SAKHAW CHUNGCHANGA INKAWMNA – 1

December 6th, 2015 6:13 pm by Hnam sakhua

                Sakhaw chungchâng thu hi hmasâng ata tawh khawvêl mihring hnam tinin an lo buaipui tawh ṭhin leh tûna an la buaipui mêk leh an la buaipui zêl tûr pawh a la ni cheu mai. Mihring an lo mâwl lai hunah leh tûn thlengin mi tam takin an thil hmuh leh tawn hriat atangin rin dân leh zeldin dân an neiin, hun lo inher chho zêlah rin dân thar leh zeldin dân thar neih belhin Sakhua chu a tîra thing tiak te reuh te anga lo ṭiak kha a lo ṭhang lian chho zêl a, lian pui, sang tak angin a lo awm a, a ṭhente phei chu a lo zar ta de du hlawm a ni.

               Chu Sakhua chu mihringin a dam lai hun chhûnga thil tih thiang leh thiang lote amaha thil chhia leh ṭha a thliar hranna atangin a teh chhuak a, chu chuan a thil hmuh leh a tawn hriatte hmanga a hringnun a khalh chhoh dân chu a thununtîr a, chu chuan a thih hnua thlarau khawvêla a awm dân tûr thlengin a hril phâkin a ring a ni. Chu Sakhua chu engkim siama dintu leh mihringte leh thil siam dangte chunga thuneitu, khawvêl piah lam, thih hnua thlarau khawvêl thlenga thuneitu awm ngeia rinna, “a rina rinna,” a neihtîrna aṭanga Sakhaw lo chawr chhuak hi a ni.

              Sakhaw pakhat erawh chu mihring leh thil siam dang zawng zawngte siama dintu chu awm ngeia hriatna te, chu siamtu chu engkim ti thei leh engkim chunga thuneitu leh a thil siamte hualhima, enkawla, malsawmtu Pathian a ni tih hriat theihna tûra a thil siamte hnêna nunga a inpuanna leh hringfate hnêna nunna thlarau pea thu a sawi hriatna atanga lo piang chhuak Sakhua chu a ni thung a ni. Chu hriatna nung lo piang chhuak aṭang chuan chu mi Sakhua chu mihring nunah a lo ding chhuak a, chu Sakhua chuan khawvêl hnam tinte hnênah Pathian a inpuangin an hnênah thu a sawi tih a hriattir a ni.  Chutichuan heng kan thu tar lan tâkte tifiahtu atân ṭhian dûn pahnih titi khawchâng hi he lehkhabu te atang hian i lo ngaithla teh ang u, he khawvêl mihringte hi hriatna lama beng tihvarna kan zawng si a. |hian pakhatna hi a zawttu lam a ni zawk zel a, thian pahnihna hian a zawhna chhângin a hrilhfiah zêl a, chuti ang chuan zawhna leh chhannain kan ti lang mai ang.1.  Zawhna: Sakhaw lam thil hi i ngaihtuah ngai emaw chu?

 Chhanna  : Ngaihtuah ve bawk nachungin chuti taka  ngaihtuah ngaiah ka ruat lo a, ni tina kan khawsakna tinrêngah hian nunpuia dinpui mai chi niin ka ruat a ni.

2.  Zawhna : Thil tam tak ka ngaihtuah leh ka tawn tawhte aṭang chuan, a chângin Pathian hi mi thenkhatin awm tak tak lo anga an sawi te hian ka awih ve rum rum châng te pawh a awm a, eng nge i ngaih ve dân?  

Chhanna  : Mihringin sana an han siam chuan, a siam zawh hnu chuan khawih leh ngai tawh chuang loin amahin a vir kual mep mep tawh mai a; chuta ṭang chuan, “Tûnah chuan dâr chuti chu a ni tawh,” tiin kan sawi thei ta mai a. “Solar System,” an lo tih thin Ni leh a vêla inherte khi a siamtu chu mihring an ni lo tih chu kan hre sa a ni. A nih loh leh tu siam mah ni lo leh awm ṭan ni pawh nei loin ti khian anmahni khi inher kual sain an lo awm ve tawp mai tihna em ni ang? A ni theiin ka hre lo, a siamtu chu a awmin, a inher kualtirtu chu a awm ngei tur a ni

3. Zawhna : Kristian ka lo ni ve ṭhîn a, kohhranah te tui takin K.T.P-ah rawng te ka lo bâwl ve a; mahse a châng chuan Vân ram te pawh hi mi retheiho inhnemna mai mai a ni tein ka rin châng a awm ṭhîn. A châng erawh chuan hêng rawngbâwlnate hi thil tak leh rin tlâk ni tûrah ka ngai leh ṭhîn bawk a, Kristianna ṭobul te hi thil takah i ngai em?  

Chhanna : Thil thenkhatah chuan takna nei ve deuh angin a lang a, mahse a tobul nen a inmil tawh lo a ni.

4.  Zawhna : Chuti a nih chuan Isua zirtirnate hi engangin nge i ngaih le?  

Chhanna : Ama mimal nun leh a zirtirna chu a inrem thlap mai a, mahse amah zuitute hian a zirtirna an kalsan daih a nih hi.

5.  Zawhna : A nih leh Isua zirtirna chu engti angin nge a zuitute’n an kalsan le?  Chhanna : Ani chuan thuthlung hlui huna an rin dan leh anmahni hun lai (Isua dam lai)  thlenga an kalpui dan dik lo a tihte chu a siam ṭhat hna a rawn thawk a; tin, Temple (Pathian biakna hmun)  an enkawl dan leh an cheibawl dan te duh loin a zilh a. Pa Pathian mi tirh a nih thu leh chatuan nunna thu hriltu a nih thu a sawi chu an ngaisual let der a ni. 6.  Zawhna : Chatuan nunna thu engti angin nge a zirtir?

Chhanna    : “Tupawh ka thu hria a, mi tirtu ring chuan chatuana nunna a nei tawh,” a ti a; chu chu an pawm thiam lo a, amah Isua zawk kha  chatuan nunna emaw an ti hlauh zawk a nih hi. Kan Zoram Kristiante chuan ringtu tha leh sawi ril thei nih te an inchuh titih ta hial mai.

7.  Zawhna : Isua chu Pathian leh mihring ni kawp, van atanga lo chhuk a ni tih leh, amah chauh chu nunna niin kei pawhin ka lo pawm ve thin asin! “Chu chu a dik lo e” i tihna  a ni maw?

Chhanna : A sawi awlsamna atan chuan ,”Isua chu van atanga lo chhuk,” han tih dawn chuan, a mihrinna kha van atanga lo chhuk chu a ni hauh lo mai a, amaha Pathian thlarau awm zawka kha Van atanga lo chhuk chu a ni a, amah Isua mihrinna kha chu Pathian pawh a ni lo a, mihring dik tak a ni zawk

Tin, amah Isua mihrinna kha chu chatuana nunna nei a ni lo a, chatuana nunna chu Pathiana  a awm thu hriattir tura Pa Pathianin khawvela a rawn tirh a ni zawk e. Isua hi Pathian a ni lo a, mihring dik tak, hmeichhe hrin, mipa leh hmeichhe kara piang a ni a, amahah chuan nunna thlarau erawh chu a awm a. Keini mihring dangte pawh hi mipa leh hmeichhe kara piang vek ni mah ila, keimahniah hian nunna thlarau a awm vek a ni.

8. Zawhna : Chuti Isua chu a nu Mari kha thlarau thianghlimin a paitir ni loin, mipa laka piang ve tho a ni a, Pathian mihringa lo chang pawh a ni lo tihna a ni maw?   

Chhanna : Engtikah mah Pathian chu mihringah chuan a chang tak tak thei lo. Mihring ang emaw, thil dang emawte chuan a inlanin a inpuang thei e. Puithiam Zakaria, Elizabeti pasal kha a pa chu a ni. “Abrahama awm hmain ka awm tawh,” a tih te pawh kha amaha nunna thlarau awm a sawina a nih kha. Amah Isua chang pawh a ni hlei nem, Lal Solomona pawh khan, “Tlangte leh tuifinriatte awm hmain ka piang tawh,” a tih ve tho kha. Nang leh kei pawh hi thil siam engmah an la awm hma khan Pa Pathianah chuan kan awm daih tawh alawm.

          Tin, Isua khan mite hriatthiam zawng turin a sawi thiam tawk lo ve bawka tin a ni. Chu bakah anmahni hun laiah khan amah lama a lan fiah ang khan fiah taka han sawi chhuah chu a har pawh a har ve bawkin a rinawm.

9.  Zawhna : A nih loh leh Bible chhung thu hi Kristiante chuan, “Pathian thu, Pathian thawk khum, rinna leh thil tih tehna dik lo thei lo” niin an pawm tlat si a, he mi chungchang hi sawi tur i nei lo maw?

Chhanna : Nei teh reng mai. Khawvel mihring hnam tinte hnenah hian Pathian chu a inpuangin, thu a lo sawi vek a ni tih hi a dik a, khawvel sakhaw lama mi thiamte pawhin an pawm a ni.

           Chuti ang chu a nih avangin hmasang Juda thlahtu bulte hnenah pawh khan Pathian (anni chuan Jehova an tih) chu a inpuang ngei ni chuan a lang. Nimahsela Pathian inpuanna thu mihringin a lo dawn chu hun lo kal zelah a tira Pathian inpuanna thu kha ziaka dah thlap a nih nghal loh phei chuan hmu ve lo leh hre ve lote lo pung zel atangte chuan an thil hmuh leh hriatte chuan rin dan thar leh ngaih dan dang a rawn pian chhuahtir a. Pathian inpuanna thu a tir tea an dawn pawh chu belhchhah emaw, paih then emaw, tihdanglam emaw a lo nih chhoh phei chuan Pathian inpuanna thu mai ni loa mihring ngaih dan a lo tam thei a ni. Bible bu chhung hi han zir chian poh leh kan thu sawi chu a dik theihzia a lang chiang tulh tulh bawk.

         Tin, Bible bu chhung thu hi bung hniha then a ni a, Thuthlung Hlui (thuthlung hmasa) leh Thuthlung Thar (Thuthlung hnuhnung) a ni. Thuthlung Hlui bik hi a tirah chuan Hebrai leh Aremaik tawngin an ziak a, chu chu Rome tawng te leh Latin tawng te Grik tawng te leh a hnu zelah Sap tawng tein an letling ta a. Tin, Thuthlung Thar bik hi a tirah Grik tawnga ziak a ni a, chu mi hnu chuan tawng dang dangin an letling chhawng leh a ni. A tirah chuan kutzaikin an ziak zawm put a, coma te, semi-colon te, colon te, fullstop te engmah dah loin, chhinchhiahna dang pawh engmah dah loin an ziak zawm vek a. Kum engemawti a liam hnu daihah tuna chhinchhiahna chi hrang hrang kan hman thin hi dahin, heti ang, chuti ang chu a ni ang e, tiin ni awma an hriat angin an rem tha chauh a ni.

         Tin, tawng danga an lehlin dawn pawhin a letlingtu turte chuan chan an insem a, mahni chan theuh kha an lehlin zawh hnuin an inthleng kual leh ta a; chuti anga an inthleng kual chuan mahni lehlin loh vek kha an inendiksak leh vek hnu chuan an lehlin sa chu kohhran hrang hrangah an thawn kual leh a. An thawnna kohhrante khan an lo endik ve leh vek a, “Chu mi lai, kha mi lai thu kha pawm a harsa kan ti,” tiin an pawm theih lai leh an pawm theih loh lai te an lo sawi a, a letlingtute hnenah an pe kir leh a. A letlingtute khan a lo endiktu kohhran tam berina an pawm theih kha khawlah chhuin hralh theih turin an buatsaih ta chauh a ni.

           Chu vangin Bible bu chhung thu hi an chhut thatnaah te leh an lehlinnaah te chuan inhnialna a awm a, “Chu lam hawi chu a sawi tum a ni ang e; a, chu lampang chu a sawi tum zawk a ni ang e,” tia ngaih dan inang lo tak tak pawh a tam a, a spelling lamah te leh chhinchhiahna dah danah te ngaih dan leh pawm dan a inan loh avangin inhnialna pawh a tam hle tur a ni reng a ni. Chuti ang a nih avang chuan Bible thu chu Pathian thawkkhum, Pathian thu, rinna leh thil tih tehna dik lo thei lo anga ngaih theih a ni lo. A tir te atanga ziak sa thlapa van atanga lo tla a nih loh avang leh, mihring kuta ziak a nih ve tho avangin. Bible bu chhung thu zawng zawng hi a dik lo vek a, Pathian thu a ni lo vek e, ka tihna erawh chu a ni lo tih mi hriatsak chu ka duh a ni. A chhungah hian thu inmil lo leh inkawlkalh tak tak a tam hle. A dik loh theih dan kan sawi seng lo ang a, kan hriat theihna turin a bu chhung thu chang pakhat erawh hi entirna atan lo la chhuak ila. ‘Tin, ani chuan a hnenah, “Tih tak meuhin ka hrilh a che, vawiinah hian ka hnenah Paradis-ah i awm ve ang,” a ti a,’ tih thu Luka 23:43-ah kan hmu a ni. He lai thu hi Isuan ama ruala an khenbeh ve a ding lama miin, “Isu, i ram i thlen hunah min hre reng ang che,” tia a biak leh a ngenna a lo chhan letna a ni. Heta Isua thusawi chin zawng chu, “Tih tak meuhin ka hrilh a che, vawiinah hian ka hnenah Paradis-ah i awm ve ang” tih hi a ni a.

            Heta Isua thusawi chin hi chik takin i lo bih teh ang. “Tih tak meuhin ka hrilh a che,…..” tih chinah coma(,) hian a han daidang ta phawt a. Chutah coma(,) hnuah hian, “…..vawiinah hian ka hnenah Paradis-ah i awm ve ang,” a han ti zawm leh ta a ni. Coma(,) hnu lam thu zawng hian eng nge a sawi kan tih chuan, Isua ding lama mi an khenbeh ve kha Isuan, “Vawiinah,” a tih niah ngei khan Isua hnenah Paradis-ah a awm tur thu a ni kan ti thei ang. A nih loh leh coma(,) dahna khi lo sawn ta ila, “Tih tak meuhin ka hrilh a che vawiinah hian, ka hnenah Paradis-ah i awm ve ang,” tiin lo dah ta ila. A hmasa lamah chuan, “Tih tak meuhin ka hrilh a che vawiinah hian,….” tih a lo ni dawn ta a. Chu chuan vawiina a hrilh thu a tilang nghal a. A hnu lama a zawmpui chuan, “….ka hnenah Paradis-ah i awm ve ang,” a lo ti ta a; Bible bu thenkhatah pawh heti hian coma(,) hi an dah bawk awm e. Chutichuan coma(,) hnu lama thu hian eng nge a sawi ve leh tak kan tih chuan, Isua chuan a ding lama mi kha a hnenah Paradis-a a awm tur thu a sawi a, engtik niah nge a awm dawn tih erawh a sawi lang ta lo thung a ni. Chuvangin kan sawi tawh ang khan he lai sentence ringawtah pawh Bible bu hrang hrangah coma(,) an dahna hmun a inang ta lo si a; a thenin “Vawiinah hian,” tih hma chiaha an dah laiin a thenin “Vawiinah hian,” tih hnu chiahah an lo dah ve bawk si a, khawi zawk hi nge dik ang tih chu sawi a har hle tawh thin a ni. Coma(,) emaw, Semi-colon(;) emaw, chhinchhiahna dang reng reng pawh awm hauh loa kutziaka an ziak zawm put lai te khan, khawiah nge coma(,) hi kan dah ang tih kha ngaihtuah tham fe a awm nghal ang a, an tum vang leh an duh vang reng lo pawhin Bible thu chu a Pathian thuna bo thak khawpa chhut sual palh pawh awl tak tur a ni ang.

https://hnamsakhua.blogspot.in/2013/07/sakhaw-chungchanga-inkawmna.html

Similar Posts:

Recent Posts:

8 Responses to “SAKHAW CHUNGCHANGA INKAWMNA – 1”

  1. 1
    chhana Says:

    ngaihtuahna a ti thui mange. i thu ziak hi chhiar loh a him niin ka hre țhin. mahse, tunah chuan chhiar fo ka duh ta mai. ka lawm e.

    Report this comment

  2. 2
    Henry Vangchhia Says:

    A ngaihnawm khawp mai.

    Johana 1:14 a thu tih hi ‘logos’ atanga lak niin ziak a ni. Tichuan link hi lo chhiarzui mai teh khai. Hairehai :)

    https://www.gotquestions.org/Word-became-flesh.html

    Report this comment

  3. 3
    loneeagle26016 Says:

    Ka va han lut khat ve le. Thupuan hi khuhhawnna an tih thin kha ania, a ngai ang anga pawm aiin a awmzia hriat a pawimawh an ti thin. Amaherawh chu, Lal Isua erawh chu alo kal leh dawn ani tih hi a thuchah pawimawh chu ani thung.

    Report this comment

  4. 4
    Hnam sakhua Says:

    Lal Isua a lo kal leh dawn in ti a, Bible ngei hian a lo kal tawh thu chu a hrilh chiang viau lo che u maw le ka ti.a zuitute hnênah chuan sakhaw thu a zirtîr a, thu a sawi lai chuan thu chung te, ding chung tein an ngaithla thîn a ni ngei ang. A kianga dingte hnênah chuan, “Tih tak meuhin ka ti a che u, heta dingho a thente hi, Mihring fapa a rama lo kal an hmuh hma loh chuan, thihna tem tawp lo tur an awm,” a ti (Mathh. 16:28; Marka 9:1; Luka 9:27). A awmzia kan man chiang thei ang em? “Mihring fapa,” a tih chu amah a ni tih kan hria ang a, “a lo kal an hmuh hma chuan an thi dâwn lo a nih chu.
    A nih loh leh tuna “Isua a lo la kal lo,” tia a lo kal la nghak tlattute hian Isua kianga a thu sawi laia dingte kha Israel ram vêlah khuan an la dam emaw chu zawng chhin sela. An la dam a nih chuan a naupang ber pawh Kum 2000 deuh thaw a tling tawh dâwn tihna a ni a, a upa tawh fer fer ngawt ang chu. Mahse Zofate zîngah ngei pawh Israel ram kal an tam tawh hle a, “Petera kha ka hmu a,” emaw, “Mari kha ka hmu a, ka chibai a,” ti ta hi ka la hre lo. Isua hun laia mi la dam pakhat tal an awm thu te chu sawi awm tak, mahse an sawi tlat lo.

    Report this comment

  5. 5
    Henry Vangchhia Says:

    #3 (Y)
    ka rin dan a ni.

    Report this comment

  6. 6
    Hnam sakhua Says:

    A lokal chu ring duh suh u, a lo kal a nih pawn Israel ramah daih a nia a kal dawn. Israel hnam tana lo kal a nihzia chu a sawi chian viau kha maw le. An hun laia khawvel khan tuna kan khawvel hi a huap si lo a, kan huapzauh tir lutuk a ni e.

    Report this comment

  7. 7
    Henry Vangchhia Says:

    #6 1 Johana 2:18, 22, 4:3, 2 Johana 1:7 te kha chhiar chi :)

    Report this comment

  8. 8
    chhana Says:

    comment no 4 chhanna: ‘Heta dingho a țhente hi’ tih awmzia nia lang chu mi zawng zawng a a huap ka ring. chumi awmzia chu, khawvel tichhe thei thil țhalo tinreng hi a thleng dawnlo tihnaah ka ngai. a chhhan chu khawvel a chhiat chuan a lokal chhan ber a ho der dawn si a.

    Report this comment

Leave a Reply

You must be logged in to post a comment.