mi(sual).com

Mikhual thil khilai duhawm loh chu :

Khumfa hi ka la hmu ngai bik lova, a hming hi ka hre lar khawp mai. Vanneihthlak nge vanduaithlak takin kan intawng ve ta hloh mai a. A mah avanga ka hlim leh lawmna ka rawn share v teh ang che u. Ka thianpa pakhat hian an hostelah khumfa a tam em vangin riah bo san a duh thu leh ka room a rawn riah a rem leh rem loh min rawn dil a.

Kei chuan lo riak la tiin lawm takin ka lo mikhual a. Duhsak takin mikhual te chu tiin ka khum ka kian a, chhuatah ka mu mai a. Zan hnih khat chauh riak tura ka rin kha rin ai daih in a riak zing a, mahse, a la in sing sak fel loh avang leh ti ti dun na hun tha tak kan nei avangin pawi ka ti lem lova. A in sing sak fela a room a riah theih hnu chuan kei pawh chu ka khum ah ka in sawn ve leh mai a.

Kar hnih thum dawn hnu chuan kan nau pakhat lo leng hi a thak fo mai a, “khum fa i nei lo maw ?”tiin min zawt a, ka nei ve mial pawh a ni mahna tiin ka chhang mai a.

A hnu lamah zanah ka mut hian min zar deuh awm te hian ka hria a, zan khat chu engmah hmu chiang lo hian rannung min zar tu hi ka man a, kan kut kan hmin chu a lo rim chhe zek a “ hmm ..khumfa chu ka nei ve a nih dawn hi” tiin ka ingaihtuah zui ve mai a. A tuk khua a lo vara khum fa ber hmuh mai tur awm ta lo chuan ka zawng zui duh lem hlei lova.

Tlai khat chu kan nau-a pui ro chu a lo leng leh a, khumfa i nei a niang tiin ka mutbu chu min keu sak a. Khumfa dik tam mai chu ka room-ah, ka mut buah ngei chuan a man ta nelh nelh mai a. Khumfa an sawi ve fo chu ka beisei loh lam thil daih a lo ni a. Kan naupang lai chuan hrik hi kan hmu ve thin a, chung ang hrik tiat lek emaw ka tih laiin Chukchu naute tiat lawi mai chu lo niin. Ka mut bu kan han lipse vel chu kan man ta teuh mai a, a tui leh a naute (a te chi) te pawh a lo awm ve nual a, kan thei ang ang kan han man hnu chuan a tuk lama insect killer nen beihpui thlak turin kan dah ta rih a.

A zual zo pui vailen hlo:

Zan dang ang lo takin inleng leng rei chi ka neih avangin zing dar 4 tlang velah khum chu ka kai hman hram a. Khumfa pawh kan that zo lo tih in hre rengin “hmm.. zan in chu duh leh min lo seh vel mai mai teh sela, naktuk lamah chu an va chak dawn lo tak em” tiin ka mu lui ta a.

Ka muthilh mai theih loh avangin ka ke lam te chu za deuh tlat hian hria, kan tho a light on meuh a kan en leh pawhin ka hmu mai lova. Mahse, ka ke a thak leh tak avang chuan an che leh ngei a nih tih zawng hai rual a ni lo. Mut zui zel ziazang niin ka hriat loh avangin ka mikhual mutbu pawt chhuak in chhuatah chuan mut zai kan rel leh ta poh a.

Ka mikhual mut bu pawh chu en chiang lo chuan ka pawt phar a, ka lukham kham hmasak pawh kha a lo kai takin tiin lukham te zawk chu nuam ti mang lo chuan kan kham lui ta a. Ka muthilh hma chuan ka kut lamah chuan min rawn bei leh tan ta a. Light on a kan en chian chuan in ka lukham lam chuan a mak a makin an lo awm leh teuh mai chu niin. Ka man a chhuata ka vuak hlum pher te chu an ril a tam lo tih hriat tak hian an thi zawih zel a.

Ka lukham kan lipse a kan enchian chuan an lo party nge zing exer an la tih pawh hriat loh hian an lo awm leh far a. Ka mikhual mutbu pawh chu kan en chiang a, an lo tam leh hman khawp mai. Ka mikhual mutbu a awm ho hi a hma lam lo awm sa nge ni a, ka mut hnua min rawn bawm tih pawh ka hre hran thiam ta niau love. Ka mut hnu lama ka khuma tang rawn in sawn te pawh an ni fa hmiang. Khum lama min lo zar tu ka tlanchhiat san leh a hma lama kan thah ho kha chu a nep lutuk “a zual zo pui vai len hlo” an tih ang vel lek ni.

Chhuat charah ngei aw:

Han mut loh dawn chuan mut a chhuak ve tho si avangin mut leh chu kan tum leh ta poh a. Tun tum chu mut bu tel lo hian khawnge bedsheet nen hian in hel nuai teh ang tiin ka chhuat char laiah chuan kan mu leh ngat a.

Rin aiin a lo ruh tha duh zek mai. Mut chhuakin min zem ve chiai chiai vangin ka mut lui mai thei ringin ka thawh hun tur alarm pawh chu kan sawn hla ve deuh a. Khua avar tawh avangin ka mutbu pakhat zawn chu nilum ai turin ka pu chhuak ngawt pek a.

Ka let leh nu chuan lukham pawh chu kham duh lovin vai puan nem “gamchha’ chu hmangin mut lui kan tum ngial a. Mahse, rei ka mut hma chuan ka ke lam chu min rawn zar nawn leh tlat mai. Kan enchian leh nak chuan chu bedsheet-ah ngei pawh chuan min lo la bei zui duh a nih chu. A ngaihna awm tang ang lo e tiin ka tho hlawl a, tukverh a parda zar ka keu hawng a, darthlalang a ka thla ka hmu chu tih ngaihna a vang lutuk a, ka nui ringawt a.

Mahni room ngei mai a chhuat char a han mut bam chu thil nuam tak a ni hran lo. Tun hma lama camping kan luh tuma ruh zet maia kan mut lai te min ti hre chhuak.

Vai rama kan awm tirh lama kan in luaha fan awm lova nipui laia thla khat kan awm laia khawlum lutuk avanga kan u pakhat lo riak in chhuat chara a mut lai te mi ti hre chhuak uai uai a. Ka bedsheet lah kha a nalh pelh avangin ka thawh meuh chuan chhuat charah ngeia a hlangin ka mut in ring tlat chung ka mu lui kha a nia.

A mut zui zel theih tak lohah chuan insect killer lei turin zing takah dawr in hawn hun awm velah chuan ka chhuak ta hnak hnak a. Ka insect killer lei zo chu ka hna thawka khumfa um bo ai chuan mut lam a lang lian zawk vangin kan mu lui leh ta poh a. Mut hilh ve hram ka duh vangin mu tur chuan ka han inphah nawn leh a. A chhuak tawngkhawng ve deuh bawk a ka muhil zui ve ta mai a. Darkar thum velh a chanve vel ka mut hnu chuan ka tho va ka hna ropui tak thawk tur chuan ka in sang mar tha leh ta a.

Indigeniztion pakhat a ni thei em ? :

Ka mikhual duhawm lo tak hi khumfa a ni ngei tih hre tur awm mai ka hriat bik loh vang chuan a hre tura ka rin ka nu hnena khumfa a nih leh nih loh ka han zawt a. A ni chuan khumfa awm dan leh a seh dan zawng zawnga rawn sawi hnu chuan ka neih hi KHUMFA dik tak zawnga lo ni ngei e tih ka approve fel ve ta a ni. Mahse approve fel hian khumfa tih rem na lamah chuan min pui hauh lo.

Khawvel changkang zel hian hmasawnna nilo kan nunhlui tam tak min rawn hriattir nawn fova. Khumfa te hi mi tawp leh bal zawk te ta tur emaw kan ti a. Keini thangthar te phei chuan hmu ve pawh kan inring loh kha kan hmu ve ta reng a, a hmu tu mai nilovin a nei tu dik tak kan ni ve ta reng mai a, a nuihzat thlak in min ti buai viau na a, thiante hnena titi tur pakhat min rawn chhawp chhuah sakah ka ngai ve ta mai.

Tun hma thil hlui ngaisan tharna ‘indigenization’ nen sawi zawm talh dan zawng ila a fin thlak mai awm e. Mizo te pawh hian kan changkan zel hian mahni ram leh hnam tih dan ngaihsanna ah kan lut a, kurtai te kan ngaisangin a aia chhang tui tam tak awm tawh mahse chhangban te chu a hlu ta em em mai.

Kan kut te hi kan lawm mizo in kan hman lai tulh tulh ta mai a. Hetiang kara hman lai Mizo nun hlui ka lo chhawm nun leh ka lo tem ve theih nan khumfa ka lo nei hi thil zahthlak a ni love. Thil lawmawm tak zawng a ni hauh lo na a Indigenization process pakhat a nih ve mai a, bal leh tawp em em vang pawh a ni hran pa loh hi a…..

Val buai a a buai e, khumfa tawnah :

Khumfa in min han luhchhuah meuh chuan duh ila duh suh ila insuk hnatlang min rawn koh sak hrim hi a ni mai a. Ka bedsheet te chu a balh hman lo mai nilovin zan khat pawh ka hman hma hma ten kan su vel thul. Ka pardah te pawh ka su fai a, thawnhnaw bal in hmuna chang thei meuh lo. Zing ka thawh hma phah a, thil hmuhnawm em em em loh khumfa hmel hmuh chakin ka vir ka vir ta mai lehnghal a, zia lo tak a ni.

Ka mikhual te hian ka duh aia rei min cham chilh a. Lawm loh mikhual te hnawh bo chu har tak a ni. A damdawi tha ber tura ka rin ‘Termite oil’ kan lei ve teh a, mahse awmzia a awm thui lo kher mai. A um chhuak turin ka theihtawk ka chhuah a, mahse a ruhno no chhuakah an ti ve nge ni a tawp a tawpah chuan keimah ngei min hnawt chhuak zawk ta luau mai a. Keipawh thiante roomah ka va ral tlan ve phah ta a nih kha.

Mahse, thiante tawngkam tha um ngawt pawh a a pu darh tam tu kan nih theih avangin ka mutbu pakhat chu kan la lutin chhuatah kan mu leh nghat a. Mahse, khumfa chaw eilova kum khat chuang awm thei an tih te kha nisa hnuai a ka pho vak khan ka dah riltam ting emaw tih tur a ni tlat. Zan khat na na na chu kan han in buan leh a, mahse lamah khua a lum leh lum ve a, a vawh leh khawvawt tuar turin ka bye bye leh ta rih a.

Khumfa tihrem nan hian ni sa hi an sawi sa teh a, khum leh mut bu te, ka chair nen lam ka pho chuak a. Ni sa hnuai a khum kan han pho te chu a fai lo ang tih mawlh hlauvin kan let ka let a, a kua ah te chuan tuilum in ka thuah vel a. Hna dan thawh a har khawp mai. Khumfa zawng reng rengin kei val buai a hi ka phar buai ka phar buai ta mai a. Insuk leh intih faite, ka mut bu leh khum vel nisa a pho chhuah vil ka vir ta zak zak mai a.. Mahni lo maha ka nileng thiltih that a tlem nen khumfa avang hian thil ropui tih a har khawp mai.

Hei ka mutbu zawng zawng min laksak a, anni nen a riah ho ai chuan tiin kei pawhin an duh leh a la vek sela a ni mai tiin ka mutbu chu ka tawm pui duh ta bik lova, khumah ruh deuh in, Bihari khum ang vel a ruhah min mut tir ta luau mai a. Mahse, mumang te chu ka la nei ve zak zak hi maw….

Similar Posts:

• Heyden Rial Night
• Mi Dang Tẩn Krismas
• Mizoram Sumdawngte leh Bangkok
• August Fiamthu
• KTP General Conference Mamit 2010

Recent Posts:

• NANG NEN NGEI HIAN
• June 2017, Mizo(ram) diary
• MIZORAM POLITICS A PARTY TE INCHIRHTHEHNA TAWP THEI LO: KAWNG CHHIA “MNF hovin anmahni mawng an hlim”
• Dawihzep
• CALL GIRL AN TI!

This entry was posted on Wednesday, October 26th, 2011 at 6:00 am and is filed under Information. You can follow any responses to this entry through the RSS 2.0 feed. You can leave a response, or trackback from your own site.