Thalaite hnena Solomona thurawn

February 24th, 2013 12:36 pm by chhana

Thalaite u, in that lai chen ula, in la naupan viau lai hian hlim rawh u. Amaherawhchu, in chungah Pathianin ro a rel dawn tih hre reng ang che u. Engmah engto nei suh ula, in pang tinatu awm hek suh se. In thatlai hun a rei dawn lo. Tin, i vanglai hian i siamtu hre reng rawh. “ni thalote a lo thlen hma leh lawmna reng ka nei lo ve,” i tih tur kumte a lo hnaih hma hian.(Thuhriltu 11: 9-12)

“Thuhriltu” tia Mizo Bible-a kan dah chhuah hi Hebrai tawng chuan ‘Koholet’ a ni a. A awmzia chu Teacher-Zirtirtu tih a kawk mah awm e. Tin, Lal Solomon-a zirtirna ti paw’n a sawi theih ang. Lal Solomon-a chu lal ropui tak a ni a. Khawvel nawmchennaah zuang lutin a ropuina zawng zawng nen a chen a. Mahse hlimna leh hlawkna a neih chuan loh thu kan hmu a ni.

Helai Bible chang lar tak hi thalaite tan phei chuan hriat loh theih loh khawpa chang lar a ni. Amaherawhchu kan hriat lar rual rual in a zawm erawh a har a nih hi. Thuhriltu 11 : 9 &10 hi thalaite hnena thurawn a nia. Helai changah hian Solomon-a chuan kan thatlai nun chu hlim taka chen turin min ti a. Mahse chu nawmchenna piahah chuan warning min pe tel tih hriat a tha.

Aw tlangval, i tleirawlnaah hian lawm la, i tlangval lai hian i thinlungin tihlim che rawh se. I thinlung danah chuan awm rawh. I mithmuh dan ngeiah hian. Mahse, heng zawng zawngah hian Pathianin ro a rel sak dawn che tih hria ang che. Tin, i thinlung ata lungngaihna tibo la, i tisa ata thil thalo chu dah bo rawh. Tleirawlna leh nun valai pawh hi engmahlo mai a ni si a.

Thalai kan nih lai hi thil engkim nuam kan tih hun lai a ni a. Kan taksa a chak tawk a, kan hmalam beiseina sang tak nen kan thlir fo thin a ni. Kan rilru pawh a thianghlim em em a. Thil thar tawn ngai loh hriat chaknain kan khat a. Chuvang chuan, fimkhur lo tan chuan hruai pen kan awlsam lai tak a ni bawk. Pathian chuan ama duh zawngin nawmchen a phal. Engmah engto nei lova chen turin min ti hial mai. Amaherawhchu, a duh zawnga kan awm loh erawh chuan kan chunga ro a la rel tur thu Lal Solomon-a chuan chiang takin min hrilh a ni.

I vanglai hian i siamtu hrereng rawh

Mihring nunah hian Pathian kan hriatchhuah hun hi chu harsat vang a ni tlangpui. Mahse Lal Solomon-a chuan tleirawl/rawlthar kan nih lai atanga hre turin min duh. Hetah hian naupan lai chuan hriat a tul kher lo tihna a ni lo. Kan naupan lai chuan min enkawltu tur nu leh pa kan nei a. Thil tha leh tha lo min hrilh thin. Kan lo upa a, nu leh pa bul ai chuan thiante bulah kan awm tam ta zawk a. Kan inah aiin paw’n lamah hun kan hmang tam ta zawk bawk. Hetih hun lai takah hian siamtu hrereng turin min chah a ni. A chhan chu kan naupan laia kan hmuh ngai lohte, kan hriat ngailohte hmuin kan han hre thar ve a. Heng hian kan nun a hruai peng thei a ni tih Lal Solomon-a hian a hrechiang em em a ni. Thalai kan nih lai atanga sakhuanain kan nun a kaihhruai loh chuan kan rilru leh ngaihtuahna chu khawvel thil chaknaah a tlan nasa em em thei a ni.

Nawmchenna leh rorelna

Nawmchenna han tih hian kan rilrua lo lang hmasa ber chu ruihhlo leh mipat hmeichhiatna (sex) hmanga nawmchenna hi a kawk thei awm e. ‘Kan ram’ tia kan chhuan ve em em Mizoram hi han thlir ta ila setana hian Zoram tichhe tur hian silai emaw bomb leh indona hmangin a bei lo. Mi beih nana hmanraw tha ber nia a hriat ruihhlo leh mipat/hmeichhiatna hmangin min bei a. Kan thalai nun tamtak a suat tawh a, a suat mek zel bawk a nih hi.

Nu leh pate hmuh phak lohvah lehkha zirin thalai tamtak in/an awm a nia, mahnia kawng inzawn chawpin pawisa pawh in/an kutah a awm a, a hman dan pawh in/an thu vek niin in nun hman danah pawh zalenna zau tak in/an nei a ni. He zalenna hi in/an hmang sual ang tih a hlauhawm hle mai. Tlangval pakhat pawh kha jail-a kum ruk zet a tan hnua a rawn chhuah leh meuh chuan a zalenna a hmang thiam lo nasa kher mai. Ina hawn nghal nachang pawh hre lovin a chhuah zan la lain motor pathum ruin a accident pui veka an man lehnghal a ni. Chuvangin, tuna in/an zalenna pawh hi in hmang sual ang tih ka hlauhthawn pui takzet che u a ni. In/an hmang sual a nih ngat chuan in/an chungah rorelna a thleng ngei ngei dawn. Kan nun khawloh avanga thiante kan puh leh ringawt thinte hi thil dik ber a ni ang em? Pathianin mihring a siam zingah chhia leh tha thliar hrang thiam lo chu mi tlem te an ni. Mahni duhthlanna nei turin kan fing tawkin kan thiamna paw’n a tlin. Duhthlanna chu kan kovah liau liau a awm. Tuma thlan sak theih kan ni lo.

Chuvangin, kan nunphung a lo tleu deuhva mahni in dah tha a midang kan puh thin hi a fuh lo bawk. Nu leh pa thenkhat lah hian an fate zu ngawlveinate drug addict nate hi an thian kawmte an han puh ngawt thinte hi chu an inthiam chawpna mai mai a ni i ti mai ang. A duh lo na na na chu engtianga nasa paw’n thlem se an tlu chuang lo. Nangni pawh nakinah thlemna khirh tak tak in la hmachhawn ve mai thei a, tawngkam thiam vak lo tan phei chuan tluk theih chu a ni khawp mai. Thlemna ka do dan ka’n hrilh ang che u. Zu in turte, dendrite hnim turte, tip zu turte leh drugs-a inchiu turtein nasa takin ka lo tawng ve tawh. ‘Ka duh lo’ vawihnih/vawithum ka tih pawha min la tih luih fo chuan tha takin ka laksak a ka leihbua emaw ka pawhsawm sak thin. Hetianga ka tih tawh hi chuan tih riral mai mai atan chuan phal bik hek lo. A lehpek kha a awm ngai tawh lo. Kan thalai puite ruihhlo avanga an thih hnem tawhzia kan mit ngeiin kan hmu a, chuti chung pawha harhchhuah nachang kan la hre lo hi chu khawi atang emaw hian heng suahsualna khur atanga min kaithotu tur hi lo kal mai se tih a awl rum rum a ni.

Mipat hmeichhiatna han sawi kai leh ta zel ila. Mipa pakhat paw’n kan thalaite a bikin thangthar ho hian ‘Sex hi nula tlangval inngaizawng infawh satliah ah hian an ngai tan der tawh’ a ti a. A dik hmel khawp in ka hria. ‘Sawn pai leh sawn thlakte hi engahmah an ngai tawh lova. A paitu leh a thlaktute pawh khawlaiah zak map lovin an leng ta ziai ziai mai hi chu ngaihtuah chian a ngai ta takzet mai’ a ti. Fiamthua an sawinaah chuan ‘Tunlai nulate chu an rai duh tawh hlei nem, tuma hriat lohvin an ti tla zaih a, an virgin leh ziai ziai mai a, tuman an hre tak tak tawh lo. Tunlai nula raite chu nula fel, ti tla duh lo an ni’ tiin.

Thalaite tan chuan sex hi setana hmanraw tha ber a ni. Nula/tlangval kan nih chuan ngaihzawng chu kan nei tur alawm. Thianghlim takin, Pathian hre rengin a neih theih reng. Thenkhat chuan ngaihzawng an han neih hian engemaw thil danglam deuh tawn kan tum thin a. Hei hian kawng dik lovah a hruai fo. Sap-ho nun dan kan copy nasa lutuk a. An lemchante hian min kaihruai nasa lutuk a, kan nunphungah kaih luh ve phet kan tum vang a ni.

Kan Mizo pi pute chuan, “Di nei lo Pawla’n a sai,” an ti,’ an tia. Nula ngaih phet an tum thin. Tunlaiah erawh chuan, natna hlauhawm tak tak Hepatitis B,C & HIV/AIDS leh natna mak pui pui a tam tawh lutuk. Kan nun kan uluk loh chuan Pawla sai aia hlaihawm dam chhungin heng natnate hian min sai thei tih hriat a tha. Pawla sai kha chu kum thum chauh a ngawt a. Heng natna HIV/AIDS-te phei hi chu dam chhung daih a ni.

Hebrai tawnga ‘Mishpat’ an tih hi Mizo tawng chuan ‘rorelna’ tihna a ni. Hei hian kawh a tum ber chu mihring hian kan nun dan azira kan chunga rorelna lo thleng tur tihna a ni a. Tun huna kan nun dan hian kan thih huna kan awm dan tur emaw kan lo upat deuh huna kan awm dan tur emaw a hril dawn tihna a ni. Kan chunga roreltu tur chu kan mihring puite ni lovin Pathian a ni dawn si a. Mihring chu kan bum thei pawh a ni mahna. Mahse Pathian chu kan bum thei dawn si lo. Helaia Thuhriltu bua kan hmuh ang hian Solomon-a hian khawvel thil zawng zawng paihthla a nung turin min ti hauh lo. Chutih ahnekin kan thatlai hun a rei dawn loh em avanga hlim taka chen turin min ti zawk a ni.

Amaherawhchu, Pathian duhzawnga chhia leh tha thliar hrang thiam tur erawh chuan thurawn min pe a ni. Rorelna kan tih hi hmun hnihah lo then ila:

1. Mihring kan nih reng lai pawh hian kan chungah rorelna a thleng thei. Mi chunga kan rilru put dante hian kan nunah min rawn vuaklet hun a awm thin. Natnate, retheihnate, rilru buainate, tlakchhiat buaihnate leh thihna hial pawh a thlen thei a ni. thenkhat thung erawh chu an that laia thil tha tihte avangin malsawmna tamtak an dawng bawk thin.

2. Kan damlai a kan thiltih azirin kan chungah Pathianin ro a rel dawn. Thiltha, Pathian duhzawng kan tih chuan hlimna leh lawmna kan chang ang a, a duh loh zawnga kan awm erawh chuan chatuana boralna. Mihring chhia leh tha hriatna nei tawh phawt chuan duhthlan tur pahnih chiah kan nei. Khawi lam kawng nge i zawh dawn le?

A tawp berah chuan Solomon-a hian helai changa a rawn tarlan duh ber ni awma ka hriat chu Pathian kan hriatreng theihna hun tha ber chu thalai kan nih lai hi a ni a, Pathian kan hriatrengnain kan nun a kaihhruai a, thlemna eng pawh do thei turin chakna min petu a ni tih hi.

Chuvangin keini thalaite hi, tuna ka sawi tak nawmchennate kha min la tawng ve lo a nih chuan tawn tumin I bei reng reng suh ang u. Tlanchhuahna a vang teh a nia. Pathian tanpuina dil chungin thlemnaa kan luh ve loh nan leh a lut tawhte hruai chhuak thei turin chakna i dil zawk ang u. Tin, heng nawmchennaah hian in lo lut tawh a nih chuan ngaidam theitu che Pathian a awm tih in hriat ka duh. Ani chuan englaipawhin a hnena kan kir leh hun nghakin a kut a phar reng a ni. In hringnunah khan in duh emaw duh lo emaw thlan ngei ngei tur pahnih a awm. Khawi lam nge in thlan dawn le?

Heng thu zawng zawng khaikhawmna hi i ngaithla teh ang. Pathian tih la, a thupekte vawng rawh. Hei hi mihring zawng zawng tih tur chu a ni mai. Pathian chuan kan thiltih zawng zawngah ro a la rel dawn si a. Thil inthup engkim, a chhia emaw, a tha emawte pawh tih hi. (Thuhriltu 12:13 &14)

Similar Posts:

Recent Posts:

8 Responses to “Thalaite hnena Solomona thurawn”

  1. 1
    Pakak Says:

    in inkhawm vek a mi a….

    Report this comment

  2. 2
    Sihtea Says:

    E khai, a sei diahduah viau na-a,
    ka chhiarchhuak dap.
    A fiah tha khawp mai.
    Thalai kum 40 hnuai lam hovin
    lo chhiar fuh hlauh sela a va tha dawn
    em.

    Report this comment

  3. 3
    PKfanai Says:

    Post belhchian dawl tak anih hi. Uluk zawkin ka’n chhìar leh teh ang. (Y)

    Report this comment

  4. 4
    mama Says:

    Uluk tawkin kan chhiar teh ang, muang marin.

    Report this comment

  5. 5
    Awmtea Leo Khiangte Says:

    Chhiar dawn ang.

    Report this comment

  6. 6
    mama Says:

    Kan chhiar tran tawh ange :-)

    Report this comment

  7. 7
    Dr Mahminga Sailo Says:

    Ka chhiar zo ta. A tha ngei mai… (Y)

    Report this comment

  8. 8
    Dr John Says:

    (Y) A Tha hle mai.

    Thalaite, Nupui-pasal la nei lo leh Nei-tawh zingah pawh la nula-tlangval deuh ten chhiar ngei sela a tha dawn hle mai.

    Mihring hi kan ‘Hnam tihdan leh zia’ (culture, norm & practice) hian thui tak kan nun-ah thu a sawi a. Hei hi ‘a tha zawng leh a chhe zawngin nghawng’ a nei zui zel a. Chanchin Tha Thiltihtheihna pawh hi hetah hian uar taka kan hman a tul bawk. Chuvangin, Theologian-te chuan “Lal Isua Krista hi Culture chungah a awm tur a ni” (Christ Above Culture) tih hi an Thutlukna a ni.

    Mizo Culture-ah chuan, ‘Mipa (tlangval) tan a tam thei ang ber nula ngaih’ kha a ni. He Culture tha lo tak hi, Chanchin Tha-in Ramhuai a umbo ang chiah khan, kan umbo tir ve a ngai a. He Culture tha lo tak hi Chanchin Tha kaltlanga nasa taka kan do leh nuaibo (against & abolish) a ngai a ni. Tuna a lan dan chuan, Kohhran leh Thalai Inkhawmpui Report (Statistic) atang ringawt pawh hian, Krista Chanchin Tha hian he Culture tha lo hi a la hneh lo hle a ni tih hi a lang chiang em em-in ka hria.

    Kum 100 chuang Kristian Kohhran hian kan Vawrhtawp (Climax) kan Thleng tawh a, hemi piah lam hi chu “Tisaa Changkanna Tawp leh Thlarau lama Chhiatna” (Ultimate Modernism & Spiritual Destruction) bak beisei tur kan nei tawh lo. Ringtute leh Kohhran-te hi kan fimkhur loh chuan… Ringtu nun hi a dal tulh tulh dawn a, ringtu dik tak (genuie christian) kan tlem tulh tulh dawn a ni. Hei hi Thudik a nih-zia chu tu hrilh mah kan ngai lo, America leh England ram te en ila, kan hrechiang em em a ni.

    Chuvangin, Nu & pa leh Thalai-ten Pathian rinchhan-in theih-tawp chhuah-in, kan nun u uluk zel teh ang u.

    Report this comment

Leave a Reply

You must be logged in to post a comment.