Chhandamna Man To Zia Hi I Ngaihtuah Ngai Em? – Part 2 (Adapted From My Sermon, “A Costly Christmas” Delivered on Dt. 27-12-2015)

January 24th, 2016 6:27 am by Dr John

1. THU-HMAHRUAI
Chhandamna Man To Zia Sawifiah turin a bul ţan nân, Pathianin a Fapa Mal Neihchhun min pêk chungchang kha PART -1 ah kan sawi tawh a. Pathianin a Neihchhun, a Neih zawng zawng, a Innghahna min pe a ni, kan ti a nih kha. Tuemaw kan Hmangaihna leh kan Duhsakna kan lantirna chu kan Thilpêk-ah leh an tâna kan Thiltih-ah a lang chiang ber a. Khawvêla Tehkhin tur kan neih ţhat ber zinga mi TAJ MAHAL khuan, Mughal Emperor Shah Jahan-an a nupui Mumtaj Mahal a hmangaih-zia a târlang chiang hle tih-te kan sawi a nih kha.

Vawiinah chuan, Chhandamna Man To Zia Tifiah lehzual turin, Thupui Dang kan zir leh dawn a ni. (1). Lal Isua’n Misualte min Chhandam tura a Vân ropuina, Lalţhutthlêng & Lallukhum a Kalsan kha, Lei mite chhût dânin a Man hi bill dawn tâ sela, Khawvêl Pumpui leh Universe zawng zawng hian a pe tla thei ang em le? (2). Lal Isua’n Min Chhandam tura Vân aţanga Leia a lo Kalna Sênso hi Chhût dawn ta ila, a va tam dawn êm! (3). Khawvêla Thuhriltu (Evangelist) Hmingthang leh ropui Billy Graham-te meuh pawhin, an rawngbawlnaah Vantirhkoh 1 pawh an Koh-thlâk theih loh laia, Pathianin Lal Isua Pian Zân-a Angel rual, chhiar sên loh a rawn tir mai te kha, a man zawngin chhût dawn tâ ila? Eng zât tak ni ang maw?

3.2. LAL ISUA’N LALŢHUTTHLÊNG LEH LALLUKHUM A KALSAN
Pathian Fapa Lal Isua’n a Vân ropuina leh Lalţhutthlêng leh Lallukhum a rawn kalsan (It Cost a Throne & Crown) ta mai hi Chhandamna Man To Zia tichiangtu pawimawh tak a ni leh a ni. Pathian hian a duh phawt chuan, Mihringte min Chhandam tur hian, a Fapa Isua Krista hi leiah lo kal kher lovin, mihringa lo chang kher lovin, Zahthlâk taka Kros-a a thih kher ngai lovin, Vân aţang khian, “MIHRINGTE U, CHHANDAM IN NI TA E” tiin a rawn puang thei lutuk a, chu chu a tâwk hle tho ang. A chhan chu, Pathian chu Engkimtithei a ni a, Engkim hi a Thuhnuaia awm vek an ni a, Engkim hi Ama siam vek a ni. Mahse, chu chu a ti tlat si lo!!!

Tirhkoh Paula chuan, “He rilru, Krista Isua pawha awm bawk kha, nangmahniah awm rawh se; Ani zawngin Pathian anga awma Pathian tluka awm chu thil thlâkhlelh hleih theihah a ruat lo va, mihringte anga lo piangin, bawih angah a insiam a, amah leh amah a intitlâwm ta zâwk a. Tin, mihring anga lo awmin, a inngaitlâwm a, thi khawp hiala thu zawmin a lo awm ta a, kraws-a thihna ngei chu. Chu mi avang chuan Isua hmingin mi tin – vâna mite, leia mite, lei hnuaia mite
nen – an ţhingthit nân leh Pa Pathian tih-ropuina turin, “Isua Krista chu Lal a ni,” tiin lei tinrêngin a puan nân, Pathianin Ani chu nasa takin a chawimawi ve ta thung a, hming zawng zawnga hming chungnung ber chu a pe ta a” tiin a lo sawi a ni (Phil.2:5-11).

Pathian leh a Fapa Isua Krista rilru-ah chuan, THILTIH ngeia an Hmangaihna va lan-tir a, Mahni ngeia va pênchhuah (kal chhuah) khân, thu a sawi thûk zâwk dawn a, awmzia a nei thûk zawk daih dawn a, a chiang zawk hle bawk dawn tih an hriat avangin, Pathianin a Fapa ngei chu a rawn tir ta a. A Fapa Lal Isua Krista chuan, a Vân ropuina, Lalţhutthlêng leh Lallukhum-te chu rawn kalsanin, Leiah, mihringah a lo chang a, hmun tlâwm leh hnuaihnung ber (ranthlêng & kros-a mualpho taka thihna hial) a rawn thlang ta a ni.

Sâp-ho chuan, Thu mawi leh dik tak phuah chhuakin, “SAWI AIIN THILTIH-IN THU A SAWI RING ZAWK” (Actions speaks louder than words) an lo ti a. Lal Isua Krista rilru nên a va inrêm tak êm! Nangmah ngei kha han indap teh? I Thiltih tâk-te kha han chhui kir teh? i Hmangaih leh Duhsak zâwng te, i Huat zâwng te, i Itsik zâwng-te chunga i Thiltih khân i rilru chu a phawrhchhuak chiang ber a ni lawmni??? I in-Sawifiah chiam pawh a lo ngai hauh love. Nangma Thiltih Dik tak ngei khân a ţha lam emaw, a chhe lam emaw-a i rilru putzia chu a Sawifiah chiang lutuk tlat zawk a ni.

Kohhran-ah lut ta ila. Pathian ram tâna Thawhlâwm kan pêk te pawh hi, kan pêk tam lam (amount) aiin, Engzât nge (balance) kan la neih? Engzât nge keimahni tân kan la hum? tih aţang hian han chhût chiah ila, Pathian hnêna kan Thilpêk (sum leh pai/thawhlâwm) hlut-zâwng (value) chu a hriat theih nghal mai ang. Hei hi, Hmeithai Tangka Dere 2 Thawhlâwm chungchanga Lal Isua thusawi khân a rawn tichiang lehzual. Mi tam tak, Thawhlâwm pe tam deuh anga kan ngaih-te pawh hi, Pathian ngaihah chuan a lo tam vak lo thei a ni.

Lal Isua’n a Vân ropuina, Lalţhutthlêng leh Lallukhum a Kalsan thu hi Tehkhin tur Khawvêl History-a lang phâk, hetiang lam hawi deuh hlek pakhat a awm ve a. Mizovin “LALBÂNGA, KUMPINU LAL EDUARA” (King Edward VIII) tia kan hriat lâr-in, a Hmangaih Nuthlawi, Mrs. Wallis Simpson avanga a Lalţhutthlêng leh Lallukhum a kalsan (abdicated his throne & crown) chungchang kha a ni awm e!

Ni tla sêng lo rama Roreltu Lalbânga, Lal Eduara, British Lal, hmêlţha, fel, zei, talent nei ţha êm êm leh Leadership quality nei ţha êm êm khân, Nuthlawi Wallis Simpson chu, a hmangaih a, Nupui-a neih ngei a tum ta tlat mai! Mahse, British Lal tân nupuiah Nuthlawi neih a rem silo! A duh zâwk a thlan a ngai ta a ni! December 11, 1936-ah khân, a Lalţhutthlêng leh Lallukhum chu kalsanin, a hmangaih ber Nuthlawi Wallis Simpson chu nupui-ah a nei ta a ni.

Kan Mizo Pipute pawh khân Lal Eduara chu an lo ui-pui hle mai a, Lalthuţthlêng leh Nuthlawi han thlêng tâk mai chu… âwm lo pawh an lo ti hle a ni ang, Hla an phuahchhan nghe nghe a,

“Lei lal puan leh Nuthlawi an bûk leh dawn e.
Awi, awi, Nuthlawi a kâng lo, a pawi ber mai…”

A hnu-ah chuan, Lal Eduara hi a hming hial pawh an thlâk-sak a, “LALBÂNGA” tiin an koh phah ta nghe nghe a nih kha. Kan Pipute khân, Lalbânga kha an dêm viau tak naa, a tak takah chuan, a thiltih kha a tidik viau niin an ngai a ang viau mai. Hei hi Mizo Țawng Upa aţangin a lang chiang hle, “DUH LOH NEIH-A KHUANG CHAWI AI CHUAN, DUHBER NEIH-A BAHRA LAIH A NUAM ZAWK” an lo ti ngei a nih kha.

A Lalţhutthlêng leh Lallukhum a kalsan dawn a, King Edward VIII thusawi hi, rilru a khawih khawp mai, “Lal ka nihna anga, ka hna, mawhphurhna leh tihtur rit tak hi ka hmangaih ber hmeichhia tello hi chuan ka thawk thei lova, thawh ka inzuam lova, ka kalpui chhunzawm thei thlawt lo a ni e” a ti tawp mai a ni! Edward-a dinhmun hi a khirh êm avangin, Wallis Simpson hian Great Britain ram pumpui tibuaitu-ah a inngai a, pawi a ti êm êm a, Edward hi arûka kal bosan a tum a. Mahse, Edward chuan, “I duhna apiangah i kal thei ang. Mahse, i kalna apiangah ka rawn zawng zêl ang che, ka hmuh hmâ loh che chuan ka zawng ang che” a tih leh miau si avangin Wallis Simpson hian a kal bosan duh ta bik lo a ni, an ti.

King Edward VIII chuan, a Lalţhutthlêng leh Lallukhum a kalsan nachhan chu, a hmangaih ber leh amah hmangaihtu ber Wallis Simpson chu nupuiah a nei thei dawn a, a duhtak leh a hmangaih tak bulah, Duattu ber tur bulah, hlim leh lâwm takin damchhunga a awm theih dawn vang a ni. EDWARD HI CHUAN, A LALŢHUTTHLÊNG LEH LALLUKHUM KALSAN MAHSE, A NUN HLIMNA BER LEH AMAH TI-LÂWMTU BULAH, THINLUNG HLIM LEH LÂWM ÊM ÊM-IN HUN A HMANG THO DAWN A, ATÂN CHUAN CHÂNNA LEH HLOHNA A AWM TAK TAK LO. RILRU LAMA LUNGAWIHNA, HLIMNA, CHAWLHNA LEH HAHDAMNA KAN NEIH TLUKA KHAWVÊLA THIL HLU A AWM DAWN EM NI?

Lal Isua’n a Vân ropuina, Lalţhutthlêng leh Lallukhum a rawn kalsan a, Lei hmuntlâwm, ranthlêng leh Kros-a mualpho taka thihna a rawn thlan zawknaah erawh hi chuan, Lal Isua khân, a chhe zawk, a nâ zawk, a hrehawm zawk, a mualpho-thlâk zawk, a tuar dawn a, hnawl leh phatsan, chil-chhâk, vuak, hmuhsit leh thihna râpthlâk ber, mualphothlâk ber leh zahthlâk ber Kros-a thihna hial a tuar dawn tih a hre lawksa vek a. A lo kal chhan, Mihringte lah chu, sual tak leh luhlul tak kan ni a, beisei tur a tlêm hle tih hre sa rêng chungin, a ţha lo zawng leh a chhe zawng hlirin a chungah thil a thleng dawn tih engkim hre sa vek siin, ama duhthlanna ngeiin amah taksa leh nunna ngei chu a rawn inpe ta zawk a ni. Ava ropui êm! Lalpa chu fakin awm rawhse, Amen!

Fakna Hla Siamtu chuan, hei hi hria-in hetiang hian Lal Isua rilru a rawn sawi chhuak a, Engtinnge kan lo chhan ve dawn le?

Ka nun I tân ka pe, ka thisen hlu a luang,
Nangmah tlanna tur che, Thihna I chhuahsan nân,
Ka nun, ka nun I tân ka pe, Engnge min pêk ngai le?

Kum tam tak ka tlâwm a, hrehawm ka tuar I tân,
Chatuan ral thei lova, Hlimna tak I hmuh nân,
Ku tam, kum tam I tân ka pe, Kum khat min pe em le?

I tân tam tak ka tuar kha, I hril zo thei lovang,
Hrehawm sawi sên lohva, Hremna I tuar loh nân.
I tân, I tân eng pawh ka zuam, Ka tân engnge I huam?

(KHB. No.446)

><))> CHHANDAMNA MAN TO ZIA HI I NGAIHTUAH NGAI EM? – PART 3
3.3. Lal Isua Lo Kalna Sên-so Tam Zia! (Most Costly Travel Expenses),
3.4. Angel Chhiar-sen Loh a Rawn Tir (It Cost Angelic Hosts), etc.

Similar Posts:

Recent Posts:

One Response to “Chhandamna Man To Zia Hi I Ngaihtuah Ngai Em? – Part 2 (Adapted From My Sermon, “A Costly Christmas” Delivered on Dt. 27-12-2015)”

  1. 1
    chhana Says:

    A van țha em.

    Report this comment

Leave a Reply

You must be logged in to post a comment.