Katholic Kohhran hi

October 24th, 2011 5:01 pm by lunglohtui

Protestant kohhran zawmtu chhungkuaa pianga seilian ka ni a,ka rilru ah hian kan protest ber kohhran katholic hi ka zawm ang tih ngaihna reng ka hre ngailo.

Hun a lo kal a, Pathian hnena ka kawppui tur ka dil apiang hian ka kohhran milpui tiin ka dil kher thin. Ka suangtuah naah chuan ka lawina kohhran presbyterian mi leh sa ngei mai min pek ka lo ring thina.

Amaherawhchu ka suangtuah ngai der loh leh ka mang lama ka la hmuh ngailoh a tak ram kan thlen meuh chuan ka lo hmusit ruk thin, Pathian hnenah nilo mihring/Puithiam hnena sual puang thin ho tia ka lo sawi thin leh, Mari be kohhran tia hmusit taka ka lo en liam thin na ngeiah chuan Pathian in lawi lut turin kawppui fel tak mai min lo hmuhsakin min lo ruatsak tlat maia.

May, 2011 ah chuan lawmluh ka ni ta in ka kohhran awmna ni kumkhua turin Pathian hmaah leh mipui hmaah ka ‘hmangaih’ chu inneihna sacrament ah thu ka thlun pui ta a ni.

Min lawmluh hma hian Kohhran thurin tam tham tak mai tirhkoh in ni 1 a darkar 4 chuang thlakhat dawn min zirtir a, he Katholic (Huapzo) kohhran hi ka rindan nen a lo in mil zawk a ni tih ka hre ta telh telh mai le.

Mak ka tih em em tun hnua ka lehkhabu chhiara chiang ta chu Protestant tamtak hi an rinna Katholic a awm tih ka chhiar fuha,a dik khawp in ka hria, Presbyterian kohhrana ka awm lai khan kan thurin hi hre ve nual mah ila ka chiang tlat thinlo, thih hnua chawlh-lawkna (Purgatory) ring tlat mi ka nih avanga ka chhungte boral tawh vanram kailo tura kan han rin deuh ka lo tawngtaipuia Pathian zahngaihna ka dilpui tlatna te, tin ka lawina hmasa kohhran a thla 1 a chawlhni vawi 1 bak inkhawm ngailo Katholic a ka awm hnua chawlhni tin mai ka inkhawm tang tang thinna te hian hei ngei hi a nih hi ka lo zawn chu ka ti ta a ni.

Chubakah Tawngtaina hrang hrang te hian ka rilru a hneh ngawih ngawih hi a ni ber mai, ka lo awm thinna kohhran ah khan ‘ka tuarna hnuhnung bera’ min pui turin Isua Krista kha ka lo sawm ngai hauhlo mai mahse tunah zawng ka sawm ta, sacrament dawn leh dawn zawha tawngtaina mawlh mai te hi ropui ka van ti teh lul em.

Sawi tur a tam,tunah chuan tawk mai se. Ka thuziah chhan erawh kohhran dang va kheina emaw,sawichhiatna a niloa, chulam zawng chuan chhairtuten min lo ngaihsak lo turin ka han ngen bawk che u a,ka nun thlakthleng tu Kohhran a nih avanga rawn tarlang mai ka ni e.

Similar Posts:

Recent Posts:

235 Responses to “Katholic Kohhran hi”

Pages: « 1 2 3 4 [5] Show All

  1. 201
    littlerascal Says:

    Phek thar law2 ang

    Report this comment

  2. 202
    donald Says:

    200
    littlerascal Says:
    October 25th, 2011 at 5:19 pm

    100 law2 ang :-D :-P (H)

    Report this comment

  3. 203
    bk Says:

    Lo la sawi ta laih2, kan tanna lah hi kan Sahuai thing vawn tlut mai bawk sia ;-)

    Report this comment

  4. 204
    lrpa Says:

    Hmeichhia ka tih reng kha..

    Report this comment

  5. 205
    vakul Says:

    Mahni kohhrana tui khawpa inhmang lote hian pawl danga nupui pasal an neihin an tui duh viau. A posttu hi ka dem lo a pasal pawla a luh hi a tha. A lo awm tawhna sawisel kher suh se.

    158. Hv a tluka catholic an awm lovang. Tunah a awmna ram vangin a protestant mai mai a nih hmel…a seilenna chu RC.

    Edah, qahal, ecclesia, church hi kohhranhote sawina a ni e. Churches tia sawi hi phut kher a ngai lo.

    Posttu nu, nangmah lo pawh va lawina kohhrana tui zui an tam mai…nang ang hian an sawi khu luai lem lo…mahni awmna apianga tui hi a puitling hna zawk…i rawn tarlang kher hian a tipuitling sawt chuang lem lo che…tui zel la ka duhpui che.

    Report this comment

  6. 206
    malsta27 Says:

    An la soi zui ta :-D :-D .

    A enga poh chu nise, pasal/Nupui/kohhran poh ni se Pathian a hmuh phah na nih te chuan tha tho lom le, lo ti ve ngot teh ang hehe

    Report this comment

  7. 207
    drake Says:

    kohhran a chiang lo deuh chu an sawi hnem hle mai, chiang deuh hi chuan sawi vak ngaiah pawh kan ngai lo, kan chiang bawk a, kan ngawi hle hle mai ni :-P

    Report this comment

  8. 208
    littlerascal Says:

    202 ;-) lol

    Report this comment

  9. 209
    H.Vangchhia Says:

    vakul hi Pu Chana pawl ani chiang akekeekee NOI ;-)

    Report this comment

  10. 210
    TuaiSialA Says:

    I pasal nei hlim phurin i rawn ziak mai mai a ni lo maw..?!

    Report this comment

  11. 211
    lr hlonchhing Says:

    Phek tharah lang ve reng reng…

    Report this comment

  12. 212
    Phivawk Says:

    Post-tu-nu hi ka hriat che ka ring tlat….te ka tia. Sawi zui vak tur erawh ka nei hran lo.

    Report this comment

  13. 213
    boihapa Says:

    184 @donald, i sawi tha e. Europe ram chanchin ziaktute chuan kum 500 – 1000 chhung kha ‘Dark age’ an ti a. Barbarian hoin Rome lal ram ropuina a chhut chhiat vek vang te, hnam kawlhsen zet mai Islam sakhaw betuten an sakhaw theh darh tura Europe ram an rawn luh ve fo vang te khan harsatna namen lo an tawk a ni. Chuvang chuan Europe ramah khan hmasawnna a kal hlei thei lo a, an tan chuan ‘Hun thim lai’ tih loh theih a ni lo.

    Kum 1050 a lo thlen meuh chuan Theology leh Phylosophy zirna lamah harhtharna a lo thleng tan a. Chu harhtharna chu zirna sikul atanga intan a nih avangin ‘Scholosticism’ tih a ni a. He harhtharna hian Isua pian hmaa Grik phylosophy thuk pui puite chu Kristian Thurin sawifiahna atan a hmang a, chu chuan Kristian Theology nasa takin a tihmasawn a. Pathian nihna leh a awm phungte leh Lalpa Zanriah Sakramen-a chhang leh uaiin, a changtutea a lo awm dante sawifiah tumin nasa takin an bei a, thil dang pawh sawi tur tam tak awm mahse a sei lutuk loh nan duh tawk rih ila, he harhtharna hian Kristian Thurin awmze ril leh thuk zawk a luhchilh a ni ber mai. Chu chuan ngaihdan leh duh dan, pawm dan leh hriat thiam zawng inang lo a piantir nasa viau reng a ni. Hei hi Pathian remruat ni ngei pawhin a rinawm e.

    Engpawh nise heng zawng zawng hi tute thuneih duh luat emaw avanga lo piang chho ta chu a ni tho tho tih hi kan chhui ril poh leh a chiang a ni mai. Chung mite duhthusam ang chuan Kohhran hi kal ta ngat sela chuan nang leh kei hian Chanchin Tha kan dawng lek lo ang e. Bible pawh hi Latin tawng chauhin a la awm ang a, Pathian Thu pawh Latin tawng chauhin an sawi ang a, Chhandamna chu sumdawnna hlawk tak ala ni reng ang a, inquisition te chu a rapthlak tulh tulh emaw a ni ngei awm si a. Chuti ang thil tenawm chu Kohhranah a dinchan phal loin, a neitu chuan a huntakah harhtharna a thlentir a, Kohhran chu siam that a lo ni leh ta hlauh a nih hi. Protestan chauh hi siam that an ni chuang lo a, Catholic ngei pawh siam thatin a lo awm phah ve ta tho a ni. Chuti chu kan nih hlawm avangin tumah hi insela intai intai tur kan ni lo e.

    Report this comment

  14. 214
    donald Says:

    213@boihapa: Han sawi leh hram ila hnial hrat lutukah min ngai em lo ang chu maw.

    I speculation chu thil ni thei a nih rualin, thil ni thei lo a ni tho bawk. A ni lo ang tih hi huai takin ka sawi ngam hial zawk a ni. Bible hi Latin chauhin a awm miah lo vang — AD 450 daih atang tawh khan Christian Bible hi Grik-in a lo awm tawh zawk a, Latin Vulgate kha officiala hman a ni chauh zawk. OT kha Latin tawnga a awm hma daih khan Hebrai tawngin a awm a, Grik tawngin a awm bawk (LXX/Septuagint). NT Grik manuscript hi tunah fragmented copy 5300 chuang a awma, a kim thlap Codex Sinaiticus leh kim thlap lo deuh Codex Alexandrinus leh Codex Vaticanus te kha Jerome-a Vulgate chhuah hnu lawk, 5th AD khan a awm daih tawh zawk a ni.

    Mihringin an hup bet thei alawm i tih chuan speculation tho a ni dawn a; speculate ve ta ila, an hupbet kher lo thei ka ti ve thei thova. Chu aimaha la reasonable chu Pathian hian a thlarau thianghlim kaihhruainaa a ziahtir ‘mitin ta tur chanchin tha’ hi engtikawng mahin tu hupbeh mah a phal lovang tih hi ringtu tan chuan sawi ngai lova chiang a ni.

    Report this comment

  15. 215
    Tialkhara Says:

    boihapa vrs donald. .i inhneh tok hle mai. .mark 10 ah mark 5.07 ve2 in hmuh. .

    Report this comment

  16. 216
    donald Says:

    215, VS lam pawh a ni hleinem, kan titi mai mai a nih hi.

    Report this comment

  17. 217
    boihapa Says:

    214 @donald, hnial hrat ti lo e. I sawi dik khawp mai. Hebrai leh Grik tawnga ziak Bible kha a awm teh meuh a. Ama’rawhchu Roman Kohhranin a hman bik kha chu Latin tawnga ziak a nih mai bakah, Kohhran serh leh sang tawngkamah pawh Latin tawng bak hman loh tur a ni tlat si vangin tawng danga Bible lo awm ve khan awmzia a nei lo hman tep reng a ni.

    Tin, mihring hup beh theih loh a nihna lai kha ka sawi chiang viauin ka inhria. Chuti mai pawh ni loin Pathian remruatna a Kohhranten kan chan a ni zawk hial thu pawh ka sawi langin ka hria.

    Engpawh nise Pathian Thu hi chu a inhnial zawnga kan kalpui duh phawt chuan inhnialna tur a tam lutuk. Entirnan- Biak Inah kan inkhawm a, mi pakhat chuan Thlarau Thianghlim hruai khawm kan nih thu uar takin a sawi thei ang a, mi dangin mihring duhthlanna avang liau liaua kal khawm kan nih thu a sawi ve leh chiam thei tho a, khawi zawk nge dik zawk ta ang? A dik theih dan a awm ve ve tih hi pawm mai ila a hahdam ber zel. Chuvangin Kohhran denomination hrang hrang te hian, Pathian rel fel tura a kuta kan dah mai tur ni si, sawi fel tuma kan lo inhnial fo thin te hi sim hlauh ila, Isuaah hian pumkhat kan ni thei tih hi i pawm zawk mai ang u.

    Report this comment

  18. 218
    Asteric Says:

    Adventist Pastor ho sermon ngaithlak chu Health worker thu chah ngaihthlak ang a lawm le. NOI

    Hriselna lam an veia a lawmawm. Hetah hian ka ngaithla fo a, mahse thlarau lam thu ai hian zuk leh hmuam hi an chai rei tawh viau in ka hria, anih loh leh Sabbath dik tak serh :) . Subject dang hi ka lo beisei ve ṭhin ania…
    https://as-sw.awr.org/in/lus/49

    Kan hnar hi meikhu chhuahna tura siam nise kan hnar kan chhip ah awm ang tihte, sahdah hmuam tura siam ni ila kan ha hni ah hian a tepen a siam ang tih vel kan ngaithla a….nuam ve angreng :D

    Report this comment

  19. 219
    donald Says:

    boihapa,

    I speculation lai khi a nia ka rawn address mai mai zawk — Bible hi Latin bakin a awm lo ang tih lai tak khi. A awmsa reng tawh zawk thu ka rawn ti ri mai mai a nia. Sinaiticus phei kha chu Roman Catholic ram nilo chin-a awm daih kha a ni nghe nghe a, hupbeh ngaihna an tan a awm lo hrim hrim.

    Inhnial zawng pawhin ka rawn sawi lem lo. I thusawi ‘kohhran inthenna chhang zawng zawng chu mihring lal duh vang’ tia fact niawm hrima i rawn sawi kha, nih loh thu example nen ka rawn present mai a ni a. Tin, i sawi hi ka pawm bawk: sawifel theih ni silo, mihring ten ngaihdan hrang kan neih min phal sakna zawnah hi chuan denomination hrang hrangte hian inhnial buai lova inhriatthiam tawn a tha ka ti. Chutih rual erawh chuan Bible doctrine chiang em em maiah hi chuan tupawh hi kawng dik inkawhhmuha, inzilh tawn tur kan ni thung. Chu chu Bible min zirtir dan a ni tlat. Mi an diklo tih hre reng chunga kan ngawi mai mai a nih chuan rorelsakin ka awm thung dawn a ni.

    Report this comment

  20. 220
    vakul Says:

    E heu Hv. Min va hrechiang deuh ve

    Report this comment

  21. 221
    donald Says:

    Asteric,

    7th day pastor thusawi i ngaihthlak chak deuh chuan Doug Bachelour hi a ngaihthlak tlak khawp mai.

    Report this comment

  22. 222
    boihapa Says:

    219 @donald, a hlawk thlak thei dawnin ka hre ta tlat mai. I la sawi zel teh ang.

    Kohhran chanchin zir uluk peih apiangin Pathian thil rel dan mak zia leh, a thil tum ropui tak hi mihringte lo dal rual a nih loh zia an hre chiang a, Kristiante inlungrualna ber Isua Krista hi chawimawi an duh mai thin a ni.

    Engpawh nise hun ka nei rih lo a, hun ka neih chuan sawi belh duh ka la nei nual mai.

    Report this comment

  23. 223
    Ignatia (33-115 AD) Says:

    Donald leh Boihapa comment chu a ngaihnawm hle mai. Ti daih Rev David Guzik hi i hriat zawng em? Church history chungchang a chhui hi a HIM ka ti khawp mai. A ngaihnawm.

    Report this comment

  24. 224
    donald Says:

    boihapa,

    Kei pawh ka hlawkpui a lawm. Thil fiah tak tawi tak siin i sawi thiam si a, topic engemaw chapter tam tak awh tur chi te pawh tlar 5/6 lekah fiah takin i khung thei zel mai a, a ngaihnawm thei khawp mai. Remchangah thil dangte pawh kan la sawiho zel ang chu.

    Ignatia,

    I mi sawi khi ka hriat zawng a ni lo tlat kei chu. Nang meuhin i rawn advertise chu a belhchian tlak khawp chuan ka ring e.

    Report this comment

  25. 225
    PKfanai Says:

    boihapa leh Donalda te zarah he post chu post hlu tak a ni ta e. Donalda pawh ka ngaihsan lehzual phah sawt mai. Degree ni lo, mithiam tak tak a tlingin ka hria. Misual.commer alo ni ve tlat hi a lawm awm ka ti. Keini ang “Hriat chian leh zual zel che hi ka va duh em” tih a tuihal tan chuan, “Stream in the desert” a ni mai. Tin, boihapa points ho pawh khi “a dik lo” a tih theih bik loh ang. Kohhran hi a lo len lutuk a, a hausak a, a powerful lutuk chuan, thuneih duh leh thuneihna hmang thiam lo (misused of power) hi an rawn chhuak thei thin. Mizorama kan kohhran lian 2 te pawh hi an fimkhur hle a ngaiin ka hria. Hlawh siamtu tih avanga sawrkara hlawh siamtute ang mai a, mahni invulh vak te pawh hi thil awm thei a nia. Mahni tan a that/nawm viau laiin thawktu dangte kaiza tha an chhat ve thei tho a, chu chuan kohhran pum damlohna a thlen thei. Katholic ho kalsualna pawh kha, misused of Power chu a ni chiang a ni.

    Report this comment

  26. 226
    Ignatia (33-115 AD) Says:

    @Donald: A link ka lo dah ang aw. Download keuh keuh mai tur. A tam zawk chu I hriat tawh hnu deuh vek a nih ka ring.

    https://www.enduringword.com/history_audio.htm

    Report this comment

  27. 227
    donald Says:

    @PK, engmah kan ni hleinem. Nangmah ang thova Pathian min hruaina lama theihtawp chhuah ve hram hram kan ni e. Krista taksa peng hrang hrang, rawngbawl dan kawng hrang hrang leh hnathawh tur hrang hrang nei kan nihzia hi hetiang hunah te hian a fiah thin ka ti. A Mimal ang hi chuan kan hrethiam thei mai zel a, a corporate/pawl ang a nih chiah hian kan buai ta thin a ni ber mai. Kan pawl/denomition a dik ber kan tih hian midang indirect-in kan hnawl tlat a ni.

    I thil rawn sawi khi a dik lutuka, mahniin ka nui vur vur mai! Boihapa hi a comment ka chhiar fo tawh a, titi pui ka chakna hi a rei tawh. Hriat ngai lem loh ‘inkawm ang va’ tih ngawt kha a zia lo deuhin ka hre si a, a comment englai emaw titi han start-na tur remchang hi ka hmu fuh thei mai silo a. He post-ah hian remchang ka’n la ta jaih a nih hi :-P

    Ignatia thanks lukut e .

    Report this comment

  28. 228
    donald Says:

    hetss, zoho-a ang mai!!

    *LUTUK*

    Report this comment

  29. 229
    donald Says:

    @Ignitia,

    A tihzia hle mai, mp3 lehnghal!! Handset-ah ngaithla char char thei dawn (Y) . Computer-a thil chhiar hi mit a uihawm ve duh lutuk a.

    Report this comment

  30. 230
    muantea Says:

    mi(sual) senior @lunglohtui hi ka lawmpui khawp mai, John pawh ka lawmpui e. Mahse Lungleia min rawn tlawh lo kha chu ka la vui reng a nia :)

    Report this comment

  31. 231
    boihapa Says:

    244 @donald, ka lawm e. Rilruah eng eng emaw ala awm deuh reuh a.

    Gregory 1 (540 – 604AD) Kha chuan thuneihna ala chuh na lutuk lo viau a, Krista aiawha Tirhkoh Petera hum luahtuah a inngai kha a la ni chauh a. Gregory VII (1073 – 1085AD) hun a rawn inherchhuah meuh kha chuan Pope dinhmun kha a invawrh sang ta hle mai a. Gregory Vii chuan thlarau lam thila thuneihna sang ber changtu nia inruat chu duhtawk ve ta mai loin, khawvel lalte leh thuneitu dang zawng zawngte pawh chu a thu hnuaia dah vek a lo duh ta hial a ni. Pope leh Emperor-te inbeih chhoh dan hi a ngaihnawmna piah lamah, Pathian remruat a nih ngei a rinawm. Kha tih laia Kohhran humhalhtu zingah khan Pope ropui tak tak an awm nual, an tihtur huaisen taka ti nia an inhriat lai khan, duh aia an kal fawr hretna lai a awm ve nual, chu chuan Reformation kha loh theih lohin a hring chhuak ta a ni tih hi ka ngaihdan pakhat chu a ni. Sawi tur a tam helai hi chu kalsan phawt ang.

    Hun laihawla (dark age) Kohhran insokar dan kha, khatih laia Rome sorkar leh khawtkang inrelbawl dan dung zuia duan a ni ber a. Chuti ang khawtlang inawp dan kalhmangah chuan, loneitu chu landlord hnuaiah rinawm taka hnathawktu a ni a, landlord pawh chu lal chhungkaw lakah a rinawm a tul ve leh a. Chuti ang deuh bawk chuan Kohhran inawp danah pawh puithiamte (parish) chu bishop thuhnuaiah an awm a, bishop-te chu Metropolitan (khawpui bishop) thuhnuaiah an awm a, Metropolitan chu Pope thuhnuaiah an awm leh a, Gregory 1 hun atang khan bishop dang zawng zawng chungah Pope chu hotu ber angin a khawsa tan tawh a nih kha. Puithiamho chuan mi naran aia danglam deuhna an nei a. Thubuai pawh nei se Civil Court-in a ngaihtuah ve thei lo a, Kohhran court-ah chauh ngauhtuah a ni thin. Lalte pawhin an lakah chhiah an la ngai lo.

    Tin, hetih hun laia Europe rama thu buai hla buai an remna tur court pawimawh ber pakhat chu Rome khuaa Pope roreln in kha a ni tlat mai. Emperor leh bishop inkar thu buai rem tur pawh a awm ve nual thin a ni. Hei hian Pope thuneihna Kohhran chhungah leh vantlang zingah a vawrh sang tha hle.
    Chu bakah Kohhranin ram zau tak a nei leh ta zel a, mahnia inrelbawl hrang thei hial khawpa a lo awm tak hialah phei chuan, lalte chungah thu a nei ti tih ta deuh hial a, England lal te, German lal leh France lalte kha Pope thuhnuaia an kun zak zak chang a tam hle a ni.

    Gregory VII thukhawchang tlem tar lang ta ila-

    (1) Tumahin Pope chungchang an rel thei lo.
    (2) Rome Kkohhran chuan thil a tisual thei lo a, a
    tisual ngai dawn bawk lo.
    (3) Pope chuan Emperor-te a ban theiin an khua leh tuite pawh an lakah rinawm lo turin a ti thei.
    (4) Lal zawng zawngin a kephah an fawp tur a ni.

    Heng ka rawn tarlan chhan hi Pope leh Kohhranho dik lohna ka bitum ngawr ngawr a ni lo. A hunlai chuan heng thil hi a tangkai viau vek a ni. Ama’rawhchu a phenah hian ropui duhna leh thuneih duhna chu a awm chiang a ni. Hei hian harhtharna chi hrang hrang Scholasticism te, Reformation te, Bible Translation te, Renaissance te adt. a hring chhuak ta a lo ni. He thil hi Kohhrante mamawh leh Pathian remruat zawk nia a lan tlat avangin, keini Kristiante hian intaina leh inselna atana kan lo hman mai hi thil dik a nih a rinawm lem lo e. Protestan an harthar ang tho hian Roman Catholic pawh nasa takin a harhchhuak ve tho a, missionary tirh chungchangah pawh hma an hruai ti tih leh hman der a nih zawk kha. Hei pawh hi khel fe tham a awm.

    Bible chungchang pawh hi sawi tur a tam, a sei tawh em mai duhtawk phawt ang.

    Report this comment

  32. 232
    donald Says:

    Boihapa,

    A ngaihnawm leh pek hle mai. Ni e, heng zawng zawngah hian Pathian remruatna leh a chatuan program hi a langfiah mek zel a ni. AMAH anga Mihring a siam hnua tlukna lo thleng te; Isaia 14 chho te; Ezekiela 28, Israel history, chuta tangin kohhran history; a pattern hi a in ang chho vek. Thupuan leh Daniela bu te’n an lo sawilawk zawng zawngte zirchian chuan heng hi chu awm tur reng an lo ni tih a fiah thei mai zawk.

    Heng zawng zawng hi Pathian Fate, a mi thlante, leilung pian hmaa Kristaa a lo ruatlawkte famkimna tur atana Pathian kawng lo buatsaih lawk a ni tlat. Ropui lutuk tura a ruat, a fate hian Chapona hi eng nge a nih chiah tih kan hmuhthiam a duh a ni. Heng denomination zawng zawng hi kumhlun tur an ni lo; heng atangte hian Pathian chuan a mite tak tak chu a la hruai chhuak dawn. Heng avang hian kohhran/denomination hi ngaihnep chi chu a ni hauh silo. A awmzia chu heti zawng hian han sawi ta ila:

    BC 6 vela Juda hnam tetakte, an bul vela hnam hrawl pui pui laka chimrala an awm lohna tura Pathianin a humhim dan kha mak deuh asin. An sualna vanga hremna a nih rual khan Babulon saltanna kha Pathianin an boral lohna tura a humhimna a ni daih. A ethnic group anga humhimtu an awm loh chuan BC 722-a Israel lalram chanchinah khan a chiang em em a ni. Kir leh tur awm lovin an darh vek mai kha. Juda lalram erawh kha chu BC 586-a Jerusalem tihchhiat a nih hnu pawh khan, Babulon lalram khan a hum ta tlat a, Persia a lo lal khan chu chu a rawn chhun zawma, BC 538-ah chuan an ramah kir phalsak anni leh ta a nih kha.

    Chumi hnuah Greece alo lal leh a, a kehdarh hnu khan Ptolemy dynasty chuan tha takin Judate kha a ti zui a. Mahse BC 198 velah Seleucid dynasty khan Juda ho kha a rawn awp ta tlat maia, harsatna nasa tak an tawk ta a. Antiochus Epiphanes phei chu sakawlh prototype tih hial a nih kha. Juda ho helna a chhuak a, reilo te chu an han zalen veleh a — BC 63-a Rome lalram-in a rawn awp hma kha chu. Tiangkhan Juda hnam tetakte chu chunglam remruatna angin Messia lo lan hma chu ‘preserve’ a ni ta a.

    Khatiang chiah khan Israel thar/kohhran pawh hi Messia lokal hma chu Pathianin a preserve tum dan chu a ni. Heng pawl/kohhran/denomination kan tih hi Krista kohhran tak tak zawkte min humhim nana Pathianin a ruat a ni. Israel-te awpbettu lalram hrang hrang ang pawh khan a tehkhin theih ang chu — awptu an nih rual khan humhim tu an ni tlat. A nih zia chu history bawk hi witness chu a ni. Crusade te kha dem awmna chin tamtak a awm rual khan, awm lo se chu Christianity hi a history a dang viau ta ve ang. 2/3 AD vela tihduhdahna an zual tak tak lai pawh khan mipui chu sawi loh, puithiam te thleng khan Isua an phat a nih kha. Tihduhdahna a lo reh khan kohhranah hruaitu nihna an rawn chu leh si a, Montanist te khan an lo pawm thei ta lova, kohhranin harsatna a tawh phah leh a. Muslim ho an han firfiak tak tak kha do let lo ngat se chu khawthlang ram khu Kristian nilovin Muslim hmunpui a nih hmel viau a ni.

    E, a va sei hma ve! Duhtawk ve phawt ang. Ka sawi tum chu i hmu thiamin ka ring. I sawi angin heng pawl mai mai hi Lalpa’n kohhran a tih tak hi an nih loh avangin lo khei vak emaw, a eng pawl ber emaw lo dahsan vak tur hi a ni lo e ka’n ti a ni ber e. Krista lokal leh hma chu a mite/kohhrante kan awmna leh kan himna tura Pathian ruat an ni rih tlat.

    Report this comment

  33. 233
    donald Says:

    *Montanist ka tih khi Donatist tih zawk tur, ka hriat pawlh palh*

    Report this comment

  34. 234
    boihapa Says:

    223 @Ignatia (33 – 115AD), i ti lawmawm e.

    225 @PKfanai, thank tou so much.

    232 @donald (Y)

    Post-tunu lunglohtui, nang aia inti neitu zawk maha i post comment min phalsak ti ila, kan duh dan zawng vei zawng anga kan comment min khak lo avangin ka lawm e. Kohhran denomination-ah buai mai mai lo a, fanau maltluan chawi dun tura i pasal nena in inneihna thianghlim tak chu vawng dun reng turin Pathianin malsawm che u rawh se.

    Report this comment

  35. 235
    lunglohtui Says:

    @boihapa, in lo comment na zawng zawng te thuthmun atangin ka lo chhiara ngaihthlak a nuam khawp mai. I mi duhsak naah kan lawm e.

    #230, @muante, nia ka inthiam theilo keipawh,nizana ka rawn hrilh che ang khan vaiho khan min zui zela,ka tui lo vek a lom chhuah pawh, min han veng uluk em em khawp bawk sia. Krismas te chu dam chuan rawn hman kan tum a niang chu.

    Report this comment

Pages: « 1 2 3 4 [5] Show All

Leave a Reply

You must be logged in to post a comment.