Hmanlai Mizo In Sak Dan.

May 5th, 2012 8:00 am by lushai_er

Pic : 3-D Structural Model ( A ruhrel)

Hei phuai tak chuan kan puah ve a, a tui zawkte cho chhuahna ni se. Acad drawing bakah hian 3d Max hmanga han render a chakawm teh lul nen hunawl ka nei mai bawk si lo va; ngaihruatin lunglen a hril chang chang tih vel chauh ani ta anih hi!! A sel ngai lah kan sel mai ta lawng.

Hmanlai Mizo In sak nana hmanraw ngai te :- 1. Hreipui, 2. Chem, 3. Hachhek, 4) Tuthulh.

Hmanlai kan In sak dan chu kan ram thing leh mau hmang veka sak a ni a, vai kan ruai lova mahni In tur chu mahni theuhin kan sa mai thin a ni. Kan chakte hi hnanga tawn vek an ni a, hrui hnang leh mau hnang hlai lawk a ngai thin. Tehna (unit of measurement) hrang hrang kan hman te chu hlam, tangphel, ban chen, tawng chen tih vel hi a ni mai.

Pic : Reiek Mizo Village Model.

Sawi tawh ang khan a lem a mi khi a dung hlam 5 chhungtla, sumhmun hlam 2, avaiin hlam 7 a ni a. A vang hi 2 leh tangphel a ni. Thlang lam leh chhak lamah ban 8 ve ve phun a ni a, Sut ban pawh 5 lai dah a ni. Chhungkaw hung dan a zirin Sut ban hi 3 te pawh an hmang thin. Khaw hrang hrang tih dan a inang vek kher lo thei bawk ang.

Aw le ban khur cho nghal mai ang. Tuthulhin banpil thleng a khur kan cho hnu-ah ban chu kan han phun a. Ban kan phun kim ta tihah chuan ban leh ban inkarah khan in dung zawngin kalte banah kan phuar bet a, thawmawlin kan do thin. Chumi rel chungah chuan in vang zawngin kalkhang kan dah a, nghet takin kan phuar a, thawmawlin kan do bawk thin. Kalkhang chungah hian thingtuai In dung zawngin kaldung kan kham leh ang a, hrui hnangin nghet takin kan phuar ang.

Kalkhang leh kaldung kan tawn kimah liang tur thingtuai ngil tak kan tuk ang a, sang lo te hlam leh tangphel vela sangah liang chu kan tawn ang. Hemi zawh hian khanchhuk thingtuai malpui aia lian In vang zawngin, In vang tiat chiahin kan rek khuar a, liang chungah kan han barh lut a. Kan ban phun kha a kum deuh leh a nawr arh a, a arh deuh leh a pawt kum a, In ti nghettu ber a ni. Hemi zawh hian sut kan phun tawh ang.

Pic : Sumhmun Model, Reiek.

Sut hi In sezang an ti a, a sang ber tur a ni a, a ban pawh a lian ber a, a khur pawh a thuk ber tur a ni. A san lam chu in awih deuh duh leh a sang a, a zawl deuh duh leh a hniam a, dan naranin khanchhuk chungah tangphel a sang an dah tlang pui. Sut kan phun zawh hian  sut kakah tlung an han rawlh kai a, sut nen hrui hnangin nghet takin an tawn bet a. Thli nat dan a zir leh in len dan a zirin sut hi an dah tamin an dah tlem mai thin.

Chhuat lam phah tur chuan kaldung chungah tluangrel an dah phawt a. Tluangrel hi mau banrek tiat vel a ni a, kaldung nen nghet takin hnangin an phuar tur a ni. Tin, tluangrel chungah khan phelsep hmangin phakrak phah tur a ni a, chu chu mau hnangin an tawn tur a ni. Chumi zawhah chuan chuat dap chik tha tak In vang zawngin phah tur a ni. Dap chhuat hi a thenin an chep a, a thenin an chep lem lo.

Pic : Tap-a Pitar rawngbawl lai.

Inchung lamah khan tlung kan chhuang tawh a, chhuat kan phah san kha a ni a. Liang leh tlung inkarah khan thingtuai tha deuhin ban zawn a piangah In chhun hrui hnangin kan phuar a, liang atang hian pawn lamah tawng chen vel tih lawr tur a ni. Liang leh tlung inkarah hian chum (Chumpui) a khat mawi tawkin an dah leh a. Chum kan tawn zawh chuan tukrawp kha tlungah han thu la, In chu a nak kha hawlh tawn la, a lai takah sat pem la, nem sawp la, tichuan a nak lehlam a vaw tawn anga, tukrawp kha chum nen mau hnanga nghet taka tawn tur a ni. Ti chuan bang i pin san leh rih teh ang.

Bang hi bawhtah a tah a ni ber. Pawn bang tah hmain sumhmun kha maupum pangngaiin kham phei phawt ila. Sum phunna tur sat awng ila (N.B: Sum hi leiah an phun thin, chuvangin chhak lam, lei atanga hniam lamah an dah thin); pawn bang kan tah zova, kawngkhar tur kan zuah a, kawmchhak lam bang chu a dung tluanin pin chhuah vek tur a ni. Kawmchar bang chu sut thlang lamah kawmchar kawngka ban chena zau, nghawng vela sang a hawn tur a ni. Kawmthlang bang han ping leh ila; hmanlai chuan Thangchhuah loh chuan thlanglam tukverh hi an hawng ngai lova, 1900 hnulamah kan ching ta deuh chauh a ni.

Pic : Inchhung, Reiek Mizo Village Model

Inchung chih hi an peih vek hnuin zing chawei hmain tlangval an sawmkhawma, tlangval tlawmngaiin thilthek an hlang sup sup a, an zo mai a ni. Thilthek chihna hnang hi mauhnang sin takin an phel te a, nguntang vela sei a ni. Kan ram a bua ta a, di kanhmang ve ta chauh a ni.

Thli natna hmunah chuan kawltuk an uar bawk thin. Inchhun leh tukrawp lawr kha mau hmangin an tawn a, leiah an phun leh a; mau kha sat pawpin leiah hmawlhin an kheng kawkalh tlat bawk a. He an kawltukna mau hi tuidawn banah te an hmang nghal bawk a, a remchang fu tho mai.

A sei tawh em mai duhtawk rih mai ang….Comments lamah kan sawi belh tawh mai dawn nia!

[Source : The Lushei-Kuki Clans by Lt. Colonel J.Shakespear (Tarmita); Mizoram Thil Hlu leh Thu Thlankhawm by Upa Chhunga, adt.]

Similar Posts:

Recent Posts:

30 Responses to “Hmanlai Mizo In Sak Dan.”

  1. 1
    lushai_er Says:

    Ahems!!! Good morning :-P

    Report this comment

  2. 2
    lushai_er Says:

    Early bird catches early preys te ti ve deuh duah teh ang :-)

    Report this comment

  3. 3
    Dr John Says:

    (Y) 1st ila… chuan chhiar ang. Post BVT tak a ni.

    Haha… ka S*** NET a muang chher-chhawr lutuk a, ka’n 1st loh chu le :-) :-P

    Report this comment

  4. 4
    lushai_er Says:

    In chung-ah hian thilthek an hman chuan ‘chungdal’ in an khuh leh thin, fur thli laka a him nan.

    Report this comment

  5. 5
    mr.Duhlova Says:

    Bengvar thlak thin hle mai….in taimakna a fakawm e.

    Khitiang khian sak ve tawh tur a ni… (Y)

    Report this comment

  6. 6
    TuaiSialA Says:

    A bengvarthlakin a ngaihnawm lutuk e. A lem awm hian a tichangtlung em em bawk a. Hetiang lam ziahna bu, Pu Lalringa ziah ka nei tak asin.

    Report this comment

  7. 7
    Sãñgpüîípã Says:

    Di in hi a chhung hi air condition tha tak ani. Ruah, thli leh rial a ngamlo tih mai loh chu a chhung a awm a nuam khawp mai.

    Report this comment

  8. 8
    Dr Mahminga Sailo Says:

    Hei post zet chu(h), a va’n tha kher em! Dahthat hmak chi a ni e… (Y)

    An hming khi chu hre ve nual mah ila, a nihna tak tak hriatchian loh ka nei nual a. Inlem/bukte kan sak thin lai te min tingai e… :-S

    Report this comment

  9. 9
    lushai_er Says:

    Hmanlai lehzual khan Mizote hian kan insak hian thingril leh thing chang tha kan hman uar a rinawm lem loh; a chhan chu kan eizawnna ber kha lo neih a ni a, kum 5 te a rei pawlah an awm chauh a rinawm. Fehna a hlat khan an insuan zung zung mai turah a rin theih.

    Tin, hmanlai in hi a chhiatin repair a awlsam em em a, chung dal te phei chu kumtin an thlakin a rinawm. An hmanrua hi hrui-hnang te an nih hlawm avangin ban/sut/khanchhuk te hi thing tlawnkhat zawm loh an hmangin a rinawm a. Mahni a han put zawh rualin a lang lo. Chuvangin kaichhan pawh an sawm ve ngei thin chuan a rinawm.

    Report this comment

  10. 10
    sheldon Says:

    Post BVT. A chhuat dap, a chung di, khawlum laiin a dai nuam bik.

    Report this comment

  11. 11
    lushai_er Says:

    He post hi kan siam chhan pawh painting nalh tak tak mahse belhchian dawl lo, mi tam zawkin kan sawisel lem loh hmuh chang hian “Hmanlai Mizo In” sak dan hi khaw hrang hrang tih dan te a lo danglam deuh pawhin model khatah chuan kan chhuah thei ang a tih rin vang pakhat a ni e. Han sawi zau teh u..!

    Report this comment

  12. 12
    PKfanai Says:

    kan naupanlai khan thingtlang khuaah ka hmu hnem khawp mai. Nia, nipui khawlumah a nuam a, a chung Di a chhah that a, a ngheh that chuan, thli leh ruahsurah pawh a nuam tho, a thawm a zawi a. Sumhmun vel lai hi archhiar leh arbawmte a awm thin a, a tawp duh deuh. Leikapui a nuam thei hle.

    Report this comment

  13. 13
    ^-||R@lT€||-^ Says:

    Save hmeks… BVT khawp mai (Y)

    Report this comment

  14. 14
    chhingdailova Says:

    Mizo tawng te, Mizo thil hlui te hi kan in zir tir thar leh a, kan in hrilhhriat thar leh hi a tul tak zet a ni. Hei zet chu a tha hle mai a. Rawn chhunzawm zel teh Pu Er.

    Report this comment

  15. 15
    Dr Mahminga Sailo Says:

    Di in sak thar dap chhuatah ngei, chhun pachang laiin kan han mu dar dar te, ruahsur nikhuaa pawna ruah tla ri cherh cherh hre tawk leka mut te kha a nuam thin… (Y)

    Report this comment

  16. 16
    Dr Mahminga Sailo Says:

    March thla khan, darkar chanve chauh tak tak chhung Ka pianna khua (Thehlep, Khamliana Sailo pianna. :-) ) ka tlawh a.

    He Archhiar hi tlem chuan a changkang ve deuh tawh mai thei..

    https://i.imgur.com/PKfFH.jpg

    Report this comment

  17. 17
    lrpa Says:

    Thingtlang khaw pilril deuhah chuan hetiang tho hi a la ni lo maw le.. :-(

    Report this comment

  18. 18
    lushai_er Says:

    #17, @lrp : A chung rangva Cong Sawrkar khan a sem vak chinah khan Di in chung hmang an awm tawh lo emaw ka ti a ? 1992 vel em ni “Roof for roofless” policy a awm tak kha maw le !

    Tin, tunlai chuan banril (Thlanvawng) hi lei seh chinah kan hmang deuh vek tawh lo maw ? Thingtuai pawh perekin kan zawm ta mai a, a sam letling !

    Report this comment

  19. 19
    lushai_er Says:

    @Dr Mahminga : Pi Nuchhungi Arpa hla-ah khan…”Sawngka rawn zawh siang lawi turin….” tih a awm tak kha maw le. I ar-in ah hi chuan sawngka a bo daih mai :-O

    Report this comment

  20. 20
    lrpa Says:

    Kei chu hetiang ah hian chen ka chak mah mah zawk..ka dawih telh telh a :-)

    Report this comment

  21. 21
    lushai_er Says:

    @lrp: Mahse kangmei a hlauhawm ve thung a lawm :-P

    Report this comment

  22. 22
    Dr Mahminga Sailo Says:

    @lushai_er… A ni tak e… :-D

    Sum hmuna archhiar kan neih lai chu ka hre ve hman.

    Kum 10 chuang hnua tuallenna han fan vel chu(h), lung a lengin, ngaihtuah a thui duh khawp asin… ;-(

    Report this comment

  23. 23
    XaiA Says:

    Hman lai Mizo insak dan kha a lo zia viau a ni.

    Report this comment

  24. 24
    VaiVa Says:

    A va hlu thin em! (Y)

    Report this comment

  25. 25
    lrpa Says:

    Naupangte kan nihlai a kan in chung thliin lak a tum a ka pa leh ka U in a hnang nena an kau lai deuh an phhuar that thin kha ka hre chhuak zawk mai.Ka Nu khan ‘zahngai zahngai’ alo ti thin in ka hria. Kan in hnuaiah te khan Pasawntlung te pawh an to thin! Ka u hmeichhia khan Sherlock Holmes kha a chhiar ri a, kan chhungin kan ngaithla thap thin, an chhiar rik peih tawh loh chuan ka nuar vak zel..haha..a rei ve ta hle mai a

    Report this comment

  26. 26
    H.Vangchhia Says:

    Post hlu tak a tling e. (Y) hairehai

    Report this comment

  27. 27
    lushai_er Says:

    Abide with me an sa mek e….kawrsen ha tan ang aw o_O

    Report this comment

  28. 28
    Ruata Pachuau Says:

    An Sum khi a dik lo, khi chu Sumte design a ni…. Sum pangngai chu a parh hluai a, a laiah a khuar leh thin…. Hmu ve tawh tlat. :-)

    Report this comment

  29. 29
    lushai_er Says:

    @Ruata: He he he…..model kan tih mawlh2 khi maw….!NOI

    Report this comment

  30. 30
    RL Says:

    van tha ve, download keuh teh ang pic khi (Y)

    Report this comment

Leave a Reply

You must be logged in to post a comment.