Kangṭhelh motor hrang hrang

February 27th, 2013 8:21 am by Henry Vangchhia

“Kangṭhelh motor” han tih ngawt hi chuan Mizoram a kawk deuh bikin ka hria. Engpawh nise, Fire & Rescue motor-te hi chi hrang hrang an awm a, kangṭhelh tur bik deuh a duan an awm laiin, kangmei chauh nilo, damlo leh thil chi hrang hrang a ṭanpui ngaite ṭanpuina hmanraw chi hrang hrang an ni ber zawk awm e.

Mi ṭanpuina atan a an hmanraw chi hrang hrang hmang tur chuan lirthei a pawimawh hle a, an motor ruangam (design) a zirin hmanna tur a hrang ṭheuh bawk awm e. Tlem azawng han tarlang ila:

Hetiang truck hi “Rescue Squad” an ti a, emergency-ah chuan chumi hmun thleng hmasa chu an ni ṭhin. Truck hian tui (water) a pai ve lova, inchhanchhuahna tur hmanraw chi hrang hrang a pai hnem em em thung. Mi pathum an chuang ber a, chumite chu fire fighter, rescue/hazardous materials tech’ leh medical lam train tawh an ni:


Rescue Squad chhung a awm, car accident vel awm a ṭangkai tak pahnih, “Jaw-of-Life” an tih leh “cutter.” Hydrolic tools a awm ṭha hle a, chung zingah chuan, dashboard kaih darhna (ti mai ang) “Spreader” te, “door buster” te leh “Ram” te pawh an tel. Squad truck chhungah hian inchhanchhuahna bungrua chu a kim viau awm e:

“Fire engine” kangthelh motor hmingpu ber chu. Hetiang truck hian tui gallon 1000 bawr vel a pai thei a, 1250 gpm bawr velin a pump thei a ni. Water hydrant-ah an innghat nasa em em a, mahse chutiang awm lohna hmunah pawh truck dang “fire tanker” te nen emaw an inbanlek thei a, tuichawi ho chuan swimming pool, pond emaw a ṭangin power chak tak hmangin an “draft” chhuak zung zung ṭhin. Tanker hian a tui chawi chu improvised tank (swimming pool tenau tiat) an chhawp chhuah saah chuan minute chanve chhungin a chhung chhuak vek thei bawk.

Fire Engine hose hrang 3 leh an tui control-nate. Controlna bawr vel a hnuailam a C letling ang deuh awm khi tui an draft luhna’n a an thlunzawmna a ni. Hose pakhat hi ft200 bawr vel zel an ni:

Fire Tanker niin, tui gallon 1500 bawr vel a pai thei a, tuichawitu leh kangthelh puibawmtu tangkai tak a ni awm e. A pang chunglam sir a hawn theih khi lehlam lehlamah a awm ve ve a, a chhungah khian inthlepin tuizem hmanchawp tur (improvise tank) dah an ni:

Hei hi “Ladder truck” tih a ni a, in kang aṭanga mi chhanchhuah mai bakah, tui tla emaw pawh feet 100 a hla a mi thleng va chhanchhuah na’n hman a ni. Khimi truck laihlawn khi feet 100-in dawk chhuak thei mahse, a ding vu a dah chi a nih loh vangin in kangah chuan chhawng 7 bawr vel a sangah a hman tlak. A ladder (laihlawn) hi tihsual palh a engemaw tauh chawrh a hlauhawm hriain, a riruangtute(designers) hian thil a tauh hma a ding chat turin an duang a, thli-thaw pawh 50mile/hr (81 km/hr vel) chuan a chhem nghing eih lo bawk. A hnunglam, hnuai tak a ṭang khian tui a pek luh char char theih bawk.

Ambulance ah hian chi 4 a awm a, Type-1, Type-2, Type-3 leh Medium size te. Hemi hi Medum size ambulance a ni. Hetah hian damdawiin emergency room hmanrua a awmkim deuh vek a, nurse ten an tih theih/phal loh, intubate etc. leh mi tu emaw mitthi a puan te thlengin tih theihna hmun a ni. EMT-Paramedic ten an enkawl a, damlo tih loh chu an chuang tel lem lo.

Hei hi chu ALS (Advance Live Support) motor (SUV) a ni a, paramedic-in a enkawl bakah, hmanrua leh emergency damdawi a kim hle.

Hetiang hi “Brush Truck” an ti a, kawng mumal lo va kangṭhelh etc. (Fire & Rescue) hman atan a tih a ni:

Hetiang ATV pawh hi khawpui dai emaw ang chi a ṭanpuina atan a duan a ni.

Bonus: he Jeep hi 1968 ami ani awm e. A chang chuan mel 1 emaw chu an khalh chhuak ve ṭhin. :)

Hetiang, mi ṭnpui thei tur a inpeih at reng maite hi Mizoram a veng kan tih ang chiah hi chuan an awm zel niin a lang. Veng tiin hmanraw neih a inang thei lova, veng dangte puih inpeih at rengin an awm ṭheuh bawk. Chutiang, Fire & Rescue mite awmna hmunah chuan hetiang lam thiamna nei, hlawh nei lo te pawh, an hunawl neihin, an awm theih chin tur an inziak lut a, khawtlang ṭanpui thei rengin an inpeih at reng ṭhin. Mizoram-ah pawh hian mahni veng kangmai etc. buaipui thei tur hian bungrua leh duty (volunteer) te dahna hmun hi siam ve theih sela aw….

Ka rualawh luatah thla ka la kual ta vel a ni :) hairehai

Similar Posts:

Recent Posts:

29 Responses to “Kangṭhelh motor hrang hrang”

  1. 1
    buhtlei Says:

    Tukchuah nuam vek u le

    Report this comment

  2. 2
    buhtlei Says:

    fb lama an sawi lai in first keuh

    Report this comment

  3. 3
    Dr Mahminga Sailo Says:

    Post tha leh bengvarthlak tak a nih hi maw le.. (Y)

    Report this comment

  4. 4
    H.Vangchhia Says:

    A tawpna chu ka pawn chhuak turin ka telh zuai kha ani bawk a, a chhum-bung rimrem hle mai. Lo chhiar dik hram hram mai teh u khai. Hairehai ;)

    Report this comment

  5. 5
    Dr John Says:

    (Y) Post hmuhnawm leh BVT tak a ni e.

    Thlalak hnuhnungber chu… Thingtlang lama Buhfai thiar nan ka va awt mai mai e :P

    Report this comment

  6. 6
    TuaiSialA Says:

    Mit a tlai zek!

    Report this comment

  7. 7
    H.Vangchhia Says:

    Ka lawm e :)

    Report this comment

  8. 8
    mama Says:

    Ram ropui nge nge zawng kan ngaihtuah phak bakin thil hi an nei tha zel mai a nih hi. A hmuhnawmin a bengvarthlak hle mai. Kan fire motor leh an motor inan na chu a rawng a sen ve ve :-D

    Report this comment

  9. 9
    mama Says:

    Leihlawn tih turah laihlawn i ti a nih khi mole Pu HV.

    Report this comment

  10. 10
    H.Vangchhia Says:

    #9 chutia mi, dik nang e? :) hairehai

    Report this comment

  11. 11
    mama Says:

    dik lo, leihlawn tih tur alawm :-)

    Report this comment

  12. 12
    H.Vangchhia Says:

    ^ hairehai , awle :)

    Report this comment

  13. 13
    lushai_er Says:

    Construction lam atangin Fire Dept. lamah i insawn ta a ni maw ?

    Report this comment

  14. 14
    Awmtea Leo Khiangte Says:

    Changkang thei e… (Y)

    Report this comment

  15. 15
    meDr Says:

    A hmuhnawmin a bengvarthlak khawp mai, rual awt reng rengin kan awm dawn anih hi. Henga hnathawkte ka mi ngaihsan pawl tak anni, i post hlu tak avangin lawmthu ka sawi e.

    Report this comment

  16. 16
    hlatekhua Says:

    A bengvarthlakin a hmuhnawm tham hle mai. Rualawh a tina viau naa heng hmanraw ṭha zinga ṭhenkhat hi chu nei thei ve tehreng pawh ni ila Mizoram hmun tam zawkah chuan hman hleihtheih pawh a ni rih kher lo ang.

    Ka sawi fo ṭhin ka’n sawi nawn leh ang e…Mizoram khawpui lian deuhah te tal hi chuan sorkar-in YMA/VDP te kutkea hmangin kangmei leh rikrum thil danga che chhuak nghal mai thei tur volunteer pawl hi siam se, hmanrua leh training te pe ta se kan ṭangkaipui viau ang. Nula/tlangval tam tak in-volunteer duh an awm ka ring tlat.

    Report this comment

  17. 17
    bingtaituki Says:

    Rual awh an va tina thin ve aw :)

    Report this comment

  18. 18
    Maisek Says:

    pics ka la hmu kim thei lo… ka hmuh chin poh a hmuhnawmin a bengvarthlak ngei mai…(Y)

    Report this comment

  19. 19
    Dr Mahminga Sailo Says:

    # 16… (Y)

    An lirthei rawng (color) khi a mawi ka ti riau.. :-)

    Hman kum (kum 5 kal ta vel) khan, Aizawl khawpui chhak, thlang, chhim leh hmar lamah khian kangthelh office awm tura tih kha, thuziaktu rawtna ka chhiar nge, sawrkar rawtna ka hre chiang ta lo va. Tunah khian Aizawl Police Station bul a mi chiah khi em ni Fire Dept. hian station an la neih le? Kawngpui tawt nen, rikrum thilah chuan a buaithlak thin ngawtin ka ring.. :-(

    Report this comment

  20. 20
    buh-duha Says:

    Kangthelhho hi an thil neih a bawnra thei khawp mai.

    Report this comment

  21. 21
    shailendra Says:

    Congrats. (Y) a member 1 i lo nih ve tak avangin (D)

    Report this comment

  22. 22
    hlatekhua Says:

    Dr Mahminga Sailo@19, Kangṭhelhho hmunpui ber chu Hunthar (Vaivakawn thlang deuh)-ah a awm a, Aizawl Police Station bula mi nen chauh hian a la ni ta’ng a. Hunthar-a mi hi an Director ṭhuthmun a nia, fire station angin a function ve em tih pawh ka chiang lutuk lo tlat, kangṭhelh motor chu a ding ve ṭhin ngei mai a.

    Report this comment

  23. 23
    XaiA Says:

    Thlalak a mawi riau…an motor te leh an hmanrua a fai hmel bawk si!

    Report this comment

  24. 24
    H.Vangchhia Says:

    lushai_er #13 ka hna ngai ka la thawk reng. Fire & Rescue Services ah chuan volunteer-in ka awm. Ka hman chang changin ka kal..ka awm theih chhung tur ka ziak lut a.

    Please read: http://henryvangchhia.blogspot.com/

    hlatekhua #16 2nd para khi ka va’n thlawp tak em!

    Report this comment

  25. 25
    VL Hminga Says:

    A Fire Proof ruih mai alawm le….

    Report this comment

  26. 26
    H.Vangchhia Says:

    shailendra #21 appreciated (Y) :)

    Report this comment

  27. 27
    H.Vangchhia Says:

    VL Hminga #25 hei fire proof deuh reuh :P hairehai ;)

    https://i.imgur.com/LZ4VsJa.jpg

    Report this comment

  28. 28
    SHauzelSailo Says:

    A thlalak ho hi (Y) phawt teng.

    I thawhna nuam tak niang aaaaa

    Report this comment

  29. 29
    H.Vangchhia Says:

    SHauzelSailo, #28 ‘thawhna’ han tihah ka volunteer-na a ni zawk e. US a firefighter/paramedic te hi 73% volunteer kan ni (Kan zirlaibu a a inziah danin). CHuan, Maryland state hian US pumpuiah firefighter kan ngah ber a, 100,000 chuang kan awm.

    Report this comment

Leave a Reply

You must be logged in to post a comment.