Eschatology:Hun hnuhnung zirchianna

March 16th, 2010 7:18 pm by keimahte

Christiante innghahna lungphum chu Isua Krista lokal leh huna thawhlehna lo awmtur anih avangin hun hnuhnunga thil lo thleng tur hian ringtute nunah hmun a luah zau em em a. Mitin mai hian kan nun eng hunlai berah emaw chuan nakin huna thil lo thleng tur leh thihhnu lam khawvel hi kan suangtuah in kan ngaihtuah em em vek a, mahse lungawina khawp chhana mumal hmu chu tlemte chauh kan ni awm e.

Hun hnuhnung chungchang hi Bible zirtirna hriatthiam har tak anih rualin zirtirna pawimawh tak anih si avangin ngaihthah ngawt chi a ni silo. Bible hmun thuma thena hmun khat hi thuthlung thar a ni a, thuthlung thar hmun thuma thena hmun khat dawn lai hi hun hnuhnung chung chang sawina niin mithiamte chuan an chhut a ni. Lal Isua ngei pawh khan a sawi uar em em a, a zirtirte pawh kha ngaihven turin a chah lawm lawm anih kha.

Eschatology chu hun hnuhnung emaw hun tawp (khawvel tawp) chung chang zirna a ni a, a huam zau angreng viau bawk. Isua lokal lehna, mitthi thawhlehna, leh rorelna hnuhnung te a huam vek a ni. Eschatology hian a huam zauh em avang hian hriat vek sen a ni lova, sawi vek sen pawh a nih dawn loh avangin chhiartute tana hriatthiam awlsam thei ang ber turin hlawm thum lian tak tak ah kan then mai dawn a ni.

1) AMILLENNIALISM : chuan Thupuan Bung 20 in a sawi ‘Kum Sang Rorel’ hi nakina lo thleng tur nilovin tun hun (Church Age) sawina ah a ngai. ‘Kum Sang Rorel’ hi a taka leia Isua rorelna nilovin tunah hian van atangin a kohhrante ah thlarauvin ro a rel mêk a, a lokal leh hunah mitthite kai thovin rorelna hnuhnung a awm anga, chumi zawh chuan chatuanin lei leh vanah ro a rel tawh dawn an ti a ni. A tawi zawnga sawi chuan tunah hian ‘Kum Sang Rorelna’ chu vanah neih mêk niin, thlarau lama rorelna niin an ngai a ni.

Amaherawhchu Thupuan 20:4-5 ah “.. tin, Isua hriattirna thu avang leh Pathian thu avanga lu tante thlarau leh, Sakawlh leh a lem chibai buk lo va, an chalah emaw an kutah emaw chhinchhiahna nei lote thlarau chu ka hmu bawk a; chungho chu an lo nung a, kum sangkhat atan Krista nen rorelin an awm a. Mitthi dangte erawh chu kum sangkhat chu a vei hma loh chuan an la nung rih lo va. Chu chu thawhlehna hmasa ber chu a ni..” tih kan hmuh avang leh thawhlehna hi a la thlen tlat si loh avangin he ngaihdan hi chu a fuh lo deuh niin a lang. Helai chang hian ‘Kum Sang Rorel’ hma in thawhlehna hmasa ber awm tur anga a sawi avang hian AMILLENNIALISM ngaihdan angin tun hun (kohhran hun) hi ‘Kum Sang Rorel’ chu ni thei in a lang lo.

2) POSTMILLENNIALISM : ngaihdan chuan Krista chu ‘Kum Sang Rorel’ hnua lokal turin a ngai thung. He ngaihdan hi chuan Isua hi lokal mai lovin Kristianna hi a thang zel anga, khawvel pum ah a darh anga mi zawng zawng hi Kristian an ni vek anga, ‘golden age’ a lo thleng dawn a ni an ti. Lei ah hian remna leh muanna a awm anga, kum sang rorel chu chutianga thleng tur chuan an ngai a ni. Kum sang tih hian kum sang khat chiah chiah ni kher lovin hun rei tak sawina ah an ngai bawk. Chumi hnu chuan Krista a lokal anga mitthi te chu kaihthawh niin rorelna hnuhnung a awm anga, lei thar leh van thar din a ni tawh ang.

He ngaihdan hi pawm a harsatna chhan pahnih a awm a:

1) He ngaihdan hian kum sang rorel chu thawhlehna awm hmaa thleng tura a ngaih lain Thupuan 20:4 chuan kum sang rorel chu thawhlehna hmasa ber hnua awm tur anih thu a sawi tlat a ni. Doctrine emaw Theory reng reng Bible passage nena inkalh a awm chuan pawm loh mai hi a him ber a ni.

2) Postmillennialism chuan Kristianna hi hmasawn zela khawvel pum hi Pathian duh zawnga kaihruai tura a ngaih lain, Bible chuan pengbo tur leh rinna chu tluksan anih tur thu a sawi tlat thung.


“tuman engmahin tihder che u suh se; tluksanna chu a lo thlen hmasak zeta Dan Bawhchhepa, boral fapa chu a lo lan loh chuan chu mi Ni chu a thleng dawn si lo va”– II Thes 2:3

“Nimahsela, nakin hunah chuan mi thenkhatte chu, mi dawtheite vervekna avangin hruaibona thlaraute leh ramhuaite zirtirna thu ngaihsakin rinna chu an la bansan ang tih Thlarau chuan chiang takin a sawi a” – I Tim 4:1,2

3)PREMILLENNIALISM : ngaihdan chuan Krista chu leiah hian rorel turin a lokal leh dawn a, chumi hun chuan ringtu muhil tawhte kaihthawhin an awm anga, Krista nen leiah hian kum sang ro an rel dawn a ni. PREMILLENNIALISM hi Pretribulation Dispensational Premillennialism leh Classical/Historic Premillennialism ah then theih anni leh bawk a.

a) Pretribulation Dispensational Premillennialism : hi protestant tam ber te pawm dan ti ila a sual lovang. Mizo tena ‘Mithianghlim Lawr’ kan tih pawh hi he ngaihdan huam chhunga mi hi a ni a. He ngaihdan hi chuan Isua chu lei thlenglo in a rawn kal phawt anga, mithianghlimte (minungte leh mitthi tawhte pawh) rawn lawrin vanah a hruai dawn a ni. Chumi hnu chuan sakawlh a lo chhuak anga, kum 7 chhung lei ah hian ro a rel dawn a;  chu kum 7 chhung chuan Judate thuthlung a siampui anga, kum 3½  hnuah thuthlung chu bawhchhiain hleihluak takin a che dawn a ni. He kum 7 chhung hi hunkhirh (tribulation) tiin an vuah. Kum 7 a ral hnu ah Krista chu lokal leh in, hemi tum hi chuan lei rawn thlengin kum sang lal ram/rorelna a rawn thlen dawn niin an ngai.

Pretribulation Dispensational Premillennialism tanchhan Bible chang pahnih te hnialkalhna (refutal) chu hmundangah ka ziah tawh avangin sawi nawn tawh lo mai ila. Mahse hei erawh chu sawi lang hram teh ang: Bible khawi lai ah mah hian hunkhirh kum 7 chhung (7 year tribulation) awm tur hi sawina a awm lova, mithianghlim lawr pawh hi a awm bawk hek lo. He ngaihdan pawm tuten an ngaihdan sawhngheh tuma Bible khawi lai chang emaw la kawia a nilo zawnga an sawifiahna bak a awmlo (twisting and distortion of Scripture).

Tun tumah chuan he ngaihdan hi engtia lo piang chhuak nge tih hi sawi zawk ila a tha awm e. Kum 1770-80 vel khan Catholic puithiam pakhat Manuel de Lacunza (a.k.a Rabbi Juan Jushafat Ben-Ezra) chuan phek 900 vela sei lehkhabu (La venida del Mesías en gloria y majestad) a siam a, chutah chuan a theory – Isua khawvel a lokal leh hma ni 45 velah kohhrante chu vana hruai/lawr chhoh anni dawn a, hemi ni 45 chhung hian Pathian chuan a thinurna chu khawvelah a leih baw dawn a ni tiin – a ziak a.

Lacunza chu 1801 khan a thi a, mahse a thih hnu ah kum 1811-12 vel khan a lehkhabu chu Spain ramah tichhuah a ni hman a. Chutah kum 1827 khan Edward Irving (Irvingites tia hriat ‘mihlim’ pawl hmuchhuak tu a ni) chuan English in a letling ta a (The coming of Messiah in Glory and Majesty). Hetih hunlai hian tu vak mahin an ngaihven lem lo, a chhan chu Edward Irving hi England ramah chuan heretic (kalsual ?) a ngaih a ni.

Mahse chuti mai chuan a tawp ta hauh lo. Kum 1830 khan Scottish tleirawl pakhat Margaret Macdonald an tih chuan inlarna a hmuh thu a puang a. Inlarna ah chuan a ruka mithianghlimte chu lawr an nih thu a sawi a ni. Hetah hian thil pakhat chhinchhiah tlak tak mai a awm a; Margareti hrechiang tute chuan amah hi occult lama inhmang thin, inkhawmna hmunah boruaka a inti kang lai (levitation) pawh documented record a awm niin an sawi ! Kum 1831 khan ‘Irvingite mihlim’ evangelist pakhat Robert Norton chuan Margaret Macdonald hi a hmu a, chuta tang chuan a ‘mithianghlim lawr inlarna’ hmuh chu England ramah a tlangau pui ta a ni.

Chuti mai chuan he zirtirna thar hi a lar mai hauh lo. A lar tan tak chu kum 1870 vel daih ah a ni. 1870 atang khan John Nelson Darby-a (Plymouth Brethren founder) chu ‘Irvingite mihlim’ ho inkhawmna ah chuan a tel ve tan ta a. Darby hian Lacunza thuziak in a hneh zia pawh a pha lem lo. Mahse Lacunza theory a ni 45 tih chu duhtawk lovin kum 7 ah a tipung ta a, Daniela hapta 70 na ah a chhunglut ta daih thung a ni. Tichuan Darby a theory ang chuan Krista lokal hma kum7 ah ‘mithianghlim lawr’ a thleng a nga, lei ah chuan misualte chauh sakawlh hoin an awm dawn a ni. Kum 7 hunkhirh a ral hnu ah Isua chu mithianghlimte nen a lokal tha leh dawn anih chu. Hei zawng hi a ni ‘mithianghlim lawr’ lo irhchhuahna tak tak chu. Bible zirtirna a nilo a, Kohhran hmasa ten an zirtir lo a, reformer ten an zirtir hek lo.

A lar chhuahna chhan ber pakhat chu Darby-a hian US a zu tlawh khanglang a, C. I. Scofield (Scofield Reference Bible siamtu) nen an zu in hmu a, ani lah chuan Lacunza-Macdonald-Darby ‘mithianghlim lawr thurin’ chu a lo tuipui ve leh zel a, Bible hrilhfiahna bu a siamah chuan a telh ta mai a. Mi tam takin Bible hrilhfiahna bu te hi Bible tluk hiala rintlaka an ngaih thin avangin he zirtirna pawh hian a lar chhuah phah ta a ni.

b) Classical/Historic Premillennialism: ngaihdan chuan khawvel hi hetia a kal mek lai hian hunkhirh nasa tak a lo thleng thut anga misualte chu tihlum anni anga, Krista lokal lehna in a zui anga, chutah mitthite chu kaihthawh niin nungdama la awmte pawh tidanglam in an awm tawh anga, a mite chu Krista’n a hruaikhawma anga, lei ah hian a ho in kum sang ro an rel dawn a ni. He ngaihdan hi he thu ziaktu pawh hian a pawmdan a ni.

“Tin, niah te, thlaah te, arsiah te chhinchhiahna a awm ang a; tuifinriat rum leh a fawn avangin leiah pawh hnam tin hrehawmna leh manganna a thleng ang” — Lk 21:25

“Nimahsela, chung ni hrehawm hnu lawkah chuan ni tihthimin a awm ang a, thla a eng tawh lo vang a, van atangin arsite a lo tla ang a, van thiltihtheihnate chu tihnghin a ni ang; chutih hunah chuan Mihring Fapa chhinchhiahna chu vanah a lang ang” – Mt 24:29-30

“Tin, chhinchhiahna parukna chu a han phelh lai ka en reng a, tin, lir nasa takin a lo nghing ta a; tin, ni chu sahmul saiip puan angin a lo dum a, thla pawh chu apumin thisen angin a lo awm ta a; tin, vana arsite chu theipui kung thlipuiin a nuaia a helte a til ang maiin leiah a tla ta” — Thup 6:12-13

“Muanna leh himna,” tia an sawi lai takin hmeichhe nau vei angin chawp leh chilha boralna an chungah a thleng ang a, an pumpelh tawp lo vang” — I Thes 5:3


Similar Posts:

Recent Posts:

28 Responses to “Eschatology:Hun hnuhnung zirchianna”

  1. 1
    9mm Says:

    Chiar zo hram hram ka tum ani

    Report this comment

  2. 2
    keimah Says:

    Hei chu Pu chawnghilh khan han comment phawt se, chutih chhungin muang marin a post hrim hrim pawh hi lo zir ve thung ila a tha ang e! :)

    Report this comment

  3. 3
    XaiA Says:

    keimah a post emaw ka tia,keimahte zawk a ni maw… keimah a comment ka chhiar leh si a :lol:

    Article puitling zen zawn ai pawn a tawi bik chuang lo e,Kristian Tlangau lam paw’n an copy duh mai ang a :?: Zir tham fet a awm hi.

    Report this comment

  4. 4
    pibuhdeng Says:

    yes! hetiang hi lawm ka chhiar chak. Chhiar nuam ka tih em em. Ka chhiar chak thu in kan comment ve phot ange. :lol:

    Report this comment

  5. 5
    chawnghilh Says:

    Mizo ringtu hmasate Eschatology ni thin chu, “Kawl a puak dawn, Pathian thu hi awih ve tawh rawh u,” tih a ni thin.

    A tul dan azirin Margaret MacDonald-i inlarna hmuh leh Pathian Thu a inmil lohna (discrepancy) kan la tarlang dawn nia …

    Church Fathers-ho kha Dispensationalist an awm lo; mahse, 1830 hnu lama INTIHDERNA leh BUMNA hian kohhran member a dawlh hnem hle tawh, what’s your stand?

    Article tawi kimchang tak a ni, PRETERIST tih thu han tel zauh phei se …

    Report this comment

  6. 6
    vla Says:

    nia, he tiang thu hi chhiar nuam ka ti kei poh..

    Report this comment

  7. 7
    darchhunval Says:

    JOHANA 14:2 Ka Pa inah awmna tam tak a awm a, a awm loh chuan ka hrilh tawh tur che u a ni; intan hmun siamin ka kal dawn hi.
    14:3 Tin, in tanHMUN ka han siam chuan ka lo kir leh ang a, ka hnenah ka la ang che u; ka awmnaah nangni pawh in awm theih nan.

    Kei ‘naupang rinna ang’ an tih nei mi ka ni awm e.NU fa hring hnemtak hi a hmangaihna a sem zai dan an zawt a.A chhanna chu sem zai lam a lo ni lo,a fate zawng zawng khan a thinlungah pindan hran theuh an nei zawk a lo ni.A dang an pian belh leh pawhin a thinlungah pindan a punbelh a ni leh mai.

    Pathian kan rinna kaltlang chauh a kan dawn theih “KHAWNGAIHNA A CHHANDAM’ lawm taka changtute hian Pa Pathian thinlungah pindan hranleh Lal Isua hmun siamah hian kan pual liau liau,tumahin a luah khalh loh tur room a awm ngei tih ah hian chiang ila a pawimawh ber ka ti.

    Hun hnuhnung ,thih hun,leh future lam hrim hrim hi mihringte hriat tur chin a tlem vangin nge ni sawisual leh ring sual an tam riau,mahse ngaihnawm bengverh ve bawk si a le…

    Lal Isua ngei tawngkam chhuak chinah bik hian mimal pawmdan chu a siam theih maiin ka hria e

    Report this comment

  8. 8
    chawnghilh Says:

    Johan 14:3 thu hi kan pawm duh tak tak a nih chuan mitthi vui hun laia invui kai mai chi a ni lo; “… ka lo kir leh ang a, ka hnenah ka la ang che u,” a ti tlat!

    Report this comment

  9. 9
    darchhunval Says:

    Mihring hian kan ngaituahna leh thil hriattheihna chin chin hian ngaihdan kan siam ve thin a,thil pawi pawh a ni chuang lovang e,kan hmuh,rimhriat,khawih,benghriat ang te leh tawn hriat atangin ngaihdan kan siam thin.Pathian inpuanna leh a thuchah kan hriat thiam dan pawh hi kan dawnsawn dan leh kan sawichhawn dan te hi a bo thlau a tam tur zia ka ngaihtuah thin.Pathian rilru leh mihring rilru inthlauhna zauh zia tur hi!!

    Muhil thangharh hlawl hian sana a en loh chuan a mut rei zawng a hre thei lo.Leithar leh van thar chungchang te,Pathian ram chu he khawvelah din a nih dan tur emaw,vanram chu vanah nge leiah awm tur tihte thleng hian Pathian Thu angin a lo thleng ngei ang a,mahse mihring suangtuahna ang chauh hi chu a ni lo vang le.


    Thupuan21:1 Tin, van thar leh lei thar ka hmu a; van hmasa leh lei hmasa chu an boral tawh a, tuifinriat pawh a awm tawh lo a ni.
    21:2 Tin, khaw thianghlim Jerusalem thar chu, mo a pasal ela a inchei anga peih diamin Pathian hnena mi van ata lo chhuk ka hmu bawk a.

    Report this comment

  10. 10
    caribou Says:

    A ngaihnawm dawn e. Khawnge mkima? A va ngawi rei ve.

    Report this comment

  11. 11
    erase Says:

    Mahni Kohhran rin dan chawisan tumna lam a ni hmel. A thu kal dan atang chuan Protestant tam tak zinga tel ve lem lo, Protestant pawmdan paihthlak tumna lam a hawi?

    Report this comment

  12. 12
    keimahte Says:

    @erase

    Presbyterian te hian eschatology chung chang ah rin dan bik leh chawisan tum bik kan nei lo. Tin Pres hi protestant dik tak kan ni e.

    Protestant pawmdan englai ber maw paihthlak tumna ni a i hriat ? chiang deuh fakin han sawi teh. ‘Mithianghlim lawr’ hi protestant thurin emaw i ti chu a ni em lovang chu maw ?

    A engamah hmaa denominational feeling zawnga thil lak fo mai hi sim vat atan a tha khawp mai.

    Report this comment

  13. 13
    chawnghilh Says:

    “Mi thianghlim lawr” THEORY rawn chhuahna bul pakhat chu Jesuit Catholic Mithiam Joseph Ribera a ni daih thung asin! Arch Bishop of Canterbury-a Librarian Samuel R. Maitland khan a rawn pawmzui ta zui zawk a.

    Protestant lam aiin Catholic lam he thilah hian an che hmasa mah mah a ang zawk. Margaret MacDonald a rawn che nghal bawk a. JN Darby leh CI Scofield ten theihpatawpin an rawn bei zui ta bawk a.

    Kum zabi 15-na hun lai khan hetiang thil hi chu Kohhranah a la awm ngai lo. TWO LATE TO TURN BACK NOW khawp hialin kan kal khawlo hman palh ang e. Nebukadnezzara mumang dik takah khan Lungpui rawn lum khan Khawvel Lalram deng chhe theiin Lei a rawn thleng nghal a, lungpui kha kawng chanve rawn lum a, van lama lum let chho a ni lo tih i chiang leh phawt ang u.

    Report this comment

  14. 14
    H.Vangchhia Says:

    Millerites ho an bawnra ber hemi subject”mithianghlim lawr” ah chuan :D

    Report this comment

  15. 15
    chawnghilh Says:

    @HV : Millerites-hote Great Disappointment 1844 leh Secret Rapture Theory hi a inkungkaih lo. Thil hran liau liau leh chhut dan dik lo ve ve an ni thung nain.

    Report this comment

  16. 16
    H.Vangchhia Says:

    Ka rawn contri ve mai mai anih kha :D American idol nih tum hoin Rolling Stones hla an sa zanin chu… ka en tui lutuk

    Report this comment

  17. 17
    chawnghilh Says:

    Tawi tein ka’n chhep ve leh lawk —

    Historicist : History inher zèlah hian hrilhlàwknate chu a thleng zèl a, vawiin thleng pawhin a la thleng mêk zèl a ni.

    Preterist : Hrilhlàwkna zualzapui chu Rom Lalram hun laiah daih tawh khân a thleng kim vek tawh.

    Futurist : Hrilhlàwkna zawng zawng deuhthaw chu nakîna la thleng chauh tùr an ni vek mai.

    Spiritual (Symbolic or Idealist) Thil inlumlet dàn ang zèlin hrilhlàwkna zawng zawng deuhthàwte hi thlarau lam thil takin a intârlang a —History zûlzui zèlin tam tak te chu a thleng kim ve tawh bawk …

    titu te an ni daih nuai mai!

    A khawi ber khi nge i RINNA dinhmun ve chu ni ta le? I inhriat chian chuan Eschatology chu i tân zir thiam i awlsam phah ngei ang. ARUKA MITHIANGHLIM LAWR hi chu Eschatology chhunga subject siper pakhat ve mai a ni e. A awm dawn lo ti leh awm ngei tura ring ringtu intite zingah an la awm hranpa a.

    Report this comment

  18. 18
    Jaspi Says:

    E he,..Eschatology lampang a ni maw, in lo khelh daih a! Min lo va hlep nasa ve le. Ka Theologian hero ve ber Wesley-a hian, Virgin Birth leh Eschatology hi chu vawi khat mah a sawi ngai lo va. Engvang nge aw,..niang ka ti thin.

    Kan hriatphak bak a ni miau sia leh..! Rinthu leh tlem leh Bible chang tanchhan tur zawng ruai chuan, a hrilhfiah ve theih tep thin…

    Report this comment

  19. 19
    keimahte Says:

    Ni e… Wesley hian eschatology lam hi a ziak/sawi tlem khawp mai. Mahse a sawi miah lo tih theih chu a ni chiah lo maithei. Entir nan:

    “‘The stars shall…fall from heaven,’ (Revelation, vi. 13)….And then shall be heard the universal shout…followed by the ‘voice of the archangel,’…’and the trumpet of God’…(I Thessalonians iv. 16).” (The Works of the Rev. John Wesley, A.M., Vol. V, p. 173) tih te a ziak a.. 2nd coming leh Pre-trib ho chhuan tawlawl rapture verse an tih chu a ‘harmonize’ daih a ni !

    “And with righteousness or justice, mercy is also found. The earth is no longer full of cruel inhabitations. The Lord hath destroyed both the blood-thirsty and malacious, the envious and revengeful human. Were there any provocatio, there is none that now knows to return evil for evil; but indeed there in none that does evil, no, not one; for all are harmless as doves” ti te paw’n a ziak leh a.

    Pathian ram chu chhiatna rapthlak takin hma a rawn hruai anga chumi hnu ah chuan dikna leh felna in ro a rel tawh anga.. rilru hmunkhat pua chhandam fate chatuan chawlhna ram tur a sawi a ni. Wesley a eschatology hi classical/historical premillenialism tho a ni.

    Report this comment

  20. 20
    keimah Says:

    A ngaihnawm hle hlawm mai. Keimahtea ziak dan chuan 3(a) zingah khian ka tel ve mai awm mang e! Kal sual ho kan lo zui lek em ni tak le?? :)

    @chawnghilh & @keimahte, tunlaia thuhriltu lar angreng tak leh ‘Bible Encyclopedia’ tih hial hlawh khawpa Bible hre chiang Jack Van Impe hi in hre ngai em? Ani hi ka pawm dan min tawmpuitu a ni a, a thil chhut dan hi a dik hmel ve fu a sin! Revelation leh Daniala Bu a sawifiahna te hi ngaihnawm tak a ni. Lo en chhin ve teh u. In ngaihdan te pawh han sawi bawk ula. A website chu: https://www.jvim.com a ni.

    Engpawhnise, in comment ka han chhiar vek hlawm a, kei chu ka dinna ngaiah ka la ding e! Han sawi zel teh u.

    Report this comment

  21. 21
    keimahte Says:

    @keimah

    Ka internet a chiang kuanglo bawk nen, Jack Van Impea’n Revelation leh Daniala Bu a sawifiahna chu i link rawn pekah hian ka hmu zo mai lova, khawngaihin a tlangpui i sawi maithei em? A bik takin Daniela 9:24-27.

    A tlangpuiin rapture theory propagator (dispensationalist) emaw post 1830 commentary bu siamtute ho hi chuan Daniela 9:27 a ‘lal’ tih hi anti-chhrist angin an sawifiah deuh zela, Calvina te leh disentationalist ni ve lemlo te chuan Messia sawina ah an ngai thung. (SEE HERE)

    Dan 9:27 a “Tin, hapta khat atân mi tamtak hnênah thuthlung nghet tak a siam ang a; tin, hapta chanveah chuan inthawinate leh thilhlante a tibâng ang..” leh KJV angin ” And he shall confirm the covenant with many for one week: and in the midst of the week he shall cause the sacrifice and the oblation to cease..” tih lai hi thuthlung awm tawh sa, kros thuthlung chu Isua Krista thihna ah khan Pathian chuan a rawn confirm ta a, inthawina leh thilhlan serh leh sang zawng zawng kha a rawn tibo ta a ni tiin an hrilhfiah a.

    Dispentationalist te hrilhfiah ve thung dan chuan anti-Christ lokal tur chuan Judate chu hapta khat (kum sarih) atan thuthlung a siampui anga, hapta chanve (kum 3½) hnuah bawhchhe lehin Judate inthawina a titawp anga, temple ah Pathian angin a thu dawn an ti ve thung a. An ngaihdan ang hi chuan mithianghlim lawr hma in Jerusalemah temple sak leh angai ngei ngei dawn tihna a ni phawt mai! Dome of the rock khu engtin nge nita ang? Lal Isua’n temple kha tihchhiat vek a nih tur thu a sawi a, din that leh anih tur thu Bible hian a sawi miah lo. Lunga sak nilo temple thar ‘kohhran’ a din ta zawk a ni.

    Report this comment

  22. 22
    keimah Says:

    @keimahte, Jack Van Impe hian heng Daniala leh Thupuan Bu te hi Weekly Study ang deuhin a website leh Newsletter-ah a tichhuak thin a. A website-ah khan Newsletter page kha i hawn chuan View tihah khan back issues tam tak a awm a, 2008 -2009 bawr vel kha a ni ta awm mang e. Revelation leh Daniala study kum zawnin a nei.

    I sawi ang khian Dan 9:27 hi AntiChrist sawinaah kei chuan ka ngai a, kha chang vek kha han chhiar zawm ila “he will set up an abomination that causes desolation until the end that is decreed is poured out on him”, a han tih zuite hi Isua Krista a sawina chu sawi loh, Lal Isua ngeiin hun tawp lam sermon Mat 24: 15-ah khan hei chiah hi a rawn sawi leh a. Helai thu hi Thupuan bung 13:14-15 vel thu nena chhuizawmin, Antichrist image, tawng thei bawk hi Temple-ah dahin chu chu Pathian angin mite worship luih tir an la ni dawn ni awm tak a ni.

    Tunlai thil thleng mek enin leh, Pathian thu hrilhlawkna thlen dik nan chuan Jerusalem Temple chu tundin leh pawh lo tul ta se, an tungding leh mai ang. Thil harsa a ni lovang. Entir nan: Tun hma kum 100 emaw lek kal taah te khan tuinnge hetiang khawpa thiltithei Israel hnam hi a piang leh theiin ring ang? Mahse, Pathianin khawvel hmun hrang hrang ata Israel fate a la hruai khawm leh dawn tih tun hmaa zawlnei Jeremia te ho hmanga a lo sawi kha thleng dik tur chuan temple pakhat mai chu sawi loh, History pawh a her danglam vek thei tih hi ka rin dan a ni.

    Engpawhnise, heng kan thu pawm dante hi ni hnih khat thil thua kan pawm ni lovin, kum engemaw zat chhunga mahniin Pathian kan pawlna atanga kan lo chhut ve neuh neuh thin leh Ama Thalarau ngeiin min hriattirna nia kan hriatte a ni a, helai hmun leh hun chep taka han sawi zawh mai sen chu a ni si lo a nih hi maw le!

    Kan la tui dawn chauh mai si a leh….! :)

    Report this comment

  23. 23
    keimahte Says:

    @keimah

    I sawi hi a dik khawp mai. Keipawh i ngaihdan hi ka pawmdan nghet tak a ni tawh thin. He ngaihdan thlah har zia hrechiangtu chu ka ni ve in ka hria. Kum 5 vel chhung chu ka buai ve nasa mai :)
    Dan 9:27 chungchang kha chu ni e.. version hrang hrang render dan a in ang lo a, Mizo version pawh hi a in ang chuang lo. Bible prophecy ah chuan lehlin har ber leh hriatthiam har ber te zinga mi nia scholar te pawn an ngaih kha a ni reng a .

    I rawn quote hi NIV ami niin ka hria a, hetah hi chuan a sentence construction hi a hma ami ‘He’ nen khan ngaihzawm theih ani a. Mahse version dang entirnan RSV ah te chuan ‘..upon the wing of abominations shall come one who makes desolate, until the decreed end is poured out on the desolator’ tih a ni daih. A sentence hma chiah ami khan Messia a kawk a, a sentence dawt hi chuan mi dang a kawk leh daih a ni.

    Temple sak leh chungchang ah chuan Pathian chuan a duh phawt chuan a ti thei ang tih ka pawm thlap. Mahse chu chu Bible in min zirtir ani em tih chu thu hran daih a ni.

    Tin, Bible prophecy, a bik takin Thupuan Bu hi imagery a tam em em a, ngun taka ngaihtuahin.. temple ah sakawlh lim daha chibai buk luihtir theih hi kan awm meuh angem. Milem hma ah chuan Juda ho chu an kun hauh lovang. Thih pawh an thlang zawk ang. Thupuan hi atam zawk chu literal taka hrilhfiah chi ah ka ngailo.. symbol a tam ltk emai. A tawp berah chuan anti-christ, ‘beast’ tia Bible in a hman reng reng hi (Daniela bu ah khan a chiang) mimal (individual) nilovin ram (kingdom) a ni deuh zel mai.

    Report this comment

  24. 24
    kanidar Says:

    Ka hul. :D

    ka lawm e.

    Report this comment

  25. 25
    keimah Says:

    @keimahte, Ka ‘New RSV” chuan NIV lam hi a pawl zawk mah a sin! Dan 9 :27 “He shall make a strong covenant with many for one week, and for half of the week he shall make sacrifice and offering cease; and in their place shall be an abomination that desolates, until the decreed end is poured out on the desolator”.

    Engpawhnise, kei chuan mi pakhat anga pawm hi nuam ka la ti mah zawk tho mai a! A hma lam khi Krista sawina pawh ni se, a thu an hmehrem dan kha ulh ka la ti tho mai!

    Report this comment

  26. 26
    keimahte Says:

    @keimah

    Pawmdan chu mahni duhthlana a ni a, kan in sawisel sak thei lo ang. Translation chungchang hi chu debatable point hrang daih a ni a, sawi vak lo mai ila. Ka point ber erawh chu i hriat thiam ka beisei. Mithianghlim lawr theory chungchang ani a, chu theory innghahna laimu chu Dan 9:27 hi anih tlat avangin hetiang doctrine pawimawh inghahna a tan chuan a ‘derthawng’ deuh e ka tihna a ni. He theory lo chhuah hmaa translation leh commentary ten Messia sawinaa an hrilhfiah deuh vek zawk tih hriat phei chuan doctrine siamna tur em chuan a chianglo tih thu mai ania.

    I pawmdan ang hi translation dik ber pawh lo ni ta se, rapture theory chu a confirm chuang miah lo tih pawh i hriat tho chu ka ring. Pakhatna ah chuan hapta 70 a then a ni a, 69 te kha a kumbi dik thlapa a thlen laiin eng vanga hapta 1 la awm chu a thlen ve hmaa kum 2000 dawn lai gap hi a awmna chhan tur hi sawifiah har tak a ni. Chang 23 atanga chhiar hian chutianga gap awmtur angin Gabriela hian a sawiin a lang bawk silo a.

    Pahnihna ah chuan rapture theory pawmtu tam takte rin ang chuan a thleng dawn hauh lo tihna a ni leh a. Mithianghlim lawr chu englai pawha thleng thut thei an tih chu a ni miah lo tihna a ni. Anti-christ alo lan phawt a, kum 7 atan Israel nen thuthlung a siam phawta , a bawhchhiat leh phawta, temple sak phawta (Dome of the Rock luahlan a ngai dawna, Mosolman ho nen indo emaw mak taka inrem angai ang), chu temple ah chuan Pathian anga inchhala a thut hma chuan a thleng dawn lo tihna a ni. Achhan chu II Thes bung 2 ah Pawla’n, “Nimahsela, unaute u, kan Lalpa Isua Krista lo kalna leh a hnena kan han inkhawmna tur thu-ah chuan…tluksanna chu a lo thlen hmasak zeta Dan Bawhchhepa, boral fapa chu a lo lan loh chuan chu mi Ni chu a thleng dawn si lo va. Ani chuan Pathiana an vuah apiang leh, sakhua zawng zawng dovin, an chunga awm tumin a inchawimawi ang: chutichuan Pathian biak ina thuin Pathian ang hialin a intar chhuak ang” tiin a sawi si a.

    Rapture theory hrim hrim hi Bible ah a awmlo mai nilovin amah leh amah hi a inkalh tlat a ni. Lal Isua’n khawvel tawp hun tur a sawi dan ang hian pawm mai ila, a him ber in a rinawm tlat a ni.

    “Chutichuan, buh lemte chu an la khawm a, meiin an hal ang hian khawvel tawpnaah chuan a la awm ang.Mihring Fapa hian a vantirhkohte chu a tir chhuak ang a, a ram ata tihsual tirtute leh thil tisualtute zawng zawng chu an thiar chhuak ang a,rawhtuina meiah chuan an paih ang; chutah chuan tah leh ha thial chu a awm ang. Chu mi hunah chuan mi felte chu an Pa ramah chuan ni angin an eng tawh ang. Beng nei chuan hre rawh se” – Mt 13:41f

    ‘”Khawvel tawp hunah chuan chutiang bawkin a awm ang; vantirhkohte chu an lo chhuak ang a, mi fel zing ata mi sualte chu an hlir ang a, rawh tuina meiah chuan an paih ang; chutah chuan tah leh ha thial chu a awm ang,” a ti a’– Mt 13:49

    Mifelte rawn lawr lovin misualte a rawn tihlum zawk dawn tih chu Amah ngeiin chiang takin a sawi tlat a ni. Mithianghlim a rawn lawr tur thu a sawina hi a vang khawp. Rapture verse (I Thes 4:17) chungchang chu (HETAH HIAN) kan sawi tawh a.. mifel tihhlum veloh te leh Mifel muhil tawh ten Krista an lo hmuah tur thu a sawina a ni kan tih tawh kha. Eee khai a va sei leh tawh ve.. duh aiin a sei leh tawh :)

    Report this comment

  27. 27
    keimah Says:

    @keimahte, a ngaihnawm khawp mai. A eng zawng pawh ni se a pawimawh ta ber chu “Inring rengin awm rawh u” tihah khan thu tithlu phawt mai ang hmiang!

    Muang mar deuhin remchangah kan la sawi zawm leh dawn nia.

    Report this comment

  28. 28
    keimahte Says:

    Ka pawm thlap mai.. Inpeih hi a pawimawh ber chu a ni.

    Thu sawipui i nuam hle mai !!

    Report this comment

Leave a Reply

You must be logged in to post a comment.