ‘Look East Policy’ implement a nih hunah hnamdang lo lut ta ruih ruih se, nupui pasal atan Hindu tlangval nei duh Mizo zingah an tam ang em?, tunah pawh kohhran leh pawl ang pawh a Hindu a inlet, sum leh pai leh ther hlo duh vang an awm mek a ni si a. Hindu pawl hrang thenkhat Arya Samaj te, Brahmo Samaj te leh Ram Krisahna Mission te hian zirna, medical leh sawrkar chakna an hmang thiam si a, Mizoram hi engtin nge an rawh beih dawn chhut a tul khawp mai.AYUSH te pawh Mizoramah Sawrkar Department pakhat hnuaiah a lo awm ta a. Kan tunhnu zel atan, Kristian zirtirna daltu a ni thei ang em le?. AYUSH chanchin chiang zawkin kan la rawn tarlang leh ang.

A tawp ber ah chuan , ” Kan Ram ( Mizoram) Krista kan pe, Kan rilru pawh kan hlan;inthurualin” ti ila. Mitin in SAVE MIZORAM FOR CHRIST i ti ang u.

(S0urce: India hmarchhak rama sakhaw dangte sulhnu by: Rev.L.H.Rawsea ).

https://thehealingtministry.blogspot.com/2009/11/hinduism-in-mizoram-contribution-of_12.html

Similar Posts:

Recent Posts:

30 Responses to “Hinduism in Mizoram (Contribution of articles)”

  1. 1
    badboy Says:

    1st tur in awmlo e mai 1st keuh teng
    ” Kan Ram ( Mizoram) Krista kan pe, Kan rilru pawh kan hlan;inthurualin”

    Report this comment

  2. 2
    R.Lalropuia Says:

    2nd ve keuh mai ang

    Report this comment

  3. 3
    Pangtichawr Says:

    Kan 1st hman loh chu le

    Report this comment

  4. 4
    Aryan Says:

    Mizote pawn Missionary vairamah in thawn tho a, Hindu hovin Mizoramah Missionary an rawn tir ani ve mai a han chi-aina vak bik tur ka hre lo. An duh loh Hindu sakhua pawh zawm se an rinawm phawt chuan Kristian mi rin awmlo (99.99% of Mizo people) aiin an tangkai fee ang.

    Report this comment

  5. 5
    darchhunval Says:

    Hindu sakhua hi kan ngaih ang ngawt a zaidam leh deh nuam chu a ni hran lovang,India ram hmun tam tak Missionary hmingthang tak takte luphumna hmun ngeiah pawh hnuhma hmuh tur awm mang lovin a lem duak duak thei a nia.William Carrey a sulhnu pawh a Kristian ang zawng chuan a beitham hle.Cachar phairam pawh kum 200 chhung in an tlem tial tial.

    Mizoram kristian te kan dingnghet zo dawn em ?.Kan zavai chuan kan dingnghet zo hauh lovang.Kan ral thuam inbel a sikhaw hlawm em mai!.

    Report this comment

  6. 6
    keimah Says:

    Hinduism fin vervekna thukzia leh a huam zauzia hi Mizo tam tak hian kan hre phak lo va, kan ngaimawh phak bawk lo. Kristianna hi an rawn do bur bur dawn lo va, Kristianna hrulah thiam takin an rawn ti dawn a ni. Transcendental meditation te hi Kristian rim nam deuh hlekin an han kuai her ang a, tunah chuan Christian Yoga te hial kan lo lam ri ta! Zirna hmang te, Medical lam hmang te, National integration chhuanlama hmang te leh thil dang tam tak, sakhua em ema lang lo thlengin an rawn hmang thei tih hriat a tul.

    Kawng lehlamah chuan @Aryan sawi ang deuh khian, anmahni Hindu ho thlirna atang chuan hetia Mizoram thleng thlenga thawm an rawn nei chho zel pawh hi an tih awm tak an ti a ni e. Keimahni lam zawk hi kan rinnaah kan ngheh a pawimawh a, a pawnga taka Hindu sakhua lo dodal ngawt hi dan bawhchhiatna a ni tih hriat reng a tul bawk.

    Report this comment

  7. 7
    hmingtea Says:

    ###4 Khian a ti dik khawp in ka hria.Tin retheihna avang a hindua in pek ai chuan retheihna avang a hindu atrang a kristian a in pe an tam fe zawk in ka ring ve mai mai nia.
    Insawitrhaihna mai mai a ni deuh hmek ka ti ta deuh 2 tlat mai hahahahaha.

    Report this comment

  8. 8
    lalpeace Says:

    #4,6,7 te in ngaihdan ka trawmpui khawp mai che u.

    Kan sakhaw puithiam muk tak tak, zirsang pui pui te hian kan thlarau nun hi min chawm zo ta lo deuh em ni aw te pawh a tih theih rum rum mai, heti khawp a camping etc kan uar chung pawh hian.

    Report this comment

  9. 9
    I.Hnamte Says:

    A va han bengvar thlak em2 ve. Ka hriat loh lam tak mai ni leh nghal a rilruah dah reng teh ang…Point tha hlawm bawk si.

    Report this comment

  10. 10
    Serc Says:

    Ka comments:

    1. India ram pumpui hi Hindu ram, Hindu-‘Rastra‘-a siam tumna a lian hle. India ram hi hnam khat, chi khat, tawng khat leh sakhaw pakhat nei ram kan ni tur a ni, an ti ta deuh ngut mai !

    :: Hei hi Kristiante rilru ve tho a ni lo’m ni? Ni lo se, missionary kan tir chhuak chur chur lem lo ang.

    2. Kum zabi 20- na atang phei kha chuan an thawm a na tan hle ; amaherawhchu harsatna tam tak an tawk a, chuti chungin an kal chho zel a, kum 1980 hnu lamah phei chuan politics lamah dinhmun tha an chang a, an thawm a na ta hle a ni.

    :: Kristiante za-ah chuan tlemte kan ni nain kan thawm chu a na khawp mai!!!

    3. Mizorama Kristianten hnamdang zinga rawng kan bawl hian ‘Indirect Evangelism’ hmangin rawng kan bawl ang hian Hindu pawhin Mizoramah hian ‘Indirect Evangelism’ kal hmang ang tho in an sakhua chu an rawn thehdarh mek a.

    :: Miin i chunga an tiha i duh tur ang bawkin mi chungah pawh ti ve rawh.

    4. Mi chi hrang hrang lehkhathiam rual te, thu thar lakhawmtute, dan hre mite, scientists, professors, sumdawng leh sawrkar pisa-a hna hnuaihnung ber thawk thlengin Hindutva hian mi thlawp a hlawh hle ani.

    :: Kan missionary chawmna pawh hian hei aia nasa zawk mah hian thlawp a hlawh ve tho.

    5. he lehkhabu lehlin hi Mizote zingah nei an awm nual niin Zozam weekly chanchinbu chuan a ziak.Gita Mizo tawng hi phek 209-a chhah a ni a, a kawm khawng niin copy 1000 chhuta ni.

    :: Copy 1000, Mizo tawnga an chhut chuan Mizo mi 1000-in an nei dawn tihna a ni mai a. Copy khat zel kha mi engzatin nge chhiar ang le?

    6. A kawm khawng phek 209-a chhah chu Rs 20 man lek a ni thung.

    :: Bible pawh a tlawm alawm le!!

    7. ”Calcutta ah Ram Krishna Museum kan tlawh a, chuta duty pakhat chuan Mizoram a cheng kan ni tih a hriat hnu chuan Ram Krishna Mission hnuaiah Mizo zirlai engemaw zat an neih thu min hrilh a, mak ka ti khawp mai,”

    :: An library card pawh Mizo zirlai tam takin an nei.

    8. Chung an thawhpuite chu – Nunna Lal Hnam ( Mizo hnam sakhua- Nunna Lalchhungkua) Shavei srael; Mizo kohhran, Bnei Israel leh Lal chhungkua unity ten an nih thu thudawnna hian a tarlang bawk…. Heng Mizo rama an thawpuite thu ken ber hi a chunga kan sawi tak ang hian hmanlai kan pi pute sakhua leh pathian ( khuanu, Pu Vana etc) biak leh hi a ni.Langsar takin Isua Krista leh Bible an sawichhe bawrh bawrh fo a, an thuziakah pawh Kristian sakhua an bei viau a ni” tiin thudawnna hian a tarlang ”

    :: Kan pipute biak Pathian kha Kristiante Pathian hi a lo ni reng alawm le! Pu Buanga (Zosap) khan ‘Israel thlah an niin ka ring’ min lo tih hial kha! Israel thlah ni lo i la, engtin nge kan Pathian hi kan hriat tak ang le?

    9. AYUSH te pawh Mizoramah Sawrkar Department pakhat hnuaiah a lo awm ta a. Kan tunhnu zel atan, Kristian zirtirna daltu a ni thei ang em le?

    :: AYUSH damdawite chu a department awm hma pawhin kan ei fo alawm. Aizawl Civil Hospital thlang damdawi dawrah hian han lut la, AYURVEDIC MEDICINE emaw, HIMALAYA Product i hmu teuh mai ang. MBBS lah hian an lo chawh ve chhen bawk. A damdawi duh si hian a doctor-te kan duh lo em ni? :)

    10. AYUSH chanchin chiang zawkin kan la rawn tarlang leh ang.

    :: Khawngaih takin, one-sided loin. Lancet takngial pawhin one-sided chuan a thlir tawh bik lo a nia. Duhthusamah phei chuan ‘Healing Ministry’ sponsored hian kum 5½ zu zir ve se!!!!

    Report this comment

  11. 11
    Epistemology Says:

    A chhiar a nuam hle mai.

    He lehkha ah hian a research tha hle tih a tilang. tlem han sawizau duh deuh ka nei. Mizo thenkhat Hindu inlet ho inlehchhan hi hei aia chiang zawka verify nise, hetia retheih peih loh vang tih ngawt hi a tawk ka ti lo. Tin, tunge retheih peih awm ngai re re le aw?

    1) A ziaktu hian Muslim leh Hindu chungchang a sawina-ah chuan Hindu te chu Muslim lal ten an suat thin niin a sawi a. He lai hi generalize theih a ni lo, entirnan, Akbara te chuan a huang a zauh em em, a lalkhawnbawlah pawh hindu mi a dah tam em em. Hetih lai hian, Aurangzeb-a te chuan, Hindu an dah pawimawh meuh lova, an thuawih lo phei chu, a hrem na viau zel. Hetah pawh hian, a policy pawmpui thei an nih chuan- chutiang hindu hrim hrim target tih ang chi hi chu Hindu historian ho sawi dan mai a ni. Huang zau taka thlir a tulin ka hria.

    2)Tin, India rama sakhaw lian ber Hindu in Kristian sakhaw te ber pawl min hlau viau mai hian, an nihna a tilang tawkin ka hria. Lei leh Van lal betute mi tlemte lakah an comfortable lohna hian kan nihna pawh a tarlang.

    3) Osmania University-a prof pakhat Kancha Ilaiah lehkhabu ziak “Why i am not a hindu” tih kha lo chhiar ve teh u. Mizo tawnga translate hial nise, Hindu sakhaw kalphung kan hre fuh deuh mahna, Gandhi an Non-violence chungchang a sawi changa, Bhagavad Gita a sawi ziah pawh, a ni chuan, he lehkhabu hi tualthahna a khat a ni a ti hmiah mai.

    4) Kristian ten Hindu emaw sakhaw dang nepchepna kan lo dolet dan paradigm hi tlema siam rem tulin ka hria. Kan tam hneh meuh si lo. Chuvangin, chetlak thiam a tul. Entirnan, keimahni chauh hi sakhaw dik bik ti ni awm deuha, in portray vak a, vui hrep ai chuan, India ram dan mumal zawk awm theih nan kan right kan fight hi a pawimawh viau. Entirnan, politics, India ram hi secular state a ni a, minority sakhaw te hian rights kan nei ve a tih zawng pawn tran lak theih a ni.etc etc..

    5) Kristian tiin kan insawi thin. Mahse, Mizoramah Kohhran hrang hrang kan inmil loh zia te hi inenfiah a hun tawh, a insawkkhawm zawngin kan kal a, keimahni inkar inremlohna kan tihtlem a, kan inzawmkhawm deuh deuh chuan, Hindu kulpui pawhin min la mai thei lovang.

    6) Mizoram kan kalphung, Kohhran or sakhuana kalphung pawh tlema kan siamrem a hun viau. India ram hmuntinah Sap ten Missionary an rawn tir a, Hindu ho an hmin thei meuh lo. Mahse, Mizoramah kum reiloteah min hmin a. Mahse, kum 100 kan lawm meuh chuan, B.Lalthangliana’n alo hrilhlawk ang chiahin sakhaw dangah kan inlet leh tawh a ni. Chuvangin, Khawtlang leh pawlah Kristianna a lian viau a, mimalah thuk takin zung a kaih tawk lo niin alang.

    7)India ram hi secular state a nihna hi hrereng ila, heihi nasa takin promote tlat ila a thain ka hria. Heihian Kristian-te nasa takin advantage min pe ngei ang. Tin, India ram hmuntinah rawngbawlna chance kan nei thei bawk ang.

    Report this comment

  12. 12
    Hotshot Says:

    Thu lai la deuha ngaihtuah chuan Kristiante tluka midang sakhaw vawnlai va thlaksak tum nasa hi kan awm em ni? kan tihdanin an ti ve a ni mai alawm. sakhaw zalenna ramah hian an duh chuan hindu chanchintha chu rawn hril ang hmiang. buh lem leh buh tak kan inthliar chiang tawh dawn a ni mai lo’m ni?

    Report this comment

  13. 13
    Pc-a Says:

    Hindu sakhaw thehdarh dan leh keinin kan kristian sakhua kan thehdarh dan hi a in ang vaklo ang.
    Hindu chuan hnam hnuaihnung an nei a, chung ho chu keinin hnam hnuaihnung ni tawhlo turin kristian ah kan siam a. A nin chutianga tih tur an nei ve leu.!

    Report this comment

  14. 14
    As_Khiangte Says:

    Free to worship and propagate any religion or faith hi kan chanvo a ni chung hian Kristiante hi India ramah hian kan chep ta hle mai. Tawrhna a nasa.

    Kei nin evangelism kan bei nasa ang bawk hian Hindu ho pawhin an rawn ti ve ang chu, lo in ven hle tur a ni mai. An strategy, modus operandi vel lo hriat chian kha a poimoh reng a ni.

    Thahnemngai taka hetiang thu rawn tlangau pui thrin te hi in fakom e.

    Report this comment

  15. 15
    H.Vangchhia Says:

    Kristian te kan in zirtirna ah chuan ringlo mite thil tihna (an sakhaw lam hawi) a tel ngai loh tur, tih niin ka hria.

    Report this comment

  16. 16
    H.Vangchhia Says:

    keimah, TV program pakhat ah chuan, Chin tam tak te hian Juda mi kan ni an tih luih tlat avangin Israel sawrkhar chuan an nilo tih hailo mahse Juda sakhaw vuan an nihna vangin, refugee angin a lak luh thu an rawn ti chhuak hep mai. Zohnahthlak te hi Chin tiin min hria niawm tak a ni kha thu chhuah tu te khan. Ka ngaithla ip chawih chawih mai. :(
    Tu huata tan mah ka ziak lova, minhuat sak loh hram ka beisei e.

    Report this comment

  17. 17
    chhangte_ll Says:

    A va han sei e, ka chhiar peih lo lehpek.

    Report this comment

  18. 18
    sisen Says:

    Kristian ten kan tih ang chiahin Hindu hovin an ti ve a ni mai.

    Report this comment

  19. 19
    keimah Says:

    Kristiante chuan miin chhandam a niha a thlarau vanrama a kal theih nan DUHSAKNA nen kan bei a, Hindu ho chuan India ram Hindu ram a nih theih nan an bei mai a ni. Kan tum insan hleih dan leh inan loh dan chu lei leh van ang a ni! Kristian ve satliah, Lal Isua nei si lo ho kha chuan Hindu ho hi in ngaipawimawh lo khawp ang!

    Ka han tawng na lui deuh mai mai a ni e. Hindu tih dan leh keini Kristian tih dan hi pawn lamah chuan inang thuakin lang mah se a inang hlawl lo tih hi ka sawi duh. Ka sawi thui peih lo ve..

    Report this comment

  20. 20
    Epistemology Says:

    Hlathu pakhatah “Kan buan te hi tisa leh thisen a ni si lo.” tih ang deuh khan, tisa leh thisen a indo kan nih pawhin, political circle-ah rights hauh zawng nise, abak, a religion hrim hrim attack zawng chuan, kan dinhmun i a chau tial tial ang….!A chhhanchu, Mizo kristian dan tawk vel hi chikchian a dawl lo fo nen…

    He article hi uluk deuhin ka chhiar nawn sek a, a thahnemngaihna a fakawm khawp mai. A duhthawh mah mahna lai pawh a tam..a ngaihdan tamtak hi erawh ka pawmpui thei lo.

    Report this comment

  21. 21
    H.Vangchhia Says:

    Hei hi hahdam takin lo ngaithla mai mai teh u :P

    https://www.youtube.com/watch?v=XJ0mgQGi3S4

    Report this comment

  22. 22
    chawnghilh Says:

    Hei hi ka changthlan a ni char char thin,

    II Korinth 6:14 Ring lo mite nen rual lo taka nghawngkawl bat dunin awm suh u; suahsualna leh felnain engnge intawmna an neih? A nih loh leh thim leh engin engnge inpawlna an neih? 6:15 Beliara leh Krista pawhin engnge inngeihna an neih? A nih loh leh ring lo leh ringtu chuan engnge chan dun an neih? 6:16 Milemte leh Pathian biak in pawhin engnge inremna an neih? Keini zawng Pathian nung biak in kan ni si; Pathianin,

    “Anmahniah ka awm ang a,
    Anmahniah ka leng bawk ang;
    Tin, an Pathian ka ni ang a,
    Anni pawh ka mite an ni ang,”
    a tih ang khan.

    6:17 Chuvangin,
    “ ‘An zing ata lo chhuak ula,
    Ahrangin awm rawh u,
    Thil bawlhhlawh reng reng pawh dek suh u,’
    Lalpan a ti,”
    chutichuan,
    “ ‘Ka lawm ang che u a,
    6:18 In tan Pa ka ni ang a,
    Nangni pawh ka tan fanu fapa in ni ang,’
    Lalpa Engkimtitheia chuan a ti,”

    Rome-ho milembiakna thil Paula te hun lai leh tunlai Christianity-a chhawmluh tawh te pawh hi pakhatmah ka tawmpui ve bawk hek lo! Denomination tin hian chu chu an pai ru vek si!

    Report this comment

  23. 23
    darchhunval Says:

    ‘An zing ata lo chhuak ula,
    Ahrangin awm rawh u,
    Thil bawlhhlawh reng reng pawh dek suh u,’tih changchawi a Chhanchhuahna Khawpui ,Khawthar leh vengthar din lam a ni em lawng chu !

    Christian te hi Isuan,’John17:15 “Nangin anni chu khawvel ata i lak chhuah tura ngen ka ni lo va, mi sual lakah chuan i hum tur ka ti zawk a ni”.

    Heta a sawi ang hian khawvelah KHAWNVAR LEH LEICHI ni turin min dah bawk si a,Khaawvel mi Ringlote nen a kan nitin nun hman honaah a tawk chin,a hrangchin bithliah fel tak rrikham a awm tur a ni.chutilochuan DRAGON ka ang reng hian min lem zo mai ang.

    Kawvel mifing ber LAL SOLOMONA pawh khan Pathian a pen bosan lai a hre reng reng lo .

    Report this comment

  24. 24
    lushai_er Says:

    Vawikhat chu Kan klasmet nen kan in hnial a “Sita-hi kutzungpui hnai atangin a piang thei lo” ka ti fiam a (Kungawrhi thawnthu hre chungin), A ni chuan “Mipa tello a hmeichhia a pian theih ka hre bik lo” a ti a…..Kan in tha then!!!

    “Hnamdang hmusit mai lo in thianah i siam ang u,
    Chutin kan hmingthatna chuan khuavel a deng chhuak ang”

    Report this comment

  25. 25
    Serc Says:

    Hindu pawh ni se, Mizo an nih tho chuan a zia ka ti. Mizo theuh theuh… :) Mizo Kristian kan ti tho a, Mizo Hindu an ni ve mai alawm le… Hre reng chunga amah hawisantute chu an awm ve chawk reng a nia, e.g. Juda Iskut-a te… :)

    Report this comment

  26. 26
    H.Vangchhia Says:

    White Water sports, Ganges lui a kan training lai khan, vai ho hian tui a an luh dawn /chhuah dawn apiang mai khan, “Kali ma ki…jai” an ti ziah mai a, Mizo ho ve thung chuan, “Vai pathian nu chh..” tiin kan lo aurual ve dual thin :lol:

    Report this comment

  27. 27
    sfauthor Says:

    Nice posting. Do you know about this edition of the Gita?

    https://www.YogaVidya.com/gita.html

    Report this comment

  28. 28
    mach3 Says:

    Chuti maia lak awl tura Mizo min zuam nachhan hi enge niang le?

    Report this comment

  29. 29
    urat Says:

    Hindu nih a Brahmins ho hnuaia kun kumkhua hi a chakom vakloh!
    Nepal rama an Temple a Puithiam tur pawhin India ram atangin Brahmin puithiam an import thin, hei hi alom mi tam takin Nepali ho an hmuhsitna leh Vai(Indian) hovin an hnuaichhiahna chhana an sawi chu.
    Hindu Tribal hi khawiah mah an dahsang ngailo bawk!!!

    Report this comment

  30. 30
    dental tanya Says:

    dental tanya

    “[…]Hinduism in Mizoram (Contribution of articles) | mi(sual).com[…]”

    Report this comment

Leave a Reply

You must be logged in to post a comment.